มรดกทางวัฒนธรรมล้านนา: การศึกษาคติการสร้างผลงาน ของครูบาเจ้าศรีวิชัย

Main Article Content

พระมหาอังคาร ญาณเมธี

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มุ่งศึกษาและวิเคราะห์มรดกทางวัฒนธรรมล้านนา ผ่านผลงานของครูบาศรีวิชัย  พระสงฆ์ผู้ทรงอิทธิพลในภาคเหนือช่วงต้นศตวรรษที่ 20  มุ่งเน้นไปที่คติแนวคิดและปรัชญาเบื้องหลังผลงานของท่าน รวมไปถึงด้านเทคนิคและรูปแบบที่โดดเด่น ครูบาศรีวิชัยยังมีบทบาทสำคัญในการช่วยฟื้นฟูอนุรักษ์และบูรณะปฏิสังขรณ์พุทธศาสนสถานที่เป็นมรดกทางวัฒนธรรมของล้านนา ผลการศึกษาชี้ให้เห็น ผลงานของท่านผสมผสานทั้งศิลปะล้านนาและอิทธิพลจากศาสนาพุทธนิกายเถรวาท  มีความงดงาม  ทรงพลัง  และเปี่ยมไปด้วยคุณค่าทางจิตวิญญาณ  สะท้อนให้เห็นถึงความศรัทธาและคติความเชื่อของชาวล้านนา   ผลงานเหล่านี้จึงถือเป็นมรดกทางวัฒนธรรมล้านนาที่มีคุณค่าควรแก่การศึกษา  อนุรักษ์  และสืบทอดต่อไป

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ญาณเมธี พ. . (2024). มรดกทางวัฒนธรรมล้านนา: การศึกษาคติการสร้างผลงาน ของครูบาเจ้าศรีวิชัย. วารสารพุทธศิลปกรรม, 7(1), 100–118. สืบค้น จาก https://so09.tci-thaijo.org/index.php/barts/article/view/4478
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กจช., ร.5 ม.25/57. (2448). เรื่องเกิดทุภิกขไภยในราษฎรหมู่บ้านเกรี่ยง ตำบลแม่ตืน และในเขตมณฑลพายัพ. (29 กันยายน ร.ศ. 124).

กรมศิลปากร. (2530). รายงานการสำรวจโบราณสถานเชียงใหม่. โครงการอนุรักษ์ และบูรณะเมืองประวัติศาสตร์ งานผังรูปแบบฯ ฝ่ายอนุรักษ์โบราณสถาน. เอกสารโบราณคดี. หมายเลข 5/2530.

กลุ่มศึกษางานสถาปัตยกรรม และจิตรกรรมล้านนา. (2524). “รายงานสัมมนาคดีศึกษา : ศิลปกรรม และสมหมาย เปรมจิตต์ และคนอื่นๆ” พระเจดีย์ในล้านนาไทย : งานวิเคราะห์และอนุรักษ์ศิลป และสถาปัตยกรรมลานนาไทย. โครงการศึกษาวิจัยสถาปัตยกรรมลานนาไทย. สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ครูบาเจ้าศรีวิชัยยาชะนะภิกขุ, รวบรวม. (2532). กัมมัฏฐานรอม. พิมพ์ครั้ง 2. เชียงใหม่ : ม.ป.ท..

เจ้าสุริยะวงศ์ วโรรส. (2472). ประวัติท่านพระสีวิชัยวัดบ้านปาง. เชียงใหม่ : โรงพิมพ์อเมริกัน.

ชาญณรงค์ ศรีสุวรรณ. (2540). “การศึกษาวิหารที่สร้างในกระบวนการครูบาเจ้าศรีวิชัย (พ.ศ.2447 – 2481)”. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ชิเกฮารุ ทานาเบ. (2529). นุ่งเหลืองนุ่งดำ : ตำนานผู้นำชาวนาแห่งล้านนาไทย. กรุงเทพมหานคร: สร้างสรรค์.

นิธิ เอียวศรีวงศ์, แปล. (2525). วารสารสังคมศาสตร์(มช.). 6 (1), 3.

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตโต). (2528). พุทธธรรมฉบับขยายความ. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ไพฑูรย์ พรหมวิจิตร. (2531). ยันต์ เสน่ห์ของล้านนา. ศิลปวัฒนธรรม. 9(3), 61-70.

วิลักษณ์ ศรีป่าซาง. (2542). สืบสานล้านนา สืบต่อลมหายใจของแผ่นดิน. เชียงใหม่ : มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา วิทยาเขตภาคพายัพ เชียงใหม่.

ลานนาสีโหภิกขุ (นามแฝง). (2516). ปฐมสังฆะราชาของลานนาไทย. เชียงใหม่ : วิบูลย์การพิมพ์.

ศรีวิชัยยาภิกขุ. (2508). คำไหว้ปารมี 30 ทัด. เชียงใหม่ : คนเมืองการพิมพ์.

สงวน โชติสุขรัตน์. (2516). ประวัติวัดพระบาทตากผ้า ต.มะกอก อ.ป่าซาง จ.ลำพูน. เชียงใหม่ : พระสิงห์การพิมพ์.

สงวน โชติสุขรัตน์. (2515). ประชุมตำนานล้านนาไทย. กรุงเทพมหานคร : โอเดียนสโตร์.

สมหมาย เปรมจิตต์. (2523). คัมภีร์ใบลาน และประเพณีตั้งธรรมในภาคเหนือ. พุทธศาสนาในล้านนาไทย. การประชุมใหญ่สมัยที่ 13 องค์พุทธศาสนิกชนสัมพันธ์แห่งโลก.

สิงฆะ วรรณสัย. (2522). สารประวัติครูบาเจ้าศรีวิชัย นักบุญแห่งลานนาไทย. เชียงใหม่: ศูนย์หนังสือเชียงใหม่.

โสภา ชานะมูล. (2534). “ครูบาเจ้าศรีวิชัย “ต๋นบุญ” แห่งล้านนา (พ.ศ.2421 – 2481).” วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

อุดม รุ่งเรืองศรี, ปริวรรต. (2524). ไตรภูมิฉบับล้านนา. เชียงใหม่ : หน่วยส่งเสริมศิลปศึกษาและวัฒนธรรม คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

อนุวิทย์ เจริญศุภกุล. (2529). เอกลักษณะของงานสถาปัตยกรรมลานนาไทย : การศึกษาเพื่อการสร้างสรรค์วัดพระธาตุลำปางหลวง. สัมมนาล้านนาคดีศึกษา : ศิลปกรรม. เชียงใหม่ : ศูนย์ส่งเสริมศิลปกรรมวิทยาลัยครูเชียงใหม่.

Charles F. Keys. (1980). Ethnic adaptation and identity: the Karen on the Thai frontier with Burma, Philadephia.” Institute for the Study of Human Issues.

Stanley Tambiah. (1984). The Buddhist Saints of The Forest and the Cult of Amulets. Cambridge: Cambridge University Press.