การศึกษาพหุวัฒนธรรมกับความมั่นคงของชุมชนบ้านน้ำเชี่ยว ตำบลน้ำเชี่ยว อำเภอแหลมงอบ จังหวัดตราด

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอัตลักษณ์ของชาวไทยพุทธ ชาวไทยมุสลิม และชาวไทยเชื้อสายจีนในชุมชนบ้านน้ำเชี่ยว รวมถึงกระบวนการผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรมในบริบทของสังคมพหุวัฒนธรรม งานวิจัยดำเนินการในรูปแบบการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยเก็บรวบรวมข้อมูลจากการสัมภาษณ์เชิงลึกและการสังเกตภาคสนาม กลุ่มผู้ให้ข้อมูลประกอบด้วยผู้นำชุมชน ผู้นำทางศาสนาและวัฒนธรรม ปราชญ์ท้องถิ่น ชาวบ้าน และผู้เชี่ยวชาญด้านประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม รวมทั้งสิ้น 12 คน ข้อมูลที่ได้ถูกวิเคราะห์และสังเคราะห์ตามประเด็นการวิจัย และนำเสนอในรูปแบบเชิงพรรณนา

ผลการศึกษาพบว่า 1) อัตลักษณ์ของชุมชนบ้านน้ำเชี่ยวมีรากฐานจากจิตวิญญาณทางศาสนา ความสัมพันธ์ทางเครือญาติ และการศึกษาในโรงเรียนวัดน้ำเชี่ยว ซึ่งสะท้อนออกมาในรูปแบบของพิธีกรรม ภาษา การแต่งกาย และวิถีชีวิต นอกจากนี้ยังพบปัจจัยที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม ได้แก่ ปัจจัยด้านนิเวศวิทยา การแพร่กระจายทางวัฒนธรรม บุคลิกภาพ และอุดมการณ์ 2) กระบวนการผสมกลมกลืนในชุมชนประกอบด้วย 4 ขั้นตอน คือ การยอมรับ การแข่งขัน การปรับตัว และการผสมกลมกลืน โดยเกิดขึ้นบนพื้นฐานของความเคารพในความแตกต่าง การประสานผ่านผู้นำศาสนา และความสัมพันธ์อันแน่นแฟ้นภายในชุมชน ทั้งนี้ แม้จะมีการหลอมรวมทางวัฒนธรรมบางประการ แต่อัตลักษณ์ของแต่ละกลุ่มยังคงได้รับการรักษาไว้อย่างชัดเจน สุดท้าย ผลกระทบต่อความมั่นคงของชุมชนบ้านน้ำเชี่ยวปรากฏในสามมิติ ได้แก่ ความมั่นคงทางการเมืองผ่านผู้นำที่เป็นกลาง ความมั่นคงทางเศรษฐกิจผ่านระบบตลาดภายใน และความมั่นคงทางสังคมที่ยึดโยงกับครอบครัว ศาสนา และโรงเรียน อันสะท้อนถึงพลังของการอยู่ร่วมกันอย่างสันติในสังคมพหุวัฒนธรรม