การพัฒนาวัดเป็นศูนย์ส่งเสริมสุขภาวะจิตวิญญาณของประชาชน ในชุมชนหมู่บ้านไดมอนด์วิลล์ ตำบลศาลายา อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม

THE ESTABLISHMENT OF THE TEMPLE AS A SPIRITUAL WELL-BEING PROMOTION CENTER FOR RESIDENTS OF DIAMOND VILLE VILLAGE COMMUNITY, SALAYA SUBDISTRICT, PHUTTHAMONTHON DISTRICT, NAKHON PATHOM PROVINCE

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาวัดเป็นศูนย์ส่งเสริมสุขภาวะทางจิตวิญญาณของหมู่บ้านไดมอนด์วิลล์ จังหวัดนครปฐม 2) เพื่อพัฒนาวัดเป็นศูนย์ส่งเสริมสุขภาวะทางจิตวิญญาณของหมู่บ้านไดมอนด์วิลล์ จังหวัดนครปฐม 3) เพื่อเสนอรูปแบบการพัฒนาวัดเป็นศูนย์ส่งเสริมสุขภาวะทางจิตวิญญาณของหมู่บ้านไดมอนด์วิลล์ จังหวัดนครปฐม การวิจัยครั้งนี้ เป็นการการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ร่วมกับการวิเคราะห์เนื้อหาและการบรรยายเชิงพรรณนา โดยมีพื้นที่ศึกษาในชุมชนหมู่บ้านไดมอนด์วิลล์ ซึ่งเป็นชุมชนกึ่งเมืองที่มีความหลากหลายทางอาชีพและสังคม

ผลการวิจัยพบว่า จากการวิเคราะห์สถานการณ์ด้วยเครื่องมือ SWOT พบปัญหาหลัก ได้แก่ การขาดการมีส่วนร่วมของชุมชน กิจกรรมที่ไม่ตรงกับความต้องการ และการขาดแผนพัฒนาอย่างเป็นระบบ แนวทางการแก้ไขคือการใช้ทรัพยากรในชุมชนอย่างเหมาะสม และจัดตั้งคณะกรรมการพัฒนาวัดที่เป็นตัวแทนจากภาคส่วนต่าง ๆ โดยออกแบบกิจกรรมร่วมกับประชาชน การดำเนินกิจกรรม เช่น การปฏิบัติธรรมประจำ การจัดงานบุญและสวดมนต์ในวันสำคัญทางศาสนา รวมถึงกิจกรรม “รักษ์วัด วัดสะอาด” ส่งผลต่อการส่งเสริมสุขภาวะทางจิตวิญญาณของชาวบ้าน และเสริมสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างวัดกับชุมชน อีกทั้งยังเป็นกลไกสำคัญในการสร้างความสมดุลทางจิตใจและความเข้มแข็งของชุมชน รูปแบบการพัฒนาสู่กระบวนการ 4 ขั้นตอน คือ การวิเคราะห์ความต้องการ การกำหนดเป้าหมาย การจัดกิจกรรม และการประเมินผล โดยกิจกรรมหลักได้แก่ “4 สติ สู่สุขภาวะ” การปฏิบัติธรรม และการทำบุญอย่างมีเจตนา ขับเคลื่อนผ่านการบูรณาการหลักธรรมในพระพุทธศาสนาและการมีส่วนร่วมของชาวบ้านตั้งแต่ต้นจนจบกระบวนการ เป็นหัวใจสำคัญที่ทำให้วัดสามารถทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางสุขภาวะจิตวิญญาณที่ยั่งยืนในระดับชุมชน