ประเด็นช่องว่างกฎหมายของภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาจากแหล่งเงินได้ต่างประเทศ

บทคัดย่อ

          การลงทุนในต่างประเทศ เป็นทางเลือกหนึ่งที่นักลงทุนใช้กระจายความเสี่ยงจากการลงทุนได้ แต่เนื่องจากเงินได้จากแหล่งเงินได้ต่างประเทศตามกฎหมายเดิม เกิดช่องว่างไม่สามารถเก็บภาษีได้บางประเด็น ส่งผลให้ภาครัฐเสียหาย กรมสรรพากรจึงได้ออกคำสั่งกรมสรรพากรที่ ป.161/2566 และ ป.162/2566 เพื่อเป็นการปิดช่องว่างดังกล่าวนั้น ได้หรือไม่ บทความวิชาการนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาหลักกฎหมาย เปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างหลักการของกฎหมายเดิม และกฎหมายใหม่ เพื่อนำเสนอประเด็นช่องว่างทางกฎหมาย ในประเด็นการจัดเก็บภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาที่อยู่ในประเทศไทย ที่มีแหล่งเงินได้จากต่างประเทศ ซึ่งผลการศึกษาพบว่า ช่องว่างของกฎหมายนั้นเกิดจาก 1) การได้รับยกเว้นภาษี ตามประมวลรัษฎากรมาตรา 42(27)(28) จากการให้เงินได้เป็นการอุปการะหรือให้โดยเสน่หาจากบุพการีหรือคู่สมรส ภายในวงเงินที่กฎหมายกำหนด 2) การเก็บภาษีมรดก ด้วยการส่งมอบมรดกเฉพาะส่วนที่ไม่เกินมูลค่า 100 ล้านบาท 3) การเก็บภาษีการรับให้ ด้วยการให้ทรัพย์สินโดยความเสน่หา ขณะที่ผู้ให้ยังมีชีวิตอยู่ โดยแบ่งให้เฉพาะส่วนที่ไม่เกินกว่าที่กฎหมายกำหนด 4) การทำประกันชีวิต โดยกำหนดให้ผู้รับมรดกเป็นผู้รับผลประโยชน์ และกำหนดให้ค่าสินไหมทดแทนมีมูลค่ามากกว่าหรือเท่ากับภาษีมรดก และ 5) ช่องว่างอื่น ๆ เช่น กรณีไม่ได้นำเงินเข้าประเทศ กรณีอยู่ในประเทศไทยไม่ครบ 180 วันในปีภาษี กรณีซื้อทรัพย์สินมีค่าแทนการนำเงินสดเข้าประเทศ หรือกรณีเก็บเงินไว้ในต่างประเทศ และใช้ในต่างประเทศ เป็นต้น ดังนั้นผู้วิจัยจึงมีข้อเสนอแนะแก้ไขช่องว่างดังกล่าว ได้แก่ การปรับปรุงกฎหมายให้ชัดเจน สื่อสารแนวทางปฏิบัติให้เข้าใจง่าย เปิดรับฟังความคิดเห็นจากผู้มีส่วนได้เสีย และพิจารณาความเหมาะสมของแนวทางจัดเก็บภาษีให้สอดคล้องกับมาตรฐานสากล เพื่อส่งเสริมการลงทุนและความโปร่งใสทางภาษีในระยะยาว