บทบาทของพระสงฆ์ในงานสาธารณสงเคราะห์ : กรณีศึกษาวัดราษฎร์ประคองธรรม

THE ROLE OF MONKS IN PUBLIC WELFARE: A CASE STUDY OF WAT RAT PRAKONGTHAM

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยเรื่อง บทบาทพระสงฆ์ในงานสาธารณสงเคราะห์ : กรณีศึกษาวัดราษฎร์ประคองธรรม มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาบทบาทพระสงฆ์ในงานสาธารณสงเคราะห์ 2) เพื่อศึกษางานสาธารณสงเคราะห์ของวัดราษฎร์ประคองธรรม งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยคุณภาพเชิงเอกสาร ศึกษาข้อมูลจากเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง และจากการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ทรงคุณวุฒิ 17 รูป/คน วิเคราะห์เชิงเนื้อหาและนำเสนอเชิงพรรณาวิเคราะห์

            ผลการวิจัยพบว่า

            พระสงฆ์มีบทบาทสำคัญในงานสาธารณสงเคราะห์ คือ 1) หน้าที่ในการให้คำอธิบายถึงเหตุผลเพื่อให้ประชาชนสามารถแก้ไขปัญหาชีวิตและตระหนักรู้ถึงความเป็นจริงของชีวิต 2) หน้าที่ในการให้การสนับสนุนสถาบันสังคมอื่น เช่น องค์กรการกุศล หรือภาครัฐ เพื่อให้การดำเนินงานด้านสาธารณสงเคราะห์มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
3) หน้าที่ในการให้กำลังใจหรือเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวของพุทธศาสนิกชน เป็นการเสริมสร้างกำลังใจแก่ประชาชนในยามปกติและยามประสบภัยพิบัติ 4) หน้าที่ในด้านบูรณาการทุกภาคส่วนของสังคมให้เป็นเอกภาพ โดยการสร้างความร่วมมือระหว่างภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน เพื่อพัฒนาสังคมให้มีความสงบสุขและยั่งยืน 5) หน้าที่เป็นกลไกสำคัญในการควบคุมทางสังคม โดยการอบรมสั่งสอนคุณธรรมจริยธรรมเพื่อให้สังคมอยู่ในความสงบเรียบร้อยและยั่งยืน

            วัดราษฎร์ประคองธรรม ภายใต้การนำของพระกิตติวชิรธาดา เจ้าอาวาส ได้ดำเนินงานสาธารณสงเคราะห์เพื่อช่วยเหลือผู้ด้อยโอกาสผ่านโครงการสำคัญ ได้แก่ 1) โครงการบ้านหลังสุดท้าย ซึ่งมุ่งเน้นการสงเคราะห์ศพไร้ญาติ โดยจัดพิธีกรรมทางศาสนาและดำเนินการฌาปนกิจแก่ผู้เสียชีวิต เพื่อช่วยเหลือครอบครัวที่ขัดสนทุนทรัพย์ 2) โครงการศูนย์ช่วยเหลือผู้ประสบภัย ซึ่งให้ความช่วยเหลือผู้ได้รับผลกระทบจากภัยธรรมชาติและเหตุการณ์ฉุกเฉิน โดยจัดหาอาหาร เครื่องนุ่งห่ม และสิ่งของจำเป็นเพื่อบรรเทาความเดือดร้อน 3) โครงการมอบสิ่งของแก่ผู้ป่วยติดเตียง ผู้พิการ และผู้สูงอายุ ซึ่งเน้นการแจกจ่ายสิ่งของจำเป็นต่อการดำรงชีวิต งานสาธารณสงเคราะห์ของวัดราษฎร์ประคองธรรมสะท้อนถึงบทบาทของวัดในฐานะศูนย์กลางการช่วยเหลือสังคม ส่งผลต่อชุมชน บทบาทพระสงฆ์ และการพัฒนาที่ยั่งยืน