วิเคราะห์เกณฑ์การตัดสินทางพุทธจริยศาสตร์จากการถ่ายทอดสดของพระภิกษุในสื่อสังคมออนไลน์

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 3 ข้อ คือ 1) เพื่อศึกษาการถ่ายทอดสดของพระภิกษุในสื่อสังคมออนไลน์ 2) เพื่อศึกษาเกณฑ์ตัดสินทางพุทธจริยศาสตร์ที่เกี่ยวกับการถ่ายทอดสดของพระภิกษุในสื่อสังคมออนไลน์ 3) เพื่อวิเคราะห์เกณฑ์การตัดสินทางพุทธจริยศาสตร์ในการถ่ายทอดสดของพระภิกษุในสื่อสังคมออนไลน์ เป็นการวิจัยเชิงเอกสาร ผลการศึกษา พบว่า 1) การถ่ายทอดสดของพระภิกษุในสื่อสังคมออนไลน์เป็นที่นิยมอย่างแพร่หลาย โดยเฉพาะการไลฟ์สดบนเฟซบุ๊ก พระภิกษุต้องเตรียมตัวมาเป็นอย่างดีให้เหมาะสมกับสมณสารูป 2) เกณฑ์ตัดสินทางพุทธจริยศาสตร์ที่ใช้ คือ เกณฑ์หลัก ได้แก่ ศีล 5, กุศลกรรมบถ 10 , มรรค 8, กุศลมูล 3, อกุศลมูล 3 ,เสขิยวัตร 75, อินทรียสังวร 6, มหาปเทส 4 ,หลักประโยชน์ 3 และพระธรรมกถึก 5 ส่วนเกณฑ์รอง คือ การยอมรับของวิญญูชน, การเบียดเบียนตนและผู้อื่นให้เป็นทุกข์ 3) วิเคราะห์เกณฑ์การตัดสินทางพุทธจริยศาสตร์จากการถ่ายทอดสดของพระภิกษุในสื่อสังคมออนไลน์ แบ่งเป็น 2 กรณี คือ กรณีเชิงบวก พบว่า พระภิกษุมีสมณสารูป มีเจตนาดีในการเผยแผ่ธรรมะ มีวิธีการสื่อสารที่ดีและมีผลลัพธ์ดี ได้รับคำชื่นชมจากพุทธศาสนิกชน ทำให้บรรลุวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ จึงตัดสินว่าปฏิบัติตามพุทธจริยศาสตร์ ส่วนกรณีเชิงลบ พบว่า พระภิกษุไม่มีสมณสารูป มีเจตนาดีในการเผยแผ่ธรรมะ แต่มีวิธีการสื่อสารไม่ดี ขาดสมณสารูปและมีผลลัพธ์ทั้งดีและไม่ดีโดยได้รับทั้งคำติและชมจากพุทธศาสนิกชน การถ่ายทอดสดของพระภิกษุในสื่อสังคมออนไลน์ในกรณีหลังนี้ไม่บรรลุวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ จึงตัดสินว่าไม่ปฏิบัติตามหลักพุทธจริยศาสตร์