พุทธจิตรกรรมล้านนาในการสืบทอดพระพุทธศาสนา

Main Article Content

สุรพล มาประจักษ์
พูนชัย ปันธิยะ

บทคัดย่อ

จากการศึกษา พุทธจิตรกรรมล้านนา เป็นการวาดภาพหรือระบายสีด้วยลวดลายอันเกิดจากสัญญาอันวิจิตรของจิตรกร จิตรกรรมเป็นศิลปะงานช่างที่มีความสำคัญ เพราะนอกจากจะเป็นสิ่งที่สร้างขึ้น เพื่อตอบสนองต่อเงื่อนไขการดำรงอยู่ของสังคมในอดีตโดยทุกอย่างมาจากพระพุทธศาสนาไม่ว่าวัฒนธรรมประเพณี ความคิด ความเชื่อ ล้วนมีพื้นฐานมาจากคำสอนทางพระพุทธศาสนา ร่องรอยวิถีการดำเนินชีวิตของมนุษย์ เช่น จิตรกรรมฝาผนังในวิหารวัดบวกครกหลวง ตำบลท่าศาลา อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ มีทั้งหมด 6 เรื่อง คือ เตมียชาดก สุวรรณสามชาดก เนมิราชชาดก มโหสถชาดก วิธูรบัณฑิตชาดก และเวสสันดรชาดก มุ่งเน้นตามวิถีพุทธ ที่เชื่อเรื่องกฎแห่งกรรม คุณธรรม จริยธรรม โดยภาพจิตรกรรมได้สอดแทรกคำสอนในพระพุทธศาสนาเข้ามาในเนื้อเรื่องด้วย เช่น บางเรื่องได้สอดแทรกคำสอนเรื่องการบำเพ็ญบารมี 10 ได้แก่ ทาน ศีล เนกขัมมะ ปัญญา วิริยะ ขันติ สัจจะ อธิษฐาน เมตตา อุเบกขา ทุกเรื่องสอนไม่ให้ประมาทในชีวิตและยังเป็นการเติมเต็มบารมีเพื่อให้บรรลุเป้าหมายอันสูงสุดในพระพุทธศาสนา

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
มาประจักษ์ ส. . ., & ปันธิยะ พ. . . (2019). พุทธจิตรกรรมล้านนาในการสืบทอดพระพุทธศาสนา. วารสารพุทธศิลปกรรม, 4(1), 19–38. สืบค้น จาก https://so09.tci-thaijo.org/index.php/barts/article/view/4665
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กรมศิลปากร. (2539). การดูแลรักษาศิลปโบราณวัตถุ, กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร์.

โครงการพัฒนาบทเรียน E-learning. จิตรกรรม (Painting). สืบค้นเมื่อ. (30 พฤศจิกายน 2560). แหล่งที่มา: http://www.ipesk.ac.th/ipesk/home/VISUAL%20ART/lesson321.html.

จีรพันธ์ สมประสงค์. (2532). ศิลปะประจำชาติ ศป. 231. กรุงเทพมหานคร: โอ. เอส. พริ้นติ้งเฮ้าส์.

พุทธทาสภิกขุ. (2523). ศิลปะแห่งการใช้สติในทุกกรณี. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา.

ภาณุพงษ์ เลาหสม. (2541). จิตรกรรมฝาผนังล้านนา. กรุงเทพมหานคร: เมืองโบราณ.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มโน พิสุทธิรัตนานนท์. (2547). สุนทรียวิจักษณ์ในจิตรกรรมไทย. กรุงเทพมหานคร: โอเดียนสโตร์.

วรรณิภา ณ สงขลา. (2528). การอนุรักษ์จิตรกรรมฝาผนัง. กรมศิลปากร. จัดพิมพ์เนื่องในโอกาสการจัดนิทรรศการการอนุรักษ์จิตรกรรมฝาผนัง พระวิหารหลวงวัดสุทัศนเทพวราราม. กรุงเทพมหานคร: กรมศิลปากร.

ลิปิกร มาแก้ว. ความเป็นมาแห่งจิตกรรมและภาพวาดลายเส้นของล้านนา. สืบค้นเมื่อ. (29 พฤศจิกายน 2560). แหล่งที่มา: http://rmutlculture.rmutl.ac.th/webboard/index.

วิบูลย์ ลี้สุวรรณ. (2523). จิตรกรรมไทย. กรุงเทพมหานคร: องค์การค้าของคุรุสภา.

สุชาติ เถาทอง. (2529). ศิลปะกับมนุษย์. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์โอเดียนสโตร์.