การพัฒนาสุขภาวะผู้สูงอายุตามแนวพระพุทธศาสนา

Main Article Content

พระนพสิทธิ์ สุทฺธจิตโต
แสวง แสนบุตร

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้ พบว่า ผู้สูงอายุส่วนใหญ่มักมีปัญหาเรื่องสุขภาพ จากสภาพความเปลี่ยนแปลงที่เสื่อมลงตามธรรมชาติทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม สิ่งแวดล้อม และสติปัญญา ทำให้ผู้สูงอายุเป็นประชากรกลุ่มใหญ่ที่ใช้บริการสุขภาพและค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพเพิ่มมากขึ้น จึงมีความจำเป็นที่จะต้องการพัฒนาสุขภาวะผู้สูงอายุซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญในการสนับสนุนให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพร่างกายที่ดีและมีความมั่นคง การพัฒนาสุขภาวะผู้สูงอายุตามแนวพระพุทธศาสนาสุขภาวะทางพุทธศาสนา หมายถึงภาวะที่เป็นสุข
ซึ่งความสุขนั้นหมายถึง สภาพชีวิตที่เป็นผลมาจากความสามารถในการจัดการปัญหาในการดำเนินชีวิตในโลกหรือสังคมปัจจุบัน องค์ประกอบในการสร้างสุขภาวะในทางพระพุทธศาสนาคือกายในทางพระพุทธศาสนา คือร่างกายอันประกอบด้วยธาตุวัตถุต่างๆ คือ ดิน น้ำ ลม ไฟ ซึ่งมีอยู่ในทุกคน นับจากเบื้องบนตั้งแต่พื้นเท้าขึ้นมา เบื้องต่ำตั้งแต่ปลายผมลงไป ศีล ในทางพระพุทธศาสนา คือ ความประพฤติปฏิบัติตน ทางกาย ทางวาจา และอาชีวะ โดยรวมเอาองค์มรรค ข้อสัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ และสัมมาอาชีวะ ให้เรียบร้อย หลักทางพระพุทธศาสนามีเป้าหมายเพื่อให้ผู้สูงวัยได้ตระหนักถึงคุณค่าในชีวิตที่เหลืออยู่ได้อย่างยาวนานและมีความสุขในการดำรงชีวิตในสถานการณ์ปัจจุบัน


 

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
สุทฺธจิตโต พ. . ., & แสนบุตร แ. . . (2023). การพัฒนาสุขภาวะผู้สูงอายุตามแนวพระพุทธศาสนา. วารสารพุทธศิลปกรรม, 1(2). สืบค้น จาก https://so09.tci-thaijo.org/index.php/barts/article/view/1615
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

ไทยพีบีเอส ข่าวสังคม. สู่วัยชราอย่างสุขใจ-สูงวัยอย่างมีคุณภาพ ต้องเริ่มตั้งแต่อายุ 45. สืบค้นเมื่อ. (16 มกราคม 2561). แหล่งที่มา: https://news.thaipbs.or.th/content/256279.

ปัทมา ว่าพัฒนวงศ์. ปราโมทย์ ประสาทกุล. ประชากรไทยในอนาคต. สืบค้นเมื่อ. (16 มกราคม 2561). แหล่งที่มา: แหล่งที่มา: http://www.ipsr.mahidol.ac.th.

พระครูภาวนาโพธิคุณ. (2552). ศึกษาตีความสุขภาวะองค์รวมวิถีพุทธ. วารสารพุทธศาสตร์-ปรัชญาปริทรรศน์. 2(1)

พระธรรมกิตติวงศ์. (2550). พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ ชุดศัพท์วิเคราะห์. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: เลี่ยงเชียง.

พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2546). ทุกข์สำหรับเห็น แต่สุขสำหรับเป็น (แก่นแท้พระพุทธศาสนา). พิมพ์ครั้งที่ 9. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสาร.

_______ . (ม.ป.ป.). อายุยืนอย่างมีคุณค่า. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา.

พระธรรมสิงหบุราจารย์ (หลวงพ่อจรัญ ฐิตธัมโม). (ม. ป. ป.) หลักประกันชีวิต ทุกลมหายใจใช้ เวลาให้เป็นประโยชน์. กรุงเทพมหานคร: สถาบันบันลือธรรม.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2549). สุขภาวะองค์รวมแนวพุทธ. พิมพ์ครั้งที่ 11. กรุงเทพมหานคร: สหธรรมิก.

_______ . (2551). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ 12. กรุงเทพมหานคร: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

_______ . (2556). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ 16. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์พระพุทธศาสนาธรรมสภา.

_______ . (2550). “สุขภาวะองค์รวมแนวพุทธ”. วารสารพุทธจักร. ปีที่ 59 ฉบับที่ 11 (พฤศจิกายน 2548).

เพ็ญพิไล ฤทธาคณานนท์. (2550). พัฒนาการมนุษย์ (Human Development). พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: ศูนย์หนังสือแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส. ผส.) สถาบันวิจัยประชากรและสังคมมหาวิทยาลัยมหิดล. (2559). รายงานสถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2558. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพมหานคร: บริษัทอมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2546). พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. กรุงเทพมหานคร: นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่น.

วิพุธ พูลเจริญ. (2544). สุขภาพ: อุดมการณ์และยุทธศาสตร์ทางสังคม. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพมหานคร: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข.

ศิริพันธุ์ สาสัตย์. (2549). การตายและความตายในผู้ป่วยสูงอายุ บทความจากความตายและ การตาย: มุมมองจากศาสนากับวิทยาศาสตร์. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ศรีเรือน แก้วกังวาน. (2540). จิตวิทยาพัฒนาการชีวิตทุกช่วงวัย. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ศูนย์ศตวรรษิกชน. แผนผู้สูงอายุแห่งชาติ ฉบับที่ 2 (พ.ศ.2545 - 2564). สืบค้นเมื่อ. (16 มกราคม 2561). แหล่งที่มา: http://thaicentenarian.mahidol.ac.th.

สุภาพร อาจเดช. (2555). เอกสารประกอบการพิจารณา เรื่อง สุขอนามัยในสถานศึกษา และสภาวการณ์เกี่ยวกับโรคระบาดที่เกิดขึ้นในสถานศึกษา คณะกรรมาธิการการศึกษา สภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 24. กรุงเทพมหานคร: กลุ่มงานคณะกรรมาธิการการศึกษา สำนักกรรมาธิการ.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2551). รายงานวิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรและผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อการพัฒนาประเทศ.กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.

สำนักงานปลัดกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. (2557). ประชากรสูงอายุไทย เอกสารประมวลสถิติด้านสังคม 1/2558. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพมหานคร: ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สำนักงานปลัดกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์,.

สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปรนายก. ธรรมสมาธิ อานาปานสติ สติปัฏฐาน. สืบค้นเมื่อ. (24 พฤศจิกายน 2561). แหล่งที่มา: http: //sites.goolgle.com/site/smartdhamma/kay-wethan-dt-thrrm.

สถาบันวิจัยประชากรและสังคมแห่งมหาวิทยาลัยมหิดล. กลุ่มงานวิจัย. ภาวะสูงวัยของประชากร. [สืบค้นเมื่อ. (24 มกราคม 2561). แหล่งที่มา: http://www.ipsr.mahidol.ac.th.

Who We Are ข่าวประชาสัมพันธ์. สังคมสูงวัยในประเทศไทย: ชี้ปัญหาความต้องการทางสุขภาพที่แท้จริงของผู้สูงอายุยากจน. สืบค้นเมื่อ. (16 มกราคม2561). แหล่งที่มา: ttp://www.worldbank.org/th.