“เฮือนผ้า” ความเชื่อของคนลาว

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา “เฮือนผ้า” ความเชื่อของคนลาว พบว่า พิธีกรรม สร้างบ้านให้ผู้ตายดั้งเดิม ลูกหลาน ญาติพี่น้อง จะสร้างไว้ที่ป่าช้า เพราะเชื่อว่าผู้ตายจะมีวิมานหรือที่อยู่อาศัยทำให้วิญญาณของผู้ตายไม่เร่ร่อน และจะเตรียมอาหารสิ่งของเครื่องใช้ต่างๆให้ผู้ตายหรือผี ใช้ก่อนที่จะไปเกิดในภพใหม่ ซึ่งผู้คนส่วนใหญ่แม้จะนับถือพระพุทธศาสนา แต่พิธีกรรมการสร้างบ้าน ก็ยังคงสืบทอดประเพณีเดิมของตนเองที่มักจะทำที่ป่าช้า โดยสร้างเป็นเรือนแอ่วหรือเฮือนผีตรงพื้นที่ที่มีการเผาหรือฝัง

ต่อมา เมื่อได้รับอิทธิพลพระพุทธศาสนาเข้ามาจึงเกิดการผสมผสานลักษณะของการสร้างเรือนน้อยกับประเพณีแบบเดิม เช่น มีการสร้างบ้านแล้วเอาไปถวายให้วัดหรือพระสงฆ์ แล้วทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้แก่ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว โดยเชื่อว่าผู้ตายจะได้รับผลบุญและจะได้ไม่อดอยาก เฮือนผ้าจะมีลักษณะเหมือนบ้านทำจากโครงไม้และตกแต่งหรือกรุด้วยผ้าทั้งหลัง ซึ่งภายในจะมีข้าวของเครื่องใช้ต่าง ๆ ในชีวิตประจำวันเพื่อให้ผู้ตายนำไปใช้ในภพหน้า ประเพณีเฮือนผ้าเป็นประเพณีที่แสดงออกถึงความรักความกตัญญูต่อบรรพบุรุษ การจัดงานจึงเป็นการรวมญาติแสดงออกถึงความรักสามัคคีในหมู่ญาติพี่น้อง เป็นการสร้างความเข้มแข็งในชุมชน ผ่านวัฒนธรรมประเพณีความเชื่อเรื่องเฮือนผ้า