การวิเคราะห์มิลินทปัญหา

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์คัมภีร์มิลินทปัญหา ผลการวิเคราะห์พบว่า พระติปิฎกจุฬาภัยเป็นผู้แต่งมิลินทปัญหาขึ้นก่อนที่จะมีการสร้างพระพุทธรูปในอินเดีย ระหว่าง พ.ศ. 500 - 700 โดยแต่งขึ้นในพุทธศาสนานิกายสรวาสติวาท โดยใช้กลวิธีการเปรียบเทียบเพื่ออธิบายปัญหาให้กระจ่างแจ้ง มีจุดประสงค์เพื่อหักล้างแนวความคิดศาสนาพราหมณ์และเจ้าลัทธิทั้ง 6 ของพระสงฆ์ในพระพุทธศาสนา มีโครงสร้างเนื้อหาเริ่มจากบทเริ่มต้นที่สรรเสริญพระพุทธเจ้า บทนำเข้าสู่เนื้อหา เนื้อหาส่วนที่ 1 เป็นการชี้แจงธรรมสำคัญ เนื้อหาส่วนที่ 2 เป็นการชี้แจงเรื่องศักดิ์ของหมู่สงฆ์เทียบเท่าศักดิ์พระพุทธเจ้า เนื้อหาส่วนที่ 3 ชี้แจงปัญหาที่เป็นอุภโตโกฏิ คือยังไม่ชัดเจน ส่วนใหญ่เป็นปัญหาเกี่ยวกับพุทธประวัติ หรือลักษณะของพระพุทธเจ้า เป็นต้น การอธิบายธรรมนี้มีผลทำให้พระเจ้ามิลินท์เกิดศรัทธาเลื่อมใสและขอผนวชในพระพุทธศาสนา