นาฏยประดิษฐ์ ชุด องคตยศยง

THE CHOREOGRAPHY OF THE DANCE “ONGKHOT YODSAYONG”

บทคัดย่อ

นาฏยประดิษฐ์ ชุดองคตยศยง มีวัตถุประสงค์ 1) ศึกษาความเป็นมา บุคลิกและบทบาทองคตในวรรณกรรมเรื่องรามเกียรติ์ 2) การสร้างสรรค์นาฏยประดิษฐ์ ชุด องคตยศยง 3) ถ่ายทอดนาฏยประดิษฐ์ ชุด องคตยศยง เป็นกระบวนการสร้างสรรค์การแสดงสู่การเรียนการสอนระดับปริญญาตรี

            1) ศึกษาความเป็นมา บุคลิกและบทบาทองคตในวรรณกรรมเรื่องรามเกียรติ์ พบว่า องคต เป็นทหารเอกของพระราม เคียวคู่กับหนุมาน เป็นบุตรของพาลีและนางมณโฑ กายสีเขียวมรกต ปากหุบ สวมมงกุฎยอดสามกลีบ เป็นลิงหนุ่มผู้มีสติปัญญาฉลาดหลักแหลม ปฏิภาณไวพริบดี วาจาดี ได้รับมอบหมายให้เป็นทูตเจรจาแทนพระรามได้ เมื่อเสร็จศึกสงครามพระรามจึงปูนบำเหน็จความดีความชอบ ให้เป็น พระยาอินทรนุภาพ อุปราชเมืองขีดขิน

            2) การสร้างสรรค์นาฏยประดิษฐ์ ชุด องคตยศยง พบว่า เป็นรำเดี่ยวขององคตซึ่งยังไม่เคยปรากฎมาก่อน สร้างสรรค์ขึ้นใหม่ ทั้งบทประพันธ์ ทำนองเพลง เครื่องแต่งกายโขน เครื่องประดับโขน ศีรษะองคต โดยนำแนวความคิดมาจากจิตรกรรมฝาผนังวัดพระศรีรีตนศาสดาราม รูปแบบการแสดง การกล่าวถึงเครื่องแต่งกายขององคต แสดงถึงบทบาทสำคัญขององคตในเรื่องรามเกียรติ์ แสดงถึงกระบวนท่ารำเพลงหน้าพาทย์ เพลงที่ประพันธ์ขึ้นใหม่ คือ เพลงรัวพานรินทร์ เพลงอินทรอาสา เพลงสวาพระจักรินทร์ เพลงกบิลอินทรนุภาพ กระบวนท่าที่มาจากแม่ท่าโขนลิง กระบวนท่ารำเบ็ดเตล็ดโขนลิง และกระบวนท่ารำที่สร้างสรรค์ขึ้นใหม่ เป็นการรำตีบทตามคำพากย์และคำร้องเพื่อสื่อความหมายและอารมณ์ การรำตามทำนองเพลงในกระบวนท่ารำเพลงหน้าพาทย์ ผ่านการประเมินคุณภาพผลงานสร้างสรรค์ จากผู้เชี่ยวชาญ 9 ท่าน คะแนนเฉลี่ย 4.75 ระดับดีเด่น

            3) ถ่ายทอดนาฏยประดิษฐ์ ชุด องคตยศยง พบว่า ได้รับการเสนอพิจารณา ให้บรรจุลงในหลักสูตรศึกษาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชานาฏศิลป์ศึกษา (4 ปี) หลักสูตรปรับปรุง (พ.ศ. 2567) คณะศิลปศึกษา สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ รหัสวิชา 301-24004 วิชาทักษะนาฏศิลป์ไทย 4 (โขนลิง) 3 (0-6-3) นับได้ว่าเป็นการต่อยอดงานสร้างสรรค์การแสดงสู่การเรียนการสอนระดับปริญญาตรี เพื่อให้ศิลปวัฒนธรรมไทยได้อนุรักษ์ รักษา สืบทอด ต่อยอด พัฒนา สร้างสรรค์ ให้คงอยู่ตลอดไป