การบูรณาการศิลปะบำบัดแบบองค์รวม เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตอย่างยั่งยืน ของชุมชน นวัตวิถีบ้านป่าตาล ต.บวกค้าง อ.สันกำแพง จ.เชียงใหม่

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้ ใช้แนวคิดศิลปะบำบัด คือ ศาสตร์แห่งการเยียวยาที่ใช้กิจกรรมทางศิลปะเป็นสื่อกลาง   ช่วยให้ผู้คนได้จัดการกับอารมณ์ความรู้สึก ความคิด และประสบการณ์ต่างๆ อย่างสร้างสรรค์ เหมาะสำหรับทุกเพศทุกวัยหรือผู้ที่มีความบกพร่องทางร่างกายและจิตใจ  เพื่อเสริมสร้างทักษะชีวิตและฟื้นฟูสุขภาพจิต นำไปสู่ชีวิตที่มีความสุขและสมดุล การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ ได้แก่ 1) เพื่อศึกษารูปแบบการพัฒนาผลิตชุมชนโดยประยุกต์ใช้ภูมิปัญญาพื้นบ้านป่าตาล จังหวัดเชียงใหม่ บูรณาการกับแนวคิดศิลปะบำบัดแบบองค์รวม 2) เพื่อศึกษาความต้องการของผู้ผลิตสินค้าชุมชนบ้านป่าตาล จังหวัดเชียงใหม่ ในการยกระดับทักษะด้านศิลปะเพื่อสร้างสรรค์ผลิตสินค้าชุมชน และ 3) เพื่อศึกษารูปแบบการเผยแพร่องค์ความรู้ของปราชญ์ชาวบ้านผู้ผลิตสินค้าชุมชนบ้านป่าตาล จังหวัดเชียงใหม่ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ ครูภูมิปัญญา ปราชญ์ชุมชน และผู้สูงอายุของชุมชนนวัตวิถีบ้านป่าตาล ต.บวกค้าง อ.สันกำแพง จ.เชียงใหม่

ผลการวิจัยพบว่า 1. รูปแบบการพัฒนาผลิตชุมชนโดยประยุกต์ใช้ภูมิปัญญาพื้นบ้านป่าตาล จังหวัดเชียงใหม่ บูรณาการกับแนวคิดศิลปะบำบัดแบบองค์รวม พบว่า ได้มีการออกแบบผลิตภัณฑ์ในรูปแบบใหม่ คือ โคมล้านนาเทคนิคสีน้ำมันลอยน้ำ โคมล้านนาเทคนิคเพนท์ ตุงใยศิลปะการตัดกระดาษล้านนา และตุงแม่พิมพ์ฉลุลายล้านนา  2. ความต้องการของผู้ผลิตสินค้าชุมชนบ้านป่าตาล จังหวัดเชียงใหม่ ในการยกระดับทักษะด้านศิลปะเพื่อสร้างสรรค์ผลิตสินค้าชุมชน พบว่า 1) ความต้องการเรียนรู้เทคนิคการออกแบบใหม่ๆ ผู้ผลิตสินค้าชุมชนบ้านป่าตาลต้องการเรียนรู้เทคนิคการออกแบบใหม่ๆ เพื่อนำมาพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้มีความสวยงาม ทันสมัย 2) ความต้องการเรียนรู้การใช้สีและวัสดุที่หลากหลาย ผู้ผลิตสินค้าชุมชนบ้านป่าตาลต้องการเรียนรู้การใช้สีและวัสดุที่หลากหลาย เพื่อเพิ่มลูกเล่นให้กับผลิตภัณฑ์ และ 3) ความต้องการเรียนรู้การผสมผสานศิลปะล้านนากับศิลปะสมัยใหม่ ผู้ผลิตสินค้าชุมชนบ้านป่าตาลต้องการเรียนรู้การผสมผสานศิลปะล้านนากับศิลปะสมัยใหม่ เพื่อสร้างเอกลักษณ์ให้กับผลิตภัณฑ์  3. รูปแบบการเผยแพร่องค์ความรู้ของปราชญ์ชาวบ้านผู้ผลิตสินค้าชุมชนบ้านป่าตาล จังหวัดเชียงใหม่ ได้แก่ การถ่ายทอดองค์ความรู้ การสาธิตการผลิต การถ่ายทอดองค์ความรู้ผ่านสื่อ  และการจัดตั้งแหล่งเรียนรู้ รวมไปถึงการสร้างแบรนด์ ìโคมและตุงใยบ้านป่าตาลî เพื่อเป็นการสร้างเอกลักษณ์ให้กับผลิตภัณฑ์ การส่งเสริมการตลาดของโคมและตุงใยผ่านช่องทางต่างๆ ให้เข้ากับยุคสมัยปัจจุบัน