การสร้างสรรค์พระพิมพ์เมืองเชียงแสนแบบโบราณ

Main Article Content

ชัยวุฒิ ปัญญาเลิศ

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและวิเคราะห์กระบวนการสร้างพระพิมพ์ปรกโพธิ์เชียงแสน ผลการศึกษาพบว่า พระพิมพ์ถูกสร้างจากแม่พิมพ์จึงทำให้มีการสร้างพระพิมพ์ในลักษณะดังกล่าวจำนวนมาก การสร้างพระพิมพ์เพื่อถวายเป็นพุทธบูชา ตลอดจนการนำเข้าประกอบพิธีกรรมงานบุญกุศล เป็นของที่ระลึก และเกิดจากความเชื่อเรื่องอานิสงส์ สร้างตามมีวาระ ฤกษ์ ที่ดี ผู้สร้างเป็นกษัตริย์ พระสงฆ์ ราชวงศ์ ขุนนาง คหบดี เป็นประธาน สำหรับการทดลองสร้างพระพิมพ์ด้วยกรรมวิธีแบบโบราณ ได้ใช้ดินจอมปลวกเป็นแม่พิมพ์ ใช้การเผาแบบโบราณเป็นการเผาเปิดในที่โล่ง ส่วนการหล่อพระพิมพ์ใช้ตะกั่วแท่ง ผลที่ได้พระพิมพ์มีรูปแบบ ความคมชัด และความสมบูรณ์ของชิ้นงาน อันสะท้อนองค์ความรู้เชิงช่างและภูมิปัญญาท้องถิ่นในการสร้างพระพิมพ์

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ปัญญาเลิศ ช. (2025). การสร้างสรรค์พระพิมพ์เมืองเชียงแสนแบบโบราณ. วารสารพุทธศิลปกรรม, 8(2), 158–187. สืบค้น จาก https://so09.tci-thaijo.org/index.php/barts/article/view/7720
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กรมศิลปากร. (ม.ป.ป.). พระพิมพ์ดินดิบแบบศรีวิชัย. [ออนไลน์]. https://www.finearts.go.th/main/view/27421-พระพิมพ์ดินดิบแบบศรีวิชัย

กฤษฎา พิณศรี. (2555). ศิลปะพระพิมพ์. วารสารศิลปวัฒนธรรมลุ่มแม่น้ำมูล. 7(1), 50. Link : https://so07.tci-thaijo.org/index.php/acj/article/view/260/228

เซเดส์, ยอช. (2502). ตำนานพระพิมพ์. ม.ป.ท .: โรงพิมพ์มหาดไทย.

ณัฐพงษ์ อยู่รุ่งเรืองศักดิ์. (2554). พระเครื่องกับสังคมไทยช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่สองถึง พ.ศ. 2550:การศึกษาคติความเชื่อ รูปแบบ และพุทธพาณิชย์. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยศิลปากร.

เมธี เมธาสิทธิ สุขสำเร็จ. (2561). คติการถวายพระพุทธรูปไม้ในเดือนยี่ที่อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง. ใน รัตนพล ชื่นค้า (บก.). เอกสารประกอบการประชุมวิชาการระดับชาติ. คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. 2539.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2539). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพมหานคร: บริษัท อักษรเจริญทัศน์ อจท.จำกัด.

ศาสตราจารย์ ยอช เซเดส์. (2502). ตำนานพระพิมพ์. กรุงเทพมหานคร: มหาดไทย.

สุจิตฺโต. (2560). ศึกษาคุณค่าของพระเครื่องยอดขุนพล จังหวัดพะเยา. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.