แนวทางการส่งเสริมคีตล้านนาเชิงพุทธ

Main Article Content

ประพันธ์ แก้วเก๋
พูนชัย ปันธิยะ

บทคัดย่อ

ìคีตล้านนาî คือ เพลงขับขาน การขับร้องการบรรเลง และการขับลำนำเพลงพื้นบ้านได้แก่ การบรรเลงดนตรีพื้นบ้าน การขับขาน ìค่าวî ìจ๊อยî ìซอî เพลงโฟลค์ซอง ìคำเมืองî และเพลง ìลูกทุ่งคำเมืองî เรียกอีกอย่างหนึ่งเป็นเพลงพื้นบ้าน ซึ่งบ่งบอกถึงวิถีชีวิตของคนในสังคมโดยเฉพาะสังคมล้านนาที่มีหลักธรรมคำสอนทางพระพุทธศาสนาสอดแทรกอยู่ในเนื้อเพลง มีการใช้ภาษาล้านนา ซึ่งเป็นภาษาประจำถิ่นในการนำเสนอ เมื่อเราได้ฟังแล้วจะทำให้เรามีความรู้สึกรักในภาษาถิ่น รู้สึกหวงแหนและอยากอนุรักษ์ศิลปะเพลงพื้นบ้านให้ลูกหลานคนรุ่นใหม่ หลักธรรมที่สอดแทรกในเพลงพื้นบ้านจะทำให้เรารู้ว่าสิ่งใดที่กระทำลงไปทั้งๆที่รู้ว่าสิ่งนั้นผิดศีลธรรม แต่เรายังทำอยู่ จะทำให้ได้รับผลกรรมตามที่ตนเองกระทำ ทำให้ผู้ชมผู้ฟังมีสำนึกถึงบาป บุญ คุณ โทษ เช่น เพลงศีล 5 เป็นต้น นับว่าเป็นศิลปวัฒนธรรมประจำถิ่นที่สมควรส่งเสริมอนุรักษ์พัฒนาเพื่อให้คนรุ่นใหม่ได้รับชมและซึมซับศิลปวัฒนธรรมอันดีงามนี้ไว้เพื่อการสืบทอดให้คงอยู่คู่ชาวล้านนาต่อไป

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
แก้วเก๋ ป. . ., & ปันธิยะ พ. . . (2023). แนวทางการส่งเสริมคีตล้านนาเชิงพุทธ. วารสารพุทธศิลปกรรม, 6(1). สืบค้น จาก https://so09.tci-thaijo.org/index.php/barts/article/view/2349
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กาญจนา อินทรสุนานนท์. (2525). เพลงปฏิพากย์ บทเพลงแห่งปฏิภาณของชาวบ้านไทย. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ.

พรพรรณ วรรณา. (2542). สารานุกรมวัฒนธรรมไทย ภาคเหนือ เล่ม 9. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิสารานุกรม วัฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกฉบับภาษาไทย. กรุงเทพมหานคร: โรง พิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2546). พจนุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. กรุงเทพมหานะคร: นานมีบุคส์.

สายทอง ทองเจริญ. บทซอ เรื่อง ศีล 5. 2562. วงการันตี. ชุดศีลห้า. 2555.

สุกรี เจริญสุข. (2533). แนววิเคราะห์เพลงพื้นบ้านกับเพลงลูกทุ่งในเส้นทางเพลงลูกทุ่งไทย. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานวัฒนธรรมแห่งชาติ.

อำนวย กลำพัด. (2559). คำคมล้านนาภาษาปราชญ์ชาวบ้าน (คำบะเก่า), เชียงใหม่: โรงพิมพ์แม็กซ์พริ้นติ้ง.

เพลงพื้นเมืองในภาคเหนือ. (2562). [ออนไลน์]. แหล่งที่มา: https://sites.google.com/site/phayaolannastyle/phelng-phun- [5 กันยายน 2562].