ภาวะผู้นำใฝ่บริการของผู้บริหารสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต 3: SERVANT LEADERSHIP OF SCHOOL ADMINISTRATORS UNDER CHAIYAPHUM PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 3

วนงนุช อมฤทธิ์; ภัทรฤทัย  ลุนสำโรง; วิรัลพัชร  วงศ์วัฒน์เกษม

ผู้แต่ง

วนงนุช อมฤทธิ์ วิทยาลัยนครราชสีมา
ภัทรฤทัย ลุนสำโรง วิทยาลัยนครราชสีมา
วิรัลพัชร วงศ์วัฒน์เกษม วิทยาลัยนครราชสีมา

คำสำคัญ:

ภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษา, ภาวะผู้นำใฝ่บริการ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบและเพื่อศึกษาแนวทางในการพัฒนาภาวะผู้นำใฝ่บริการของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต 3 จำแนกตามระดับการศึกษา ประสบการณ์การทำงาน และขนาดของสถานศึกษา กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ ผู้บริหารสถานศึกษาและครูผู้สอน จำนวน 312 คน กำหนดขนาดโดยใช้ตารางเครจซี่และมอร์แกน และสุ่มแบบแบ่งกลุ่ม เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสอบถามประมาณค่า 5 ระดับ ได้ค่าดัชนีความสอดคล้องระหว่าง 0.80 – 1.00 มีค่าความเชื่อมั่นของแบบสอบถามทั้งฉบับเท่ากับ 0.90 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานการทดสอบค่าที (t-test) และค่าเอฟ (F-test)

ผลการวิจัยพบว่า

ภาวะผู้นำใฝ่บริการของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต 3 โดยรวมอยู่ในระดับมาก
ผลการเปรียบเทียบภาวะผู้นำใฝ่บริการของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต 3 จำแนกตามระดับการศึกษาและขนาดของสถานศึกษา โดยภาพรวมและรายด้าน ไม่แตกต่างกัน จำแนกตามประสบการณ์การทำงาน โดยภาพรวมไม่แตกต่างกัน ยกเว้นด้านตระหนักรู้ และด้านการพัฒนาบุคคล แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
แนวทางในการพัฒนาแนวทางในการพัฒนา ภาวะผู้นำใฝ่บริการของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต 3 จากผลการวิจัยพบว่า ด้านการเข้าใจและเห็นอกเห็นใจมีค่าเฉลี่ยสูงสุด ในขณะที่ ด้านการบำรุงรักษาบุคคลมีค่าเฉลี่ยต่ำสุด ทั้งนี้ แนวทางพัฒนาควรมุ่งเน้นการส่งเสริมด้านการตระหนักรู้ และการพัฒนาบุคคลเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหาร ผู้บริหารสถานศึกษาควรฝึกอบรมและพัฒนาความรู้เกี่ยวกับภาวะผู้นำใฝ่บริการ ส่งเสริมการมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ มุ่งเน้นนักเรียนเป็นศูนย์กลาง เป็นแบบอย่างและเป็นผู้นำ ที่ยึดมั่นในค่านิยมและพัฒนาตนเองอยู่เสมอ

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (2542). พระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ. พ.ศ. 2542 และที่แกไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545.กรุงเทพฯ : โรงพิมพคุรุสภาลาดพร้าว.

กฤษชัย ใจกล้า และ ระติกรณ์ นิยมะจันทร์. (2566). การศึกษาภาวะผู้นำใฝ่บริการของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัดชลบุรี. สาขาวิชาการบริหารการศึกษา คณะครุศาสตร์ วิทยาลัยการฝึกหัดครูมหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร

จิรวรรณ เล่งพานิชย์. (2554). โมเดลสมการโครงสร้างภาวะผู้นำแบบใฝ่บริการของ ผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน. วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต : มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

ชลดา ปิ่นวิเศษ. (2562). ภาวะผู้นำใฝ่บริการของผู้บริหารสถานศึกษาตามความคิดเห็นของครูสังกัดสำนักงาน เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครราชสีมา เขต 2. วิทยานิพนธ์ สาขาการบริหารการศึกษา. วิทยาลัย นครราชสีมา.

ทวีชัย บาอินทร์ และ สุกัญญา สุดารารัตน์. (2566). “ภาวะผู้นำใฝ่บริการของผู้บริหารสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานนทบุรี เขต 2” วารสารสิรินธรปริทรรศน์, ปีที่ 24 ฉบับที่ 2: 307.

นลินี จันทรเปลง, โกวิท วัชรินทรางกูร และ ศรีเพ็ญ พลเดช. (2563). สภาพและแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำใฝ่บริการของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัดสุรินทร์. วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต.สาขาวิชาการบริหารการศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์.

นันทวรรณ อิสรานุวัฒน์ชัย. (2550). ภาวะผู้นำที่พึงประสงค์ในยุคโลกาภิวัตน์ : ศึกษาจากหลักพุทธธรรม.วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. บัณฑิตวิทยาลัยมหาวิทยาลัยมหาจุฬา ลงกรณราชวิทยาลัย.

บุญชม ศรีสะอาด. (2553). การวิจัยเบื้องต้น. พิมพ์ครั้งที่ 8. กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น.

พระครูพิพัฒน์สุตคุณ เตชธโร. (2560). ภาวะผู้นำสำหรับสังคมไทยในปัจจุบัน. ได้จาก https://race.nstru.ac.th. สืบค้นเมื่อ 20 มกราคม 2567

ภชรภรณ์ นามโพธิ์ และ วิรัลพัชร วงศ์วัฒน์เกษม. (2567). “ภาวะผู้นำใฝ่บริการของผู้บริหารสถานศึกษา ในกลุ่มโรงเรียนพญาสี่เขี้ยว อำเภอสีคิ้ว” วารสาร เสียงธรรมจากมหายาน. ปีที่ 10 : 202.

ลลิตา ว่องพิทักษ์ และ ตรัยภูมินทร์ ตรีตรีศวร. (2567). “ภาวะผู้นำใฝ่บริการของผู้บริหารสถานศึกษาโรงเรียนเอกชน สังกัดสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน จังหวัดตรัง” วารสารวิชาการสถาบันพัฒนาพระวิทยากร, ปีที่ 7 ฉบับที่ 3: 352.

วริศรา ตู้จินดา และ ชนมณี ศิลานุกิจ. (2565). “ภาวะผู้นำแบบใฝ่บริการของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต 1” วารสารนิติรัฐ, ปีที่ 1: 13.

วิทูล แจ่มกลิ้ง. (2557). พฤติกรรมผู้นำที่ควรจะเป็นของผู้บริหารโรงเรียนเอกชนอาชีวศึกษา. วิทยานิพนธ์ ครุศาสตรอุตสาหกรรมมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย. สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหาร ลาดกระบัง.

ศิริพร หนานแก้ว. (2567). การศึกษาภาวะผู้นำใฝ่บริการ และแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำผู้บริหารสถานศึกษากลุ่ม 5 สำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ. การค้นคว้าอิสระ กศ.ม. การบริหารการศึกษา. หลักสูตรการศึกษามหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยนเรศวร.

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต 3. (2567). แผนปฏิบัติการประจำปีงบประมาณ 2567. ได้จาก : https://www.chaiyaphum3.go.th/home. สืบค้นเมื่อ 25 มกราคม 2567

Greenleaf Robert K. (2002). Servant leadership: A Journey into the nature of legitimate power and greatness. New York: Paulist Press.

Likert, R. (1997). New Way of Managing Conflict. New York: McGraw-Hill.

Spear, L.C. (2004). Practicing servant leadership, Leader to Leader.

Wong, N. (2005). Servant leadership: An opponent – process model and the revised servant Leadership profile. Paper presented at the servant leadership roundtable at Regent University, Virginia Beach.

Yukl. (2002). Leadership in Organizations.5 thed. New Jersey : Prentice-Hall, Inc.