การควบคุมตรวจสอบความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมายภายหลังที่กฎหมายมีผลบังคับใช้แล้ว

บทคัดย่อ

                 สาธารณรัฐฝรั่งเศสได้แก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน (ฉบับปี ค.ศ. 1958) เมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม ค.ศ. 2008 โดยเนื้อหาสำคัญที่มีการแก้ไข คือ การเพิ่มเติมระบบการควบคุมตรวจสอบความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมายเข้ามาอีกระบบหนึ่ง จากระบบเดิมที่มีอยู่แล้ว คือ ระบบการควบคุมเชิงป้องกัน (Un contrôle préventif) ที่เป็นระบบการตรวจสอบความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของร่างกฎหมาย ส่วนระบบใหม่ที่เพิ่มเข้ามา คือ ระบบควบคุมตรวจสอบความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของบทบัญญัติกฎหมายที่ประกาศใช้บังคับแล้ว เรียกสั้น ๆ ว่า ระบบควบคุมภายหลัง (Un contrôle a posteriori) ระบบดังกล่าวนี้มีกระบวนพิจารณาที่มีลักษณะเฉพาะ เป็นกระบวนพิจารณาที่เรียกว่า “การส่งประเด็นปัญหาสำคัญที่ต้องพิจารณาก่อนเกี่ยวกับความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมาย” (Question prioritaire de constitutionnalité) หรือที่เรียกกันทั่วไปในชื่อย่อว่า  “ระบบ QPC” บัญญัติไว้ในมาตรา 61-1 ของรัฐธรรมนูญฝรั่งเศสฉบับปัจจุบัน ซึ่งการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญเมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม ค.ศ. 2008

                เนื้อหาของคำบรรยายทางวิชาการนี้ ให้ความสำคัญกับการวิเคราะห์กฎเกณฑ์ขั้นตอนวิธีพิจารณาคดีและแนวทางปฏิบัติในกระบวนวิธีพิจารณาคำร้องส่งประเด็นความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมายในระบบ QPC 2 ประการ คือ ประการแรก บทบาทของศาลปกครองและสภาแห่งรัฐฝรั่งเศสในฐานะศาลปกครองสูงสุดในกระบวนวิธีพิจารณาคำร้องส่งประเด็นปัญหาความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมายในระบบ QPC ประการที่สอง วิธีพิจารณาคดีในระบบที่รับฟังความทุกฝ่าย โดยเปิดโอกาสให้คู่ความได้ต่อสู้โต้แย้งแสดงพยานหลักฐานของตน ในกระบวนวิธีพิจารณาของคณะตุลาการรัฐธรรมนูญฝรั่งเศส ภายใต้ขอบเขตวิธีพิจารณาคดีส่งประเด็นความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมายในระบบ QPC