สมรรถนะการวิจัย : ตัวช่วยครูไทยพัฒนาผู้เรียน

RESEARCH COMPETENCY: AS A KEY FACTOR FOR ENHANCING THAI TEACHERS’ ABILITY IN LEARNER DEVELOPMENT.

ผู้แต่ง

  • บุณฑริก ศรีบุญเรือง สาขาการพัฒนาธุรกิจและทุนมนุษย์ คณะศิลปะศาสตร์ มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ
  • วงศ์วิศว์ หมื่นเทพ สาขาการพัฒนาธุรกิจและทุนมนุษย์ คณะศิลปะศาสตร์ มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ
  • ตระกูล จิตวัฒนากร สาขาการพัฒนาธุรกิจและทุนมนุษย์ คณะศิลปะศาสตร์ มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ

คำสำคัญ:

สมรรถนะ, สมรรถนะการวิจัย, คุณภาพผู้เรียน

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของสมรรถนะการวิจัยของครู บทบาทของครูในฐานะนักวิจัย และนำเสนอแนวทางในการส่งเสริมสมรรถนะดังกล่าวเพื่อนำไปสู่การพัฒนาคุณภาพผู้เรียน โดยบทความนี้เขียนขึ้นจากการสังเคราะห์วรรณกรรมและเอกสารทางวิชาการที่เกี่ยวข้อง ซึ่งสมรรถนะทางการวิจัย เป็นความสามารถของบุคคลในการดำเนินการวิจัยให้ประสบความสำเร็จอย่างมีประสิทธิภาพ โดยที่สมรรถนะทางการวิจัย มีองค์ประกอบหลัก 3 ด้าน ประกอบด้วย สมรรถนะด้านความรู้ สมรรถนะด้านทักษะ และสมรรถนะด้านเจตคติ สมรรถนะการวิจัยของครูผู้สอน มีผลต่อการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนเป็นอย่างมาก ทั้งในการแก้ปัญหาและพัฒนาคุณภาพผู้เรียน สมรรถนะทางการวิจัยที่มีในตัวครู จะสนับสนุนให้ครูจัดกิจกรรมการเรียนการสอน โดยใช้การวิจัยมาพัฒนากระบวนการเรียนการสอนหรือแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นในชั้นเรียน ให้เหมาะสมกับผู้เรียนในแต่ละกลุ่มที่มีความต้องการที่แตกต่างกัน เช่น มีการค้นหาวิธีสอนที่ดีขึ้น จัดหานวัตกรรมมาใช้ในการสอน นำวิจัยมาใช้ในการวิเคราะห์ผู้เรียน วิเคราะห์ผลการเรียน ประเมินผลการเรียน รวมทั้งวิเคราะห์ประสิทธิภาพการสอนของครู เพื่อการพัฒนาและแก้ปัญหาขณะจัดการเรียนการสอน มุ่งหวังให้ผู้เรียนมีคุณภาพเป็นไปตามเกณฑ์หรือวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ นอกจากการให้ความรู้ การฝึกทักษะเชิงปฏิบัติการ และการสร้างเจตคติที่ดีในเรื่องการวิจัยให้กับครูแล้ว นโยบายจากผู้บังคับบัญชาหรือจากหน่วยงานต้นสังกัด ที่กำหนดให้ใช้ผลงานวิจัยเป็นองค์ประกอบหนึ่งของการเลื่อนเงินเดือนและการขอมีหรีอขอเลื่อนวิทยฐานะ จะเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่สนับสนุนให้ครูหันทำวิจัยเพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียนเพิ่มขึ้น

เอกสารอ้างอิง

กฤษณะ มุขแก้ว. (2565). การพัฒนารูปแบบการวัดประเมินสมรรถนะการทำวิจัยปฏิบัติการในชั้นเรียนของอาจารย์ โรงเรียนสาธิตสังกัดสถาบันอุดมศึกษาในกำกับของรัฐในประเทศไทย. ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต วิทยานิพนธ์,

มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.http://irithesis.swu.ac.th/dspace/bitstream/123456789/2115/1/gs601150023.pdf

กลงกรณ์ จ้าวตระกูล. (2561) การพัฒนาคุณภาพผู้เรียน โดยใช้ความร่วมมือขององค์กรภาครัฐและเอกชน โรงเรียนนวมินทราชินูทิศ เตรียมอุดมศึกษาน้อมเกล้า. สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน.

กรมส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย. (2562). มาตรฐานการศึกษานอกระบบ.

จิราพร สุวรรณสารคุณ. (2564). การประเมินความต้องการจำเป็นในการพัฒนาสมรรถนะด้านการวิจัยทางการพยาบาลของนักศึกษาพยาบาล. สาขาวิธีวิทยาการวิจัยทางการศึกษา. มหาวิทยาลัยศิลปากร. สืบค้นจาก https://sure.su.ac.th/xmlui/handle/123456789/24480

จอมภัค จันทะคัต. (2561). ปัจจัยสมรรถนะที่มีอิทธิพลต่อประสิทธิภาพการทำงานของอาจารย์สถาบันอุดมศึกษาในจังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิชาการบริหารธุรกิจ สมาคมสถาบันอุดมศึกษาเอกชนแห่งประเทศไทยในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

ชนะศึก โพธิ์นอก (2563). รูปแบบการประเมินสมรรถนะครูที่ส่งเสริมทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมในศตวรรษที่ 21. วารสารการศึกษามหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 12(1), 1-20. สืบค้นจาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jemmsu/article/download/146499/108006/

ชูชัย สมิทธิไกร. (2552). การสรรหา การคัดเลือกและการประเมินผลการปฏิบัติงานของบุคลากร. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ณัฐนันท์ วงษ์กลม, พรเทพ รู้แผน และแสน สมนึก. (2562). การนำเสนอแนวทางการพัฒนาสมรรถนะครูด้านการวิจัยทางการศึกษาของผู้บริหารสถานศึกษา. สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 2. วารสารวิจัยราชภัฏกรุงเก่า, 6(2), 1-15.

ทิศนา แขมมณี. (2563). ศิลปะการสอน: ทางเลือกที่หลากหลาย. สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ปิยวรรณ บุญเพ็ญ, ยุทธนา ไชยจูกุล, และดุษฎี โยเหลา. (2561). สมรรถนะวิจัยและตัวแปรที่เกี่ยวข้องกับการทำวิจัยให้ประสบความสำเร็จ: กรณีศึกษานักวิจัยในมหาวิทยาลัยวิจัยแห่งชาติ. วารสารเกษมบัณฑิต, 19(1), 1-18.

ผาณิดา จุช้วยสุวรรณ. (2564). แนวทางการพัฒนาสมรรถนะการทำวิจัยในชั้นเรียนของครูผู้สอนระดับประถมศึกษา. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

พัชราภรณ์ ลาภานันท์. (2564). การพัฒนาสมรรถนะด้านการวิจัยของครูในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

พัชราภรณ์ พิลาสมบัติ , ดวงกมล จงเจริญ, (2565). วารสารนวัตกรรมและการจัดการ. ปีที่ 7 ฉบับที่ 1

(มกราคม-มิถุนายน 2565). ทักษะการวิจัยของครูนักวิจัยเพื่อพัฒนาการจัดการเรียนการสอน. คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา หน้า 166-178

พร้อมพิไล บัวสุวรรณ. (2554, พฤษภาคม). “Public-Private Partnership in Higher Education : A New Paradigm of Practices toward Creative Economy (Country Report).” วารสาร สออ. ประเทศไทย.14(1) : 26-47.

ไพฑูรย์ สินลารัตน์. (2561). การปฏิรูปการเรียนรู้เพื่อศตวรรษที่ 21. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยศรีปทุม.

ภณิดา ชูช่วยสุวรรณ. (2562). แนวทางการพัฒนาสมรรถนะการทาวิจัยในชั้นเรียนของครูผู้สอน

ระดับประถมศึกษา : การประเมินความต้องการจาเป็นสมบูรณ์. บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร. สืบค้นจาก

http://ithesis-ir.su.ac.th/dspace/bitstream/123456789/2715/1/58264303.pdf

ภัคพร บุญเคล้า. (2555). ยุทธวิธีการพัฒนาโรงเรียนขนาดเล็ก โดยใช้ปัจจัยการบริหารที่ ส่งผลต่อคุณภาพผู้เรียนในเขตตรวจราชการที่ 13. ดุษฎีนิพนธ์ ปร.ด. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

ราชภัฏอุบลราชธานี. (2557). รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะด้านการวัดและประเมินการคิดของครูระดับประถมศึกษา. วารสารวิชาการศึกษาศาสตร์, 15(2), 74-95. สืบค้นจาก

https://ejournals.swu.ac.th/index.php/jedu/article/download/6651/6272/20548

รุ่งนภา ตั้งจิตรเจริญกุล. (2564, (กรกฎาคม-ธันวาคม). การวิจัยประเมินความต้องการจำเป็นสมรรถนะที่พึงประสงค์ของอาจารย์ระดับบัณฑิตศึกษาของมหาวิทยาลัยราชภัฏ. วารสารครุพิบูล. 195-215. สืบค้นจาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/edupsru/article/download/247383/170132/927468

วิโรจน์ หมื่นเทพ. (2561). การพัฒนาสมรรถนะการวิจัยของครูโรงเรียนเอกชนเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ของผู้เรียน โดยกระบวนการวิจัยก่อรูป. คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา.

วิสิทธิ์ศักดิ์ ชัยเกิด.(2559). การพัฒนารูปแบบการจัดการเครือข่ายความร่วมมือเพื่อการยกระดับคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนประถมศึกษาสังกัดสานักงานคณะกรรมการ การศึกษาขั้นพื้นฐาน.วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

วาทิต แสงจันทร์ และ ธรินธร นามวรรณ.(2564). แนวทางการสร้างแรงจูงใจในการปฏิบัติงานด้านการมุ่งผลสัมฤทธิ์ของครู สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาศรีสะเกษ ยโสธร. วารสารสุขภาพและระบบบริการสุขภาพ.สืบค้นจาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/hsrnj/article/download/262569/177004

สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน. (2553). คู่มือสมรรถนะข้าราชการพลเรือนไทย. กรุงเทพฯ:

พี.เอ.ลีฟวิ่ง.

สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ. (2551). นโยบายและยุทธศาสตร์การวิจัยแห่งชาติ (พ.ศ. 2551-2553). กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ.

สำนักคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2565). เกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการ การศึกษาขั้นพื้นฐาน OBECQA ปี 2565-2568. สำนักบริหารงานการมัธยมศึกษาตอนปลาย.

สืบค้นจาก https://drive.google.com/file/d/1JeQzqI1ynankLTdAcoOivjkjYvHptVi8/view

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2565). ความคิดเห็นของครูที่มีต่อปัญหาการทำวิจัยในชั้นเรียน. รายงานวิจัย.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ. (2545). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และ ที่แก้ไข เพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545. บริษัทพริกหวานกราฟฟิก จำกัด. กรุงเทพฯ.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2556). รายงานการจัดอันดับมหาวิทยาลัยในอาเซียนและระดับโลก.

กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2563). รายงานสภาวะการศึกษาไทย.กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2563). รายงานการศึกษาสภาวการณ์การจัดการศึกษาสำหรับเด็กปฐมวัยในประเทศไทย. ผู้จัดพิมพ์ สำนักนโยบายการพัฒนาเด็กปฐมวัย. สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. กระทรวงศึกษาธิการ. บริษัทพริกหวานกราฟฟิก จำกัด

สุชาวดี สมสำราญ. (2024). การศึกษาพฤติกรรมบ่งชี้ความสามารถในการแก้ปัญหา เชิงนวัตกรรมของนักศึกษาครุศาสตร์. วารสารสังคมศาสตร์และวัฒนธรรม.8(2). 107-117. สืบค้นจาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JSC/article/download/270639/181791/1094763

สุธาสินี โพธิจันทร์. (2558). PDCA หัวใจสำคัญของการปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง. สถาบันเพิ่มผลผลิตแห่งชาติ.

สืบค้นจาก https://www.ftpi.or.th/en/2015/2125

สุภาวดี จันทร์ดิษฐ์ (2562). การพัฒนาสมรรถนะครูด้านการวิจัยในชั้นเรียนโดยใช้กระบวนการ PLC โรงเรียนบ้านดงมัน อำเภอบรบือ จังหวัดมหาสารคาม.วารสารสถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฎมหาสารคาม.

สุทธิพงศ์ บุญผดุง. (2557). การพัฒนาสมรรถนะการทำวิจัยของครูตามแนวคิดของไวก็อตสกี้โดยใช้หลักการเป็นหุ้นส่วน. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 16(4), 1-13.

สุวิมล ว่องวาณิช. (2560). การวิจัยปฏิบัติการในชั้นเรียน: แนวคิดและกระบวนการ. สำนักพิมพ์

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

------------------- . (2560). ความท้าทายของครูในการทำวิจัย. วารสารการศึกษา, 12(1), 45-57.

สมศักดิ์ ภู่วิภาดาวัฒน์. (2562). แนวทางการพัฒนาการเรียนการสอนโดยใช้การวิจัยเป็นฐาน. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อัครวิชช์ เชิญทอง. (2564). กระบวนการพัฒนาศักยภาพครูในการทำวิจัยในชั้น. Journal of Roi Kaensarn Academic, 8(12), 309-320.

Best, J. W. (1997). Research in education. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hell.

Böttcher, F., & Thiel, F. (2018). Research competence as an outcome of higher education.

In S. Mentz, F. Böttcher, & F. Thiel (Eds.), Research competence in higher education: Theoretical

research and empirical perspectives (pp. 87–104). Springer.

Chochu, B. & Buasuwan, P. (2020). Role of the school principal in academic affair of Wichutit school, Din Daeng district, Bangkok. Journal of Educational Review Faculty of Educational in MCU, 7(2), 162-174. (in Thai)

Creswell, J. W. (2012). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Sage publications.

Darling-Hammond, L. (2017). Teacher education around the world: What can we learn from international practice. European Journal of Teacher Education, 40(3), 291-309.

Frontiers in Education. (2022). The research competence: Acquisition and development among undergraduate students. Frontiers in Education, 7, Article 836165.

Retrieved form: https://doi.org/10.3389/feduc.2022.836165

Johnson, A. P. (2019). A short guide to action research (5th ed.). Pearson.

Kritsada Krudthong. (2008). การวิจัยในชั้นเรียนเพื่อพัฒนาการเรียนการสอน. วารสารการศึกษา, 25(2), 1-15. Retrieved form: http://www.repository.rmutt.ac.th/xmlui/bitstream/123456789/2145/1/ Factors%20related%20to%20classroom%20research%20competency....pdf

Knight, W.E., Moore, M. E., & Cowperthwaite. (1999). Knowledge, skills, and effectiveness in

institutional research. New Directions for institutional research.

Lieberman, A. & Miller, L. (2008) Teachers in professional communities: Improving teaching

and learning. February 2009. Journal of Educational Change 10(1):79-82. DOI:10.1007/s10833-008-9094-6

McNiff, J., & Whitehead, J. (2011). All you need to know about action research (2nd ed.). AGE Publications.

Mertler, C.A. (2019). Action research: Improving schools and empowering educators (6th ed.). SAGE Publications.

Paulson, W. (2001). Literary Culture in a World Transformed: A Future for the Humanities. Cornell University Press. Retrieved form: https://doi.org/10.7591/9781501729348

Porterville College. (2000). Institutional researcher. Retrieved form: http://www.pc.cc.ca.us

Quesada-Pallarès C, Marrs S and Martínez-Fernández JR (2022). The research competence: Acquisition and development among undergraduate students. Frontiers in Education, 7, Article 836165. https://doi.org/10.3389/feduc.2022.836165

Rebecca Morris. (2024, March 21). What is research-informed professional development. Teaching Times. Retrieved form: https://www.teachingtimes.com/what-is-research-informed- professional-development/

Schleicher, A. (2018). Valuing our teachers and raising their status: How communities can

help. OECD Publishing.

Sagor, R. (2011). The action research guidebook: A four-step process for educators and

school teams (2nd ed.). Corwin Press.

Siemens, G. (2005). Connectivism: A learning theory for the digital age. International Journal

of Instructional Technology and Distance Learning, 2(1), 3-10.

Suksai, P. (2018). สมรรถนะด้านการวิจัยในชั้นเรียนกับการเรียนรู้ของครูพลศึกษา. Journal of Education Naresuan University, 24(3), 341-345. Retrieved form: https://so06.tci-thaijo.org/index.php/edujournal_nu/article/download/246289/173655/954208

Thephussadin Na Ayuthaya, W. (2011). การพัฒนาสมรรถนะครูด้านการวิจัยในชั้นเรียน. Journal of

Research and Development Institute, Rajabhat Maha Sarakham University, 6(2), 1-20.

Retrieved form: https://so03.tci-thaijo.org/index.php/rdirmu/article/download/233162/160107

Wirote Yimklib. (2023, January – April). Research Competency: Routine to Research (R2R). Lawarath Social E-Journal. 175-191. Retrieved form: file:///C:/Users/Asus1/Downloads/E-Journal1-2566.010+%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%99%E0%B9%8C%20(7).pdf

Van den Akker, J. (1999). Principles and methods of development research. In Design

approaches and tools in education and training (pp. 1-14). Springer.

Wongwanich, S. (2012). การสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้เพื่อพัฒนาสมรรถนะครู. วารสารวิชาการ, 18(4),

-60. Retrieved form: https://gsmis.snru.ac.th/e-thesis/file_att1/2021112960632250103_fulltext.pdf

Zeichner, K. M., & Noffke, S. E. (2001). Practitioner research. In V. Richardson (Ed.), Handbook

of research on teaching (4th ed., pp. 298-330). American Educational Research Association.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-10-30

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ