การเสริมสร้างศักยภาพผู้ปฏิบัติหน้าที่จิตอาสาในองค์กรการกุศลจังหวัดกาญจนบุรี

CAPACITY BUILDING FOR VOLUNTEER WORKERS IN CHARITY ORGANIZATIONS IN KANCHANABURI PROVINCE

บทคัดย่อ

งานวิจัยเรื่อง “การเสริมสร้างศักยภาพผู้ปฏิบัติหน้าที่จิตอาสาในองค์กรการกุศลจังหวัดกาญจนบุรี” มีวัตถุประสงค์ 1) ศึกษาองค์ประกอบการพัฒนาศักยภาพจิตอาสา 2) พัฒนาศักยภาพผู้ปฏิบัติงานจิตอาสา และ 3) ขยายเครือข่ายการเสริมสร้างศักยภาพจิตอาสาในองค์กรการกุศลจังหวัดกาญจนบุรี โดยใช้การวิจัยแบบผสานวิธี (Mixed Methods) ได้แก่ การวิจัยเอกสาร การวิจัยเชิงคุณภาพ (กลุ่มตัวอย่าง 15 คน) และการวิจัยเชิงปฏิบัติการ

             ผลการศึกษาพบว่า

1. องค์ประกอบการพัฒนาศักยภาพจิตอาสา ประกอบด้วย (1) ปัจจัยบุคคล ได้แก่ แรงจูงใจ ทักษะ ทัศนคติ และประสบการณ์ (2) การฝึกอบรม ได้แก่ การอบรมเฉพาะทาง การพัฒนาแบบพี่เลี้ยง และเครือข่ายเสริมศักยภาพ และ (3) การสนับสนุนจากองค์กร ได้แก่ นโยบาย สวัสดิการ ระบบประเมินผล และวัฒนธรรมองค์กรที่ส่งเสริมการทำงานจิตอาสา
2. การพัฒนาศักยภาพผู้ปฏิบัติงานจิตอาสา เป็นกระบวนการเสริมสร้างทักษะและความรู้ผ่านการฝึกอบรมและการปฏิบัติจริง โดยมี 4 กิจกรรมหลัก ได้แก่ (1) การกู้ภัยและปฐมพยาบาลเบื้องต้น (2) การกู้ภัยทางน้ำ (3) การกู้ภัยในที่สูง และ (4) กิจกรรมจิตอาสาพัฒนาชุมชน โดยแต่ละกิจกรรมออกแบบให้มีทั้งภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ พร้อมการประเมินผลและพัฒนาอย่างต่อเนื่อง
3. การขยายเครือข่ายการเสริมสร้างศักยภาพจิตอาสา ดำเนินการผ่านแนวคิด “บวร” (บ้าน วัด โรงเรียน) เป็นกลไกหลักในการขยายเครือข่ายและส่งเสริมความร่วมมือระหว่างภาคประชาชนและหน่วยงานต่าง ๆ โดยมี 5 ขั้นตอนหลัก ได้แก่ (1) การคัดเลือกและสร้างแรงบันดาลใจ (2) การพัฒนาและอบรมเชิงปฏิบัติการ (3) การสร้างเครือข่ายและกลไกการส่งเสริม (4) การขยายโอกาสและขยายผล และ (5) การติดตามและพัฒนาให้ผู้เข้าร่วมมีความมั่นใจในการนำทักษะไปใช้ พร้อมทั้งส่งเสริมให้เกิดเครือข่ายจิตอาสาที่เข้มแข็งในชุมชน