ชุมชนเข้มแข็งกับการสืบสานประเพณีชักพระ: กรณีศึกษาประเพณีชักพระ วัดพรหมประดิษฐ์ ชุมชนบ้านพลีควาย ตำบลพิจิตร อำเภอนาหม่อม จังหวัดสงขลา

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษากระบวนการการมีส่วนร่วมของชุมชนผ่านประเพณีชักพระวัดพรหมประดิษฐ์ ชุมชนบ้านพลีควาย ตำบลพิจิตร อำเภอนาหม่อม จังหวัดสงขลา 2) ศึกษาการสร้างเครือข่ายชุมชนอย่างเข้มแข็งผ่านประเพณีชักพระของพื้นที่ดังกล่าว การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพ โดยใช้เครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสัมภาษณ์เชิงลึก จากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 5 ราย ซึ่งเป็นบุคคลที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการสืบสารประเพณีชักพระ ได้แก่ พระสงฆ์ 1 รูป ผู้นำท้องถิ่น 1 คน นักปราชญ์ชุมชน 2 คน ช่างทำเรือพระ 1 คน ผลการศึกษาพบว่า ชุมชนมีส่วนร่วมในการสืบสานประเพณีในรูปแบบ 1) การกำหนดรูปแบบการดำเนินประเพณีที่คำนึงถึงมติชุมชนและข้อตกลงร่วมกัน 2) การกำหนดขอบเขตความรับผิดชอบการเข้าร่วมด้วยการมีความเชื่อ ความศรัทธา และความภาคภูมิใจในเอกลักษณ์ที่มีร่วมกัน และพบว่ามีการสร้างเครือข่ายชุมชนอย่างเข้มแข็ง โดยที่ 1) สมาชิกในชุมชนและระหว่างชุมชนมีกิจกรรมร่วมกันและประสานงานกัน ส่งผลต่อการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีในกิจกรรมอื่น ๆ ในระดับต่อไป 2) ชุมชนสามารถบริหารจัดการทรัพยากรของตนเอง ได้อย่างยั่งยืน จากการศึกษาดังกล่าวมีข้อเสนอแนะ คือ การสืบสานประเพณีชักพระ ควรได้รับการส่งเสริมจากหน่วยงานภาครัฐอย่างต่อเนื่อง