ภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อการจัดการความรู้ของสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากรุงเทพมหานคร
LEADERSHIP OF SCHOOL ADMINISTRATORS AFFECTING THE KNOWLEDGE MANAGEMENT IN SCHOOL IN THE 21ST CENTURY UNDER THE BANGKOK PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE
คำสำคัญ:
ภาวะผู้นำ; ผู้บริหารสถานศึกษา; การจัดการความรู้บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาระดับภาวะผู้นำของผู้บริหาร 2) ศึกษาระดับการจัดการความรู้ในศตวรรษที่ 21 3) ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างภาวะผู้นำกับการจัดการความรู้ และ 4) วิเคราะห์ภาวะผู้นำที่ส่งผลต่อการจัดการความรู้ กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ โรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากรุงเทพมหานคร จำนวน 36 แห่ง ผู้ให้ข้อมูล ได้แก่ ผู้บริหาร รองผู้บริหารหรือหัวหน้าวิชาการ และครู รวม 324 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและเชิงอนุมาน ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สหสัมพันธ์เพียร์สัน และการถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน
ผลการวิจัยพบว่า ภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาที่มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งต่อการจัดการความรู้ อันเป็นแนวทางสำคัญในการพัฒนาผู้บริหารสถานศึกษาให้มีภาวะผู้นำที่เหมาะสมกับการาจัดการความรู้ในศตวรรษที่ 21 ในสถานศึกษา โดยภาวะผู้นำของผู้บริหารและการจัดการความรู้ของสถานศึกษาโดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ทั้งสองตัวแปรมีความสัมพันธ์ทางบวก โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ทั้งสองตัวแปรมีความสัมพันธ์ทางบวกอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 โดยมีค่าสหสัมพันธ์ระหว่าง .572 ถึง .822 ภาวะผู้นำที่สามารถพยากรณ์การจัดการความรู้ ได้แก่ ด้านการร่วมมือ วิสัยทัศน์ การแก้ปัญหา นวัตกรรม การสื่อสาร และความคิดสร้างสรรค์ ซึ่งร่วมกันพยากรณ์ได้ร้อยละ 87.70 และมีค่าคลาดเคลื่อนจากการพยากรณ์เท่ากับ .11983 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2553). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 (และแก้ไขเพิ่มเติม
, 2553). กรุงเทพฯ: องค์การค้าของคุรุสภา.
_______________. (2553). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2 พ.ศ. 2545 และ (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2553. (2542, สิงหาคม 14). ราชกิจจานุเบกษา.
_______________. (2559). แผนพัฒนาการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560-2564 น. 18). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย
ชูศักดิ์ วงศ์รัตนะ. (2560). เทคนิคการสร้างเครื่องมือวิจัย แนวทางการนำไปใช้อย่างมืออาชีพ.กรุงเทพ : สำนักพิมพ์อมรการพิมพ์
ณัฐภรณ์ สมภาร. (2566). การศึกษาและการวิเคราะห์หลักสาราณียธรรมกับการเสริมสร้างสันติวัฒนธรรม ในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาระยอง เขต 1 .ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี.
นภาพร ทองคำ. (2561). การจัดการความรู้ของสถานศึกษาในศูนย์เครือข่ายพัฒนาคุณภาพการศึกษาสาละวิน อำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน. ปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยฟาร์อีสเทอร์น.
นฤมล คูหาแก้ว. (2563). ภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสระแก้ว เขต 2. ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฎรำไพพรรณี.
นภาพร ทองคำ. (2560). วัฒนธรรมองค์การในด้านการปฏิบัติงานของพนักงานต้อนรับบนเครื่องบิน บริษัทการบินไทย จำกัด (มหาชน). ปริญญารัฐประศาสนศาสตร์มหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยรังสิต.
นลธวัช ยุทธวงศ์ และวีระพรรณ จันทร์เหลือง. (2565).ภาวะผู้นำของผู้บริหารกลุ่มโรงเรียนจตุรมิตร สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตาก เขต 1,วารสารศึกษาศาสตร์, 1(1), : 16-29.
รัตนา เหลืองาม. (2562). ภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21 ที่ส่งผลต่อประสิทธิผลของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาจันทบุรี เขต 1. ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฎรำไพพรรณี.
วิศรุจ สารจูม. (2562). การพัฒนาแนวทางการจัดการความรู้ของโรงเรียนเอกชน สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษาร้อยเอ็ด เขต 3. ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาสารคราม.
สุพัตรา รังคะวงษ์. (2565). ภาวะผู้นำในศตวรรษที่ 21 ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงาน เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี เขต 2. ปริญญาศึกษาศาตรบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.
สุพัตรา โคตะวงศ์, นิมิต มั่งมีทรัพย์. (2562).การจัดการความรู้ที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารงานวิชาการ ในสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 8. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 2(2), : 55-71.
สุธิกานต์ บริเอก. (2564). ภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อการปฏิบัติงาน ของครูผู้สอนในโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 22. (ปริญญา คุรุศาตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยราชภัฎสกลนคร.
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2565). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 (พ.ศ.2566-2570).
สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ. (2561). แผนยุทธศาสตร์ กระทรวงศึกษาธิการ. สืบค้นเมื่อ 17 พฤศจิกายน 2566 จากhttps://www.obec.go.th
สำนักงานเขตพื้นที่ประถมศึกษากรุงเทพมหานคร. (2566). ข้อมูลสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากรุงเทพมหานคร. สืบค้นเมื่อ 5 กุมภาพันธ์ 2567 จาก http:www.bkkp.go.th
อาภามาส นิโกรธา. (2561). การจัดการความรู้ในโรงเรียนมัธยมศึกษา.(ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศิลปากร.
Bass, B.M. (1997). Transformational leadership: Industrial, military, and education. mahwah. NJ: Lawrence Erlbaum
Krejcie, R.V., & D.W. Morgan. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607-610.
