อานิสงส์การสร้างพระพุทธรูปในคัมภีร์ล้านนา

บทคัดย่อ

บทความนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์อานิสงส์การสร้างพระพุทธรูปในคัมภีร์ใบลานล้านนา โดยศึกษาจากคัมภีร์อานิสงส์การสร้างพระพุทธรูป ฉบับวัดบ้านกลาง ตำบลยุหว่า อำเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่ สรุปผลการศึกษาได้ดังนี้

คัมภีร์ใบลานเรื่องอานิสงส์การสร้างพระพุทธรูป ฉบับวัดบ้านกลาง จารโดยหน้อยอภิชัย เมื่อ พ.ศ.2469 ด้วยอักษรล้านนา มีทั้งหมด 1 ผูก 14 หน้าลาน เป็นการแต่งแบบนิสัย คือ ยกศัพท์บาลีขึ้นตั้งแล้วแปลเป็นภาษาล้านนาศัพท์ต่อศัพท์ไปจนจบเรื่อง แบ่งออกเป็น 4 ตอน ได้แก่ ปณามพจน์ บทนำเรื่อง เนื้อเรื่อง และบทสรุป

อานิสงส์การสร้างพระพุทธรูป สามารถจำแนกออกเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ 1) อานิสงส์ตามจำนวนกัปที่จะได้รับ 2) อานิสงส์ตามอัตภาพที่จะได้ในภพอื่น 3) อานิสงส์อื่นๆ  และ 4) องค์ความรู้อื่นๆ เช่น การนับอายุกัป เป็นต้น อนึ่ง การสร้างพระพุทธรูปจะมีอานิสงส์มากหรือน้อยขึ้นอยู่กับวัสดุที่ใช้สร้างพระพุทธรูป เช่น ใบไม้ ไม้ ผ้า ดิน หิน ทองเหลือง ตะกั่ว ทองคำ เงิน อัญมณี เป็นต้น โดยอานิสงส์จะเริ่มจากวัสดุที่มีมูลค่าน้อยไปจนถึงวัสดุที่มีมูลค่าสูงตามลำดับ