ลักษณะกัมมัฏฐานสมัยครูบาศรีวิชัย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่ออธิบายลักษณะกัมมัฏฐานสมัยครูบาศรีชัย ในพุทธศตวรรษที่ 25 การวิเคราะห์ในบทความเป็นผลสืบเนื่องจากการวิจัยเรื่องกัมมัฏฐานโบราณล้านนา ที่ได้รับทุนอุดหนุนการวิจัยจากกรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม ปี พ.ศ. 2559 ผลการวิเคราะห์พบว่ากัมมัฏฐานสมัยครูบาศรีวิชัย มีลักษณะเช่นเดียวกับกัมมัฏฐานล้านนา อันมีรากฐานมาจากคัมภีร์วิสุทธิมรรค ประกอบด้วยสมถกัมมัฏฐานมี 40 ประเภท และวิปัสสนากัมมัฏฐาน ปรากฏในล้านนาอย่างช้าตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 23 ในการสอนกัมมัฏฐานของครูบาศรีวิชัยมีทั้งสมถและวิปัสสนากัมมัฏฐาน สำหรับสมถกัมมัฏฐาน ได้แก่ หมวดอนุสสติ หมวดพรหมวิหารกัมมัฏฐาน หมวดอารูปปกัมมัฏฐาน และวิปัสสนากัมมัฏฐาน ได้แก่ ทิฎฐิวิสุทธิญาณ กังขาวิสุทธิญาณ และไตรลักษณ์ มีวัตถุประสงค์เพื่อการสั่งสมบุญบารมี และพัฒนาตนเองตามบุพนิมิตของมรรค มีผลการปฏิบัติเป็นไปตามที่บันทึกไว้ในวิสุทธิมรรค ส่วนผลการปฏิบัติที่แสดงในคำสอนกัมมัฎฐานครูบาศรีวิชัยเป็นเช่นเดียวกับที่บันทึกไว้ในกัมมัฏฐานครูบามหากัญจนเถร วัดสูงเม่น อำเภอสูงเม่น จังหวัดแพร่
Article Details
เอกสารอ้างอิง
ครูบาธรรมชัย ธมฺมชโย. (2534). คู่มือสวดกัมมัฏฐาน ทำวัตร และบทปฏิบัติ สมถะวิปัสสนา วัดทุ่งหลวงอำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่. กรุงเทพมหานคร: รุ่งเรืองธรรม.
พระธมฺมเมธี. (2543). ค่าวตำนานปางเดิมครูบาศรีวิชัยบูรณะปฏิสังขรณ์พระธาตุช่อแฮ เมืองแพร่. เชียงใหม่: มิ่งเมือง.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตโต). (2546). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. กรุงเทพมหานคร: เอส. อาร์. พริ้นติ้ง แมส โปรดักส์ จำกัด.
พระปลัดนิพันธ์ รกฺขิตสีโล, พับหนังสือไหว้พระถือศีลปฏิบัติกัมมัฏฐาน ฉบับวัดขุนคง อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่. (2559). ยังไม่พิมพ์เผยแพร่.
พระปลัดนิพันธ์ รกฺขิตสีโล. ลักขณะศีลทานภาวนาแลฯ วัดขุนคง อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่. (2559). ยังไม่พิมพ์เผยแพร่.
พระพรหมคุณาภรณ์ (2536). จะพัฒนาคนได้อย่างไร. กรุงเทพมหานคร: งานดี.
พระพรหมโมลี (วิลาศ ญาณวโร). (2545). ภาวนาทีปนี. กรุงเทพมหานคร: ดอกหญ้า.
พระพุทธโฆสเถระ. (2546). คัมภีร์วิสุทธิมรรค. แปลโดยสมเด็จพระพุฒาจารย์ (อาจ อาสภมหาเถร). กรุงเทพมหานคร: ประยูรวงศ์พริ้นติ้ง จำกัด.
พระภิกษุคันธิยะ. (2530). มูลกัมมัฏฐานรอม ฉบับครูบามหากัญจนเถร วัดสูงเม่น อำเภอสูงเม่น จังหวัดแพร่. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
พระอานนท์ พุทธธัมโม. (2546). ประวัติพระครูบาเจ้าศรีวิชัย สิริวิชโย นักบุญแห่งลานนาไทย. พะเยา: ม.ป.พ.
พิศ เงาเกาะ. (2530). สมาธิและแนวการปฏิบัติ กัมมัฏฐานพระครูพัฒนากิจจานุรักษ์ (ครูบาวงศ์)วัดพระพุทธบาทห้วยต้ม อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน. นครราชสีมา: ม.ป.พ.
วิโรจน์ อินทนนท์. (2559). กัมมัฏฐานล้านนา. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส. (2539). สารานุกรมพระพุทธศาสนา. กรุงเทพมหานคร: มหามกุฏราชวิทยาลัยในพระบรมราชูปถัมภ์.
สัมภาษณ์พระปลัดนิพันธ์ รกฺขิตสีโล เจ้าอาวาสวัดขุนคง: 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2560.
