ปัญหาในการควบคุมตรวจสอบวินัยทางการคลัง (วินัยการเงินการคลังของรัฐ) ตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการตรวจเงินแผ่นดิน พ.ศ. 2561 : ความไม่แน่นอนชัดเจนของพฤติกรรมที่ใช้เป็นฐานในการพิจารณาความผิดวินัยการคลังและการงบประมาณ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
กฎหมายวินัยการคลังและการงบประมาณเป็นหนึ่งในมาตรการควบคุมพฤติกรรมของเจ้าหน้าที่ของรัฐ เป็นหนึ่งในเครื่องมือสำคัญของคณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดินในการรักษาวินัยทางการคลังในประเทศไทย อย่างไรก็ตาม พฤติกรรมหนึ่งของเจ้าหน้าที่ของรัฐอาจฝ่าฝืนต่อกฎหมายหลายฉบับในเวลาเดียวกัน พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการตรวจเงินแผ่นดิน พ.ศ. 2561 มาตรา 95 และมาตรา 97 จึงเข้ามาจัดสรรความสัมพันธ์ระหว่างฐานความผิดตามกฎหมายที่แตกต่างกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง มาตรา 97 ที่กำหนดว่า ในกรณีที่อาจดำเนินการตามมาตรา 95 วรรคสาม กล่าวคือ กรณีที่หน่วยงานอาจดำเนินการตามกฎหมายความรับผิดทางละเมิดหรือความรับผิดวินัยข้าราชการแล้ว กรณีย่อมไม่เข้าองค์ประกอบที่ผู้ว่าการตรวจเงินแผ่นดินเสนอต่อคณะกรรมการให้ลงโทษทางปกครองในความผิดวินัยการคลังและการงบประมาณ กรณีนำมาสู่การตั้งคำถามถึงความเป็นไปได้ในการใช้บังคับบทบัญญัติมาตรา 97 ในทางปฏิบัติ เนื่องจากเมื่อพิจารณาฐานความผิดที่ปรากฏในพระราชบัญญัติวินัยการเงินการคลังของรัฐ พ.ศ. 2561 แล้ว ย่อมเห็นได้ว่าล้วนแล้วแต่เป็นกรณีที่หน่วยงานอาจดำเนินการตามมาตรา 95 วรรคสาม ได้โดยสภาพ บทความนี้จึงทำการศึกษาประเด็นปัญหาดังกล่าวผ่านการศึกษาหลักกฎหมายพื้นฐานที่เกี่ยวข้อง ที่มาและสาระสำคัญของบทกฎหมายที่ใช้บังคับในปัจจุบัน และเสนอแนวทาง แก้ไขปัญหาดังกล่าว
Downloads
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กรมบัญชีกลาง กระทรวงการคลัง, รายงานการตรวจสอบสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2562.
เขมภัทร ทฤษฎิคุณ, “สภาพบังคับของกฎหมายวินัยทางการคลังของไทย” (วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต, สาขากฎหมายมหาชน คณะนิติศาสตร์, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2565).
จารุวรรณ เมณฑกา, “ความเป็นไปได้ในการจัดตั้งศาลวินัยทางบัญชี งบประมาณการเงินและการคลังของประเทศไทย The Possibility of the establishment of Court for Accounting, Budgeting and Finance in Thailand,” วารสารสถาบันพระปกเกล้า ปีที่ 11 ฉบับที่ 3, 2556.
ชาญชัย แสวงศักดิ์, กฎหมายเกี่ยวกับวินัยการเงินการคลังของรัฐ : วิธีการงบประมาณและการตรวจเงินแผ่นดิน, (กรุงเทพฯ : วิญญูชน, 2562).
ทวีเกียรติ มีนะกนิษฐ, คำอธิบายกฎหมายอาญา ภาคทั่วไป, พิมพ์ครั้งที่ 25, (กรุงเทพฯ : วิญญูชน, 2566).
นิยม รัฐอมฤต และอุดม รัฐอมฤต, “องค์กรอิสระกับการสร้างความสมดุลในระบบการเมือง,” วารสารสถาบันพระปกเกล้า ปีที่ 17 ฉบับที่ 2, 2562.
พัฒน์พงศ์ อมรวัฒน์, หลักกฎหมายเกี่ยวกับการดำเนินการทางวินัย, (กรุงเทพฯ : วิญญูชน, 2559).
ภัทรวรินทร์ บุญชู, “ปัญหาการควบคุมตรวจสอบวินัยการเงินการคลังของรัฐภายใต้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560” (ดุษฎีนิพนธ์นิติศาสตรดุษฎีบัณฑิต, คณะนิติศาสตร์, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2562).
วิษณุ วรัญญู, “ความสำคัญของวินัยการเงินการคลังต่อการปกครองระบอบประชาธิปไตย” (เอกสารวิชาการส่วนบุคคล หลักสูตรหลักนิติธรรมเพื่อประชาธิปไตย รุ่นที่ 7, วิทยาลัยศาลรัฐธรรมนูญ สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ, 2562).
สุทธิ สุนทรานุรักษ์, การปรับตัวขององค์กรตรวจเงินแผ่นดินทั่วโลกในศตวรรษที่ 21, thaipublica [ออนไลน์], 10 กันยายน 2561, เข้าถึงจาก thaipublica.org/2018/09/sutti-07/ เมื่อ 14 มีนาคม 2566.
สุปรียา แก้วละเอียด, กฎหมายงบประมาณของประเทศไทย, (ปทุมธานี : มหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร์, 2560).
สุปรียา แก้วละเอียด, “มาตรการลงโทษทางปกครองกรณีกระทำความผิดวินัยการเงิน
การคลังของรัฐ,” ใน สมคิด เลิศไพฑูรย์ (บรรณาธิการ), ผลึกความคิด ชีวิตเอกบุญ, (ปทุมธานี : มหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร์, 2563
สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน, สตง. เร่งดำเนินการ เรียกเงินคืน 2 ล้าน จาก อบจ. ชุมพร กรณีจ่ายเงินอุดหนุนให้สมาคมฟุตบอลจังหวัดชุมพร ส่งผลให้ราชการเสียหาย, 2548 [ออนไลน์], เข้าถึงจาก https://www.audit.go.th/th/สตง-เร่งดำเนินการ-เรียกเงินคืน-2-ล้าน-จาก-อบจชุมพร เมื่อ 7 กรกฎาคม 2566.
สำนักงานศาลปกครอง, ‘ปัญหาในทางปฏิบัติเกี่ยวกับการตรวจเงินแผ่นดิน’ (การสัมมนา
ทางวิชาการระหว่างสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดินและสำนักงานศาลปกครอง, อาคารศาลปกครอง, 4 สิงหาคม 2565) ถอดความและเรียบเรียงโดย อานันท์ กระบวนศรี เผยแพร่ในวารสารวิชาการศาลปกครอง ปีที่ 23 ฉบับที่ 1, 2566.
สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง สำนักนโยบายการคลัง, ‘รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการวิจัย เรื่อง การศึกษาวินัยทางการคลังของประเทศไทย (อดีตสู่ปัจจุบัน) และแนวทางในการเสริมสร้างวินัยทางการคลังตามหลักสากล’ (สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง, 2551).
สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน, รู้จักวินัยทางงบประมาณและการคลัง, [ออนไลน์], เข้าถึงจาก http://dfmo.oag.go.th/dis-to-know เมื่อ 24 มิถุนายน 2560.
อรพิน ผลสุวรรณ์ สบายรูป, ‘โครงการวิจัยเรื่องวินัยทางงบประมาณและการคลัง’ (รายงานการศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน, 2549).
อรพิน ผลสุวรรณ์ สบายรูป, “วินัยทางงบประมาณและการคลังของไทย” (โครงการวิจัยทางวิชาการนิติศาสตร์, คณะนิติศาสตร์, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2545).
อานันท์ กระบวนศรี, “การตรวจเงินแผ่นดินในประเทศฝรั่งเศสและในประเทศไทย,” วารสารวิชาการศาลปกครอง ปีที่ 23 ฉบับที่ 2, 2566.
อานันท์ กระบวนศรี, “การรักษา “วินัยการคลังและการงบประมาณ” โดยองค์กรที่ทำหน้าที่ควบคุมตรวจสอบจากภายนอก : ศาลวินัยทางงบประมาณและการคลังของประเทศฝรั่งเศส (la Cour de discipline budgétaire et financière) และคณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดินของประเทศไทย,” วารสารวิชาการศาลปกครอง ปีที่ 22 ฉบับที่ 3, 2565.
อานันท์ กระบวนศรี, การตรวจเงินแผ่นดินในประเทศฝรั่งเศสและในประเทศไทย, เผยแพร่ในอินทราเน็ตของสำนักวิจัยและวิชาการ สำนักงานศาลปกครอง เดือนมีนาคม 2566.
อานันท์ กระบวนศรี, ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับกฎหมายการคลัง, (กรุงเทพฯ : วิญญูชน, 2566).
อานันท์ กระบวนศรี, “เหลียวหลัง แลหน้า 2 ทศวรรษ “วินัยทางการคลัง” ในประเทศไทย : พัฒนาการทางความคิดจาก “วินัยทางงบประมาณและการคลัง” สู่ “วินัยการเงินการคลังของรัฐ” (ตอนที่ 1),” วารสารกฎหมายปกครอง ปีที่ 34 เล่ม 1, 2565.
อานันท์ กระบวนศรี, ปัญหาในการควบคุมตรวจสอบวินัยทางการคลัง (วินัยการเงินการคลังของรัฐ) ตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการตรวจเงินแผ่นดิน พ.ศ. 2561 : ความไม่แน่นอนชัดเจนของกฎหมายที่ใช้เป็นฐานในการพิจารณาความผิดวินัยการคลังและการงบประมาณ, เผยแพร่ในอินทราเน็ตของสำนักวิจัยและวิชาการ สำนักงานศาลปกครอง เดือนกันยายน 2566.
Aurélien Baudu, Finances Publiques, 3e éd., (Paris : Dalloz, 2021).
Éric Oliva, Finances Publiques, 3e éd., (Paris : Sirey, 2015).
Frank Mordacq, Les finances publiques, 5e éd., (Paris : PUF, 2018).
Franck Waserman, Les finances publiques, 9e éd., (Paris : Documentation française, 2018).
Jacques Buisson, Finances publiques, 16e éd., (Paris : Dalloz, 2015).
Jean - Luc Albert, Finances Publiques, 11e éd., (Paris : Dalloz, 2019).
Philippe Boucheix et al., Les finances publiques, (Paris : Dunod, 2019).
Raymond Muzellec et al., Finances Publiques, 16e éd., (Paris : Sirey, 2013).
Stéphanie Damarey, Droit public financier, 2e éd., (Paris : Dalloz, 2021).
Vie - publique, Ordonnance du 23 mars 2022 relative au régime de responsabilité financière des gestionnaires publics, 24 mars 2022, [Online], retrieved from https://www.vie-publique.fr/loi/284550-ordonnance-23-mars-2022-responsabilite-financiere-gestionnaires-publics เมื่อ 19 กรกฎาคม 2566.
Vie - publique, Qu’était la Cour de discipline budgétaire et financière ?, 16 avril 2018, [Online], retrieved from https://www.vie-publique.fr/fiches/21903-la-cour-de-discipline- budgetaire-et-financiere-cbdf เมื่อ 19 กรกฎาคม 2566.