บูรณาการสมาธิในพุทธปรัชญาเถรวาทกับการสร้างงานทัศนศิลป์

INTEGRATING MEDITATION IN THERAVADA BUDDHIST PHILOSOPHY WITH THE CREATION OF VISUAL ARTS

บทคัดย่อ

ดุษฎีนิพนธ์นี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ1) ศึกษาแนวคิดทฤษฎีการสร้างสรรค์ทัศนศิลป์ 2) ศึกษาสมาธิในพุทธปรัชญาเถรวาท 3) บูรณาการสมาธิในพุทธปรัชญาเถรวาทกับการสร้างงานทัศนศิลป์  4) เสนอแนวทางการบูรณาการสมาธิในพุทธปรัชญาเถรวาทกับการสร้างงานทัศนศิลป์ สัมภาษณ์เชิงลึก 1. นักวิชาการด้านพระพุทธศาสนา 2.กลุ่มสายงานด้านการสร้างงานทัศนศิลป์ 3. ตัวแทนผู้ได้รับอิทธิพลหรือชื่นชอบงานสร้างสรรค์ทัศนศิลป์ ผลจากการวิจัยพบว่า: 1. ผลงานที่เกิดจากความคิด และการสร้างสรรค์ขึ้นในรูปแบบและลักษณะต่าง ๆ โดยแสดงออกทางด้านทักษะ กระบวนการสุนทรียภาพ ความรู้สึกประทับใจ ความสะเทือนอารมณ์ และรสนิยมของแต่ละคนที่ปรากฏให้เห็นในสังคม การสร้างสรรค์ทัศนศิลป์ เป็นผลงานที่มนุษย์สร้างขึ้น เพื่อแสดงออกถึงทักษะฝีมือ ความคิดสร้างสรรค์ อารมณ์ความรู้สึก 2. สมาธิ คือ จิตตั้งมั่น เรียบสม่ำเสมอ อยู่กับสิ่งนั้น ไม่ฟุ้งซ่านกระสับกระส่ายกระวนกระวาย พิจารณาคิดสิ่งใด ต้องอยู่กับสิ่งนั้นสิ่งเดียว ความตั้งดำรงอยู่แห่งจิต

1. นำสมาธิ 3 ระดับ คือ ขณิกสมาธิ อุปจารสมาธิ อัปปนาสมาธิ เพื่อใช้กับการสร้างงานทัศนศิลป์ 3 ด้าน คือ ด้านการรับรู้ทางความรู้สึก ด้านการรับรู้ทางการมองเห็น และด้านการรับรู้ทางความคิด
2. แนวทางการบูรณาการ เสนอเป็น แนวคิดของ SCE MODEL : S = Stable Feeling (ความรู้สึก มั่นคง), C = Creative Vision (การมองเห็น สร้างสรรค์), E = Excellent Concept (แนวความคิด เป็นเลิศ)