การประยุกต์ใช้แหล่งเรียนรู้เพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิต
คำสำคัญ:
แหล่งเรียนรู้, การเรียนรู้ตลอดชีวิต, ห้องสมุด, พิพิธภัณฑ์, หอจดหมายเหตุ, หอศิลป์บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอแนวทางการประยุกต์ใช้แหล่งเรียนรู้เพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิต ด้วยวิธีการศึกษาจากบทวิเคราะห์ เอกสาร แนวคิด ทฤษฎีที่เกี่ยวกับการเรียนรู้ตลอดชีวิต และกรณีตัวอย่างที่มีการใช้แหล่งเรียนรู้เพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิตที่ประสบความสำเร็จ พบว่าแนวทางการประยุกต์ใช้แหล่งเรียนรู้เพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิตมี 3 แนวทาง ได้แก่ (1) ประยุกต์ใช้แหล่งเรียนรู้ด้านการศึกษาคือ เป็นฐานในการศึกษาค้นคว้า เป็นแหล่งฝึกทักษะและประสบการณ์ เป็นสถานที่ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เป็นสถานที่ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้นอกห้องเรียน (2) แนวทางการประยุกต์ใช้ด้านสังคมคือ การพัฒนาทักษะและความรู้ การสร้างชุมชนและเครือข่าย การสร้างการเข้าถึงข้อมูลและความรู้ การส่งเสริมการมีส่วนร่วม การสนับสนุนการสร้างนวัตกรรมและการเปลี่ยนแปลง และ (3) แนวทางการประยุกต์ใช้ด้านวัฒนธรรมคือ เป็นแหล่งรวบรวมและอนุรักษ์วัฒนธรรมของชุมชน ท้องถิ่น และของชาติ เป็นแหล่งศึกษาเรียนรู้วัฒนธรรมของชุมชน ท้องถิ่น และของชาติ
เอกสารอ้างอิง
กรมสามัญศึกษา. (2544). การพัฒนาและการใช้แหล่งเรียนรู้ในโรงเรียนและท้องถิ่นเพื่อจัดกระบวนการเรียนรู้. โรงพิมพ์การศาสนา.
เข็มทอง ศิริแสงเลิศ. (2555). การบริหารการจัดการเรียนรู้. ใน ประมวลสาระชุดวิชาการจัดและบริหารองค์การทางการศึกษา (ล. 1, น. 78-80). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
จันทรา อ่อนระหง. (2550). ผลการสอนแบบบูรณาการโดยใช้แหล่งเรียนรู้ในชุมชนเป็นสื่อ สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม หน่วยการเรียนรู้ “บ้านหลวงของเรา” สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนบ้านหลวง สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา เชียงรายเขต 4 [วิทยานิพนธ์ ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย.
พรเพ็ญ สดศรีชัย. (2566, 28 พฤศจิกายน). “Lifelong learning” เรียนรู้ตลอดชีวิต: ทักษะที่ต้องมีในโลกที่หมุนเร็ว. กรุงเทพธุรกิจ. https://www.bangkokbiznews.com/health/education/ 1100905#google_vignette
พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542. (2542, 19 สิงหาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 116 ตอนที่ 74 ก. หน้า 1-23.
พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545. (2545, 19 ธันวาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 119 ตอนที่ 123 ก. หน้า 16-21.
พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดฝั่งคลอง (ไทยพวน) [ภาพถ่าย]. (2555, 10 กุมภาพันธ์). ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร.https://db.sac.or.th/museum/museum-detail/864
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร. (ม.ป.ป.). พระที่นั่งศิวโมกขพิมาน. http://www.virtualmuseum.finearts.go.th/bangkoknationalmuseums/360/siwamok-thai.html
มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ. (2566, 18 กันยายน). การเรียนรู้ตลอดชีวิต (Lifelong learning). https://www.hcu.ac.th/article/การเรียนรู้ตลอดชีวิต%20(Lifelong%20Learning)
มูลนิธิโครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร. (ม.ป.ป.). สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว (เล่มที่ 37). https://kanchanapisek.or.th/sub/book/book.php?book=37&chap=2&page=t37-2-infodetail01.html
มูลนิธิยุวพัฒน์. (2565, 25 พฤษภาคม). การเรียนรู้ตลอดชีวิต. https://www.yuvabadhanafoundation.org/th/ข่าวสาร/บทความทั่วไป/ทักษะ-การเรียนรู้-learning/
ราชบัณฑิตยสถาน. (2555). แหล่งเรียนรู้. ใน พจนานุกรมศัพท์ศึกษาศาสตร์ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน (น. 759).
ราชบัณฑิตยสถาน. (2556ก). พิพิธภัณฑ์ ใน พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. (พิมพ์ครั้งที่ 2 น. 836).
ราชบัณฑิตยสถาน. (2556ข). ห้องสมุด. ใน พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. (พิมพ์ครั้งที่ 2 น. 1320).
เรณุกา ศรีสวัสดิ์. (2557). การบริหารแหล่งเรียนรู้ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กในสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจังหวัดอ่างทอง [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี]. สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ. https://doi.nrct.go.th/ListDoi/listDetail?Resolve_DOI=10.14457/TRU.the.2014.62
วรนุช วีณะสนธิ. (2563, 9 เมษายน). จดหมายเหตุคืออะไร. สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ. https://www.nat.go.th/คลังความรู้/รายละเอียด/ArticleId/689
วรพรรณ สังขเวช. (2562). การใช้แหล่งเรียนรู้ในชุมชนกรุงเทพมหานครฝั่งตะวันออก เพื่อพัฒนาแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม [วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยบูรพา]. BUU Library. https://digital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/56810199.pdf
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ. (2543). รายงานสรุปการสัมมนานโยบายส่งเสริมการศึกษาตลอดชีวิตของประเทศไทย. สถาบันเทคโนโลยีเพื่อการศึกษาแห่งชาติ.
สำนักพิพิธภัณฑสถานเเห่งชาติ. (ม.ป.ป.). ประวัติและบทบาทหน้าที่. https://www.finearts.go.th/thailandmuseum/categorie/history
สุนทร สุนันท์ชัย. (2544). ความรู้พื้นฐานการศึกษาตลอดชีวิต. ใน เอกสารการสอนชุดวิชาการศึกษาตลอดชีวิตและการศึกษานอกระบบ (ล. 1, น. 1-14). โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมธิราช.
สุมาลี สังข์ศรี. (2545). รายงานการวิจัยเรื่องบทบาทของสตรีไทยในชนบทในการส่งเสริมการศึกษาตลอดชีวิต. ม.ป.พ.
สุมาลี สังข์ศรี, สุนันท์ นิลบุตร, สมคะเน ค้ำจุน และพัชรา สังข์ศรี. (2548). รายงานการวิจัยการจัดการเรียนรู้ของแหล่งการเรียนรู้ตลอดชีวิต: พิพิธภัณฑ์. สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา.
หอศิลป์ร่วมสมัยราชดำเนิน. (ม.ป.ป.). นิทรรศการทั้งหมด. RCAC84. https://www.rcac84.com/virtual-tour-new/
อนิวัฒน์ ทองสีดา. (2565). การจัดการเรียนรู้ศิลปศึกษาโดยใช้พิพิธภัณฑ์เป็นฐานในศตวรรษที่ 21. ครุศาสตร์สาร, 16(2), 1-19. https://edujournal.bsru.ac.th/publishes/21/articles/433
อมรรัตน์ นุกุล. (2564, 4 พฤษภาคม). หอศิลป์ไตยวน [ภาพถ่าย]. ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร. https://db.sac.or.th/museum/museum-detail/577
Dave, R. H. (1973). Lifelong education and school curriculum. Unesco Institute for education.
Good, C. V., & Merkel, W. R. (Eds.). (1973). Community knowledge resources. In Dictionary of education (3d ed., p. 114).
Harris, B. M. (1975). Supervisory behavior in education (2nd ed.). Prentice-Hall.
International Council of Museums. (n.d.). Museum definition. ICOM. https://icom.museum/en/resources/standards-guidelines/museum-definition/
Peterson, R. E. (1979). Lifelong learning in America. Jossey-Bass.
Ramirez, E. C. (1954). Some community-school practices in the United States and their implications for the Philippines. National Publishing House.
