การใช้สื่อจิตรกรรมฝาผนังรูปแบบใหม่เพื่อเผยแผ่หลักธรรม ทางพระพุทธศาสนาในสังคมร่วมสมัย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์์เพื่อศึกษา ìการใช้สื่อจิตรกรรมฝาผนังรูปแบบใหม่เพื่อเผยแผ่หลักธรรมทางพระพุทธศาสนาในสังคมร่วมสมัยî พบว่า จิตรกรรมฝาผนังรูปแบบใหม่ในวัดต่าง ๆ ควรมีบทบาทในการนำเสนอเรื่องราวและประวัติความเป็นมาของพระพุทธศาสนา จากภาพจิตรกรรมส่วนมากเป็นภาพที่สื่อให้เห็นเหตุการณ์สำคัญ ๆ ในพุทธประวัติ และในปัจจุบันภาพจิตรกรรมฝาผนังนั้นเป็นศิลปะที่ประยุกต์ให้มีตัวละครที่จะชวนให้ผู้รับชมมีจิตใจที่ต้องการชม ต้องการสื่อให้เข้าใจได้ต้องขึ้นอยู่กับภาพและคนดู ภาพต้องวาดบรรยายให้คนเข้าใจได้ง่าย ไม่เป็นนามธรรม หรือซับซ้อนจนเกินไป ควรปรับปรุงให้ภาพจิตรกรรมมีสิ่งดึงดูดใจ ด้วยการใช้สีที่มีความสวยงามและมีสีสัน มีคำบรรยายภาพติดไว้เพื่อช่วยให้การดูภาพมีอรรถรสและเข้าใจความหมาย
นอกจากนี้ในเรื่องหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาที่ถูกนำมาเผยแผ่ผ่านสื่อจิตรกรรมฝาผนังรูปแบบใหม่ต้องสื่อถึงหลักธรรมออกมาให้รับรู้และเข้าใจง่าย เพื่อเป็นการเล่าเรื่องของพระพุทธศาสนา ที่เรียนรู้จากการมอง และสามารถเข้าใจง่ายและรับรู้ถึงความรักในพระพุทธศาสนาได้ทันที เพราะในปัจจุบันการสื่อสารทางภาพจิตรกรรมฝาผนังนั้นอาจมีการประยุกต์นำสิ่งใหม่ในปัจจุบันมาสร้างสรรค์เพื่อให้เกิดมโนจิต หรือการชักชวนโดยตัวละครที่จิตรกรนำมาวาด อาทิเช่น ตัวการ์ตูนต่าง ๆ ซุปเปอร์ฮีโร่ สิ่งเหล่านั้นเป็นสื่อที่จะได้ชักชวนเยาวชนมาศึกษา ตั้งแต่เริ่มต้นในวัยเยาวชนก่อนเข้าสู่วัยรุ่น เพื่อเป็นการสื่อสารต่อเนื่องในระยะยาว
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมศิลปากร. (2539). การดูแลรักษาศิลปโบราณวัตถุ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
กรมศิลปากร. (2547). นิทรรศการศิลปกรรมคุณลักษณ์ในจิตรกรรมไทย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย.
วรรณิภา ณ สงขลา. การอนุรักษ์จิตรกรรมฝาผนัง. กรุงเทพมหานคร: กรมศิลปากร.
ภาควิชาจิตรกรรม มหาวิทยาลัยศิลปากร. (2550). จิตรกรรมบันทึกประวัติศาสตร์ในพื้นที่เกาะรัตนโกสินทร์ เนื่องในโอกาสพระราชมหามงคลเฉลิมพระชนพรรษา 80 พรรษา. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยศิลปากร.
ศิลป์ พีระศรี. (2502). คุณค่าของจิตรกรรมฝาผนัง. กรุงเทพมหานคร: กรมศิลปากรจัดพิมพ์ถวายพระภิกษุและสามเณรซึ่งมาชมหอศิลปและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติในเทศกาลเข้าพรรษา.
ศิลป์ พีระศรี. (2537). “วิวัฒนาการแห่งจิตรกรรมฝาผนังของไทย”. ม.จ. สุภัทรดิศ ดิศกุล ทรงแปล. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์อักษรศิลป์.
สันติ เล็กสุขุม. (2553). จิตรกรรมแบบประเพณีและแบบสากล. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
สมชาติ มณีโชติ. (2529). จิตรกรรมไทย. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์โอเดียนสโตร์.
จุไรรัตน์ จันทร์ธำรงค์. (2520). Sociocultural Theory in Anthropology. กรุงเทพมหานคร:มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ปริตตา ก่ออนันตกูล. (2536). ภาษาของจิตรกรรมไทย. (เอกสารงานวิจัย). กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
จุลทัศน์ พยาฆรานนท์. (2525). สังคมไทยจากจิตรกรรมฝาผนัง, เอกสารวิชาการหมายเลข 8 เพื่อประกอบการสัมมนาสองศตวรรษรัตนโกสินทร์: ความเปลี่ยนแปลงของสังคมไทย จัดโดยสถาบันไทยคดีศึกษามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ สถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สมาคมสังคมศาสตร์แห่งประเทศไทยมูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษย์ศาสตร์ วารสารธรรมศาสตร์ วันที่ 15-30 เมษายน
พระพงศักดิ์ อภิชฺชโว (รุ่งสง). (2537). “ศึกษาบทบาทสื่อจิตรกรรมฝาผนังในการเผยแผ่พุทธธรรมในพระพุทธศาสนา: ศึกษาเฉพาะกรณีพระอุโบสถวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม”. วิทยานิพนธพุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ทรรศนันท์ ชินศิริพันธุ์. (2547). “ศึกษาบทบาทสื่อจิตรกรรมฝาผนังในการเผยแผ่พุทธธรรมในพระพุทธศาสนา: ศึกษาเฉพาะกรณี พระอุโบสถวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม”. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
อนันต์ ปาณินท์. (2559). นิทรรศการ Shadow of Truth. กรุงเทพมหานคร: หอศิลป์ร่วมสมัยอาร์เดล.
Chirapravati, Pattaratorn. (2008). “Illustrating the Lives of the Bodhisatta at Wat Si Chum.” In Past Lives of The Buddha, pp. 13 - 40. Edited by Peter Skilling. Bangkok : River Books.
พรศิลป์ รัตนชูเดช. (2564). อาจารย์ประจำสาขาวิชาพุทธศิลปกรรม. ที่มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตเชียงใหม่. สัมภาษณ์. 15 มกราคม.
พระครูธีรสุตพจน์. (2564). (พระมหาสง่า ธีรสํวโร). เจ้าอาวาสวัดผาลาด วัดผาลาด (สกิทาคามี) ตำบลสุเทพ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่. สัมภาษณ์. 15 มกราคม.
