การพัฒนารูปแบบการบริหาร SC4D ด้วยกระบวนการมีส่วนร่วมเพื่อเสริมสร้างความสามารถการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครูในการพัฒนาทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21  ของนักเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาประจวบคีรีขันธ์: THE DEVELOPMENT OF THE SC4D MANAGEMENT MODEL THROUGH PARTICIPATORY PROCESSES TO ENHANCE TEACHER’S ACTIVE LEARNING MANAGEMENT CAPABILITY FOR DEVELOPING 21ST-CENTURY LEARNING SKILLS OF STUDENTS UNDER THE PRACHUABKHIRIKHAN SERVICE AREA OFFICE.

ธีระชัย   รัตนรังษี

ผู้แต่ง

ธีระชัย รัตนรังษี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาประจวบคีรีขันธ์

คำสำคัญ:

การบริหารด้วยกระบวนการมีส่วนร่วม, การจัดการเรียนรู้เชิงรุก, ทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21

บทคัดย่อ

งานวิจัยการพัฒนารูปแบบการบริหาร SC4D ด้วยกระบวนการมีส่วนร่วมเพื่อเสริมสร้างความสามารถการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครูในการพัฒนาทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาประจวบคีรีขันธ์ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษากรอบแนวคิดและสภาพปัจจุบัน 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการบริหาร SC4D 3) เพื่อประเมินประสิทธิผลของรูปแบบ โดยดำเนินการตามระเบียบวิธีวิจัย 4 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นตอนที่ 1 การวิจัย (R1) ศึกษากรอบแนวคิดการบริหารและสภาพปัจจุบัน ขั้นตอนที่ 2 การพัฒนา (D1) ออกแบบและการพัฒนารูปแบบการบริหาร SC4D ขั้นตอนที่ 3 การวิจัย (R2) ทดลองใช้รูปแบบการบริหาร SC4D ด้วยกระบวนการมีส่วนร่วม และขั้นตอนที่ 4 การพัฒนา (D2) ประเมินและปรับปรุงรูปแบบการบริหาร SC4D ใช้สถิติทดสอบค่าที (t-test) แบบ Dependent ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนส่วนมาตรฐาน

ผลการวิจัยพบว่า

กรอบแนวคิดการบริหารและสภาพปัจจุบัน ได้แก่ การบริหารการศึกษา การบริหารแบบมีส่วนร่วม การพัฒนารูปแบบ การพัฒนาครู การจัดการเรียนรู้เชิงรุก และทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21
รูปแบบการบริหาร SC4D ประกอบด้วย การส่งเสริมสนับสนุน (Support) การสร้างหรือพัฒนานวัตกรรม (Create) การวางแผนพัฒนาการศึกษา (Design) การพัฒนาวิชาชีพ (Development) การนำเทคโนโลยีดิจิทัลมาใช้ (Digital) และการขับเคลื่อนโดยข้อมูล (Data-Driven) แบ่งเป็น 4 ขั้นตอน ได้แก่ ร่วมวางแผน ร่วมดำเนินการ ร่วมประเมินผล และร่วมสะท้อนผล ผลการรับรองรูปแบบการบริหาร SC4D พบว่ารูปแบบมีระดับคุณภาพในระดับดีมาก
ประสิทธิผลของรูปแบบการบริหาร SC4D

3.1 การบริหารสถานศึกษาด้วยรูปแบบการบริหาร SC4D อยู่ในระดับคุณภาพมากที่สุด ( = 4.638, S.D. = 0.34)

3.2 ครูมีความรู้ในการจัดการเรียนรู้เชิงรุกก่อนการใช้รูปแบบและหลังการใช้รูปแบบแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

3.3 ความสามารถในการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครูหลังใช้รูปแบบสูงกว่าก่อนใช้รูปแบบ แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

3.4 ทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนหลังใช้รูปแบบสูงกว่าก่อนใช้รูปแบบ แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

3.5 ผู้บริหารและครูมีความพึงพอใจต่อรูปแบบการบริหาร SC4D ในระดับมากที่สุด ( = 4.63, S.D = 0.34)

เอกสารอ้างอิง

Antony, William P. (1978). Participative management. Massachusetts: Addition-Wesley.

กำพล พาภักดี. (2565). รูปแบบการพัฒนาการบริหารแบบมีส่วนร่วมในศูนย์การศึกษาพิเศษประจำจังหวัดยโสธร. [Online]. Available: https://surl.li/hgipha. [2567, มิถุนายน 27].

ธำรงค์ จั่นฤทธิ์. (2567). รูปแบบการบริหารแบบมีส่วนร่วมเพื่อสร้างความปลอดภัยในสถานศึกษา โรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา. Journal of Roi Kaensarn Academi, 9 (9), 778-792.

ธีร์ ภวังคนันท์. (2565). รายงานการดำเนินการทางการจัดการเรียนการสอนแบบ Active Learning ของสถานศึกษา สังกัดกระทรวงศึกษาธิการ. [Online]. Available: https://anyflip.com/cdmle/iwdq. [2567, ตุลาคม 26].

นรินทร์ สังรักษา และคณะ. (2561). การพัฒนาครูมืออาชีพโดยใช้การวิจัยจากประสบการณ์การเรียนรู้อย่างต่อเนื่องด้วยการสร้างสรรค์คุณภาพวิชาการ. Veridian E-Journal Silpakorn University, 11 (1), 1739-1759.

บุญชม ศรีสะอาด. (2560). การวิจัยเบื้องต้น. พิมพ์ครั้งที่ 10. กรุงเทพฯ: สุรีวิยาสาส์น.

บุปผา รื่นรวย. (2563). การพัฒนาการจัดการเรียนรู้เชิงรุกโดยใช้กระบวนการนิเทศสำหรับครูในโรงเรียประชานิคม 4 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชุมพรเขต 1. สารนิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี.

พรรณอร อุชุภาพ. (2561). การศึกษาและวิชาชีพครู. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ภริมา วินิธาสถิตย์กุล และ ชนินันท์ แย้มขวัญยืน. (2565). การเรียนรู้เชิงรุก: แนวทางการเรียนการสอนที่เป็นเลิศในศตวรรษที่ 21. วารสารนวัตกรรมการศึกษาและการวิจัย. 6 (3), 921-933.

พิณสุดา สิริธรังศรี. (2561). ผู้นำการจัดการการศึกษาในเขตพื้นที่การศึกษา. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิต.

ศจีทิพย์ ตาลพันธ์ และคณะ. (2566). การจัดการเรียนรู้เชิงรุก. วารสารมณีเชษฐารามวัดจอมมณี, 6 (5), 642-656.

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาประจวบคีรีขันธ์. (2566, 3 มิถุนายน). แผนปฏิบัติการประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2566. สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาประจวบคีรีขันธ์. [Online]. Available: https://surl.gd/qfpyvw. [2567, ตุลาคม 26].

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2565). แผนพัฒนาการศึกษาขั้นพื้นฐาน (พ.ศ. 2566 - 2570) ของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. [Online]. Available: https://shortner.app/a1da09c1ae. [2567, ธันวาคม 2].

สำนักงานศึกษาธิการภาค 3. (2563). รายงานการวิจัยเรื่องสภาพและปัญหาการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของสถานศึกษาขั้นพื้นฐานเขตพื้นที่รับผิดชอบ สำนักงานศึกษาธิการภาค 3. ราชบุรี: สำนักงานศึกษาธิการภาค 3.

สิทธิชัย อุตสาทา. (2562). การมีส่วนร่วมของครูในการบริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 4. วิทยานิพนธ์ปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.

อรไท แสงลุน. (2564). การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมความสามารถในการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครูโดยใช้การศึกษาชั้นเรียนร่วมกันผ่านชุมชนแห่งการเรียนรู้เชิงวิชาชีพ. วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยนเรศวร.