การมีส่วนร่วมของประชาชนการจัดการปัญหามลพิษหมอกควันข้ามพรมแดนภาคเหนือ

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการปัญหามลพิษหมอกควันข้ามพรมแดนภาคเหนือ โดยการถอดบทเรียนแห่งความสำเร็จของประเทศจีน สหรัฐอเมริกา และประเทศสิงคโปร์ และนำปัจจัยแห่งความสำเร็จนั้นมาสังเคราะห์เพื่อหาแนวทางการจัดการมลพิษหมอกควันในภาคเหนือของประเทศเพราะเป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบ ทั้งสุขภาพและสิ่งแวดล้อมไปทั่วประเทศ จึงพอสรุปได้ 5 ขั้นตอน 1) การแก้ปัญหาโดยการควบคุมมลพิษหมอกควันจากแหล่งกำเนิด 2) ภาครัฐจัดทำนโยบายการจัดการมลพิษหมอกควันที่มีความชัดเจน 3) การสร้างเครือข่ายการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการมลพิษหมอกควันข้ามพรมแดน 4) ศึกษาการจัดการมลพิษหมอกควัน และการป้องกันของภาคประชาชน 5) การปรับปรุง และแก้ไขกฎหมายมลพิษทางอากาศให้สอดคล้องกับบริบทในปัจจุบัน ดังที่กล่าวมาในข้างต้น การบริหารจัดการมลพิษหมอกควันข้ามพรมแดนภาคเหนือจะสามารถประสบความสำเร็จและเห็นผลได้นั้น จะต้องมีนโยบายของภาครัฐที่มีความชัดเจน และการบูรณาการของภาคประชาสังคม และภาคีเครือข่ายเพื่อร่วมกันสร้างความรู้ความเข้าใจ ร่วมกันส่งเสริมและสร้างความตระหนักในการจัดการปัญหามลพิษหมอกควันข้ามพรมแดนในชุมชน เช่น ส่งเสริมการสร้างเครือข่ายชุมชนในการเฝ้าระวังและรายงานจุดไฟไหม้ และการสร้างเครือข่ายความร่วมมือระหว่างประเทศภาคประชาชน ที่มีชายแดนติดกับประเทศเพื่อนบ้าน เพื่อความยึดหยุ่นในการรับรู้ปัญหามลพิษหมอกควันข้ามพรมแดน ซึ่งเป็นไปตามแนวคิด “การจัดการภาคีสาธารณะแบบใหม่” (New Public Governance) เพื่อสร้างสังคมปลอดมลพิษหมอกควัน ให้ชุมชนอย่างยั่งยืน ภายใต้ความเป็นพลเมืองที่มีคุณภาพของสังคมต่อไป