แนวคิดปรัชญากับความเปลี่ยนแปลงวิถีปฏิบัติประเพณีทางพุทธศาสนาในสังคมยุคนววิถี

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 3 ข้อ คือ 1) เพื่อศึกษาแนวคิดทางอภิปรัชญา และจริยศาสตร์ 2) เพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงวิถีปฏิบัติทางประเพณีทางพระพุทธศาสนาใน สังคมยุคนววิถี 3) เพื่อวิเคราะห์แนวคิดทางปรัชญากับการเปลี่ยนแปลงวิถีปฏิบัติประเพณีทาง พระพุทธศาสนาในสังคมยุคนววิถี เป็นการวิจัยเชิงเอกสาร

ผลการศึกษาพบว่า 1) แนวคิดทางอภิปรัชญาศึกษาในเรื่องความจริงเหนือประสาท สัมผัส ซึ่งเป็นโลกทัศน์และชีวทัศน์ปรากฏในด้านความเชื่อพื้นฐาน เช่น ความเชื่อในสิ่งเหนือธรรมชาติ พลังอํานาจลึกลับและแนวคิดด้านจริยศาสตร์ ที่เป็นเกณฑ์การตัดสินคุณค่าของการประพฤติว่า ควร ไม่ควร ถูกต้องดีงาม หรือ ตรงกันข้าม ของบุคคลและสังคม 2) วิถีปฏิบัติทางประเพณีทางพระพุทธ ศาสนา ในสังคมยุคนววิถีมีการเปลี่ยนแปลงวิถีปฏิบัติของสังคมในด้านการดําเนินชีวิตแบบใหม่ (New Normal) สาเหตุจากการระบาดของโรคโควิด-19 มีผลกระทบทั้งด้านรัฐบาล สังคมเศรษฐกิจ การ ศึกษาและศาสนาวิถีปฏิบัติทางประเพณีทางพระพุทธศาสนา จึงมีการเปลี่ยนแปลงทางวิถีปฏิบัติตาม สังคม ซึ่งประเพณีที่ประกอบพิธีกรรมร่วมกันเป็นหมู่คณะจําเป็นต้องมีการเปลี่ยนแปลงไปและประเพณี ที่มีพิธีกรรมที่เป็นส่วนของปัจเจกบุคคลยังคงสามารถปฏิบัติได้ตามมาตรการทางสังคม 3) ในยุคนววิถี ความเชื่อที่ปรากฏมีอยู่ในประเพณีทางพระพุทธศาสนายังคงอยู่ เพียงแต่มีวิถีปฏิบัติใหม่ที่ต้องปรับตัว ให้เข้ากับสภาวะสังคม ประเพณีตามแนวประโยชน์นิยม ก็ถือได้ว่าถูกต้องตามหลักศีลธรรมเพราะเป็น ประโยชน์ต่อคนหมู่มาก ในยุคนววิถีมีการนําหลักปฏิบัติทางพุทธจริยศาสตร์มาประพฤติ ได้แก่ อริยสัจ 4 มรรค 8 เป็นต้น