ต้นไม้อันเป็นที่ตรัสรู้และพื้นที่ใช้งาน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ต้นโพธิ์เป็นต้นไม้อันเป็นที่ตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า รวมทั้งต้นไม้ชนิดอื่นที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้า เช่น ต้นสาละ ต้นจิก ฯลฯ ต้นไม้เหล่านี้ได้ถูกนำมาปลูกไว้ภายในวัดเพื่อเป็นสัญลักษณ์ของพระพุทธศาสนาและระลึกถึงพระพุทธเจ้า นอกจากนี้ ยังช่วยสร้างความร่มรื่นและพื้นที่ใช้สอยบริเวณใต้ต้นไม้ บทความนี้มีวัตุประสงค์เพื่อศึกษาต้นไม้ในพระพุทธศาสนาซึ่งถือเป็นต้นไม้ศักดิ์สิทธิ์และเสนอแนะการนำต้นไม้เหล่านั้นมาสร้างพื้นที่ใช้งาน ด้วยการค้นคว้ารวบรวมข้อมูลจากเอกสารเกี่ยวกับต้นไม้ที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้า เพื่อทราบชื่อต้นไม้ เลือกต้นที่มีความสำคัญโดดเด่นมาเป็นตัวอย่าง นำมาผนวกกับข้อมูลคุณสมบัติและคุณลักษณะของต้นไม้ แล้วเสนอแนวทางการนำต้นไม้มาใช้ในการออกแบบสร้างพื้นที่ใช้งานภายนอกอาคาร ซึ่งต้นไม้ถือเป็นองค์ประกอบสำคัญที่ใช้ประโยชน์ในการสร้างพื้นที่ เชื่อมต่อที่ว่าง และแสดงขอบเขตของพื้นที่ การสืบค้นจากพระไตรปิฎก พบว่า ต้นไม้เป็นหนึ่งในที่ซึ่งพระพุทธเจ้าประทับ และพระพุทธเจ้าทุกพระองค์ตรัสรู้ ณ บริเวณใต้ต้นไม้ โดยมีต้นไม้สำคัญโดดเด่น 6 ชนิด ได้แก่ โพธิ์ สาละ นิโครธ จิก เกด มะม่วง ซึ่งเป็นชนิดไม้ยืนต้นที่มีขนาดใหญ่และอายุยืนนาน เมื่อจะนำมาปลูก ควรพิจารณาในเชิงประโยชน์ใช้สอยและการสร้างพื้นที่เพื่อการใช้งาน โดยคำนึงถึงคุณสมบัติและคุณลักษณะของต้นไม้ วิธีการเข้าไปใช้งานบริเวณใต้ต้นไม้ รวมถึงผลกระทบและการดูแลรักษา เพื่อให้ต้นไม้ที่ปลูกสามารถเจริญเติบโตได้ดีและใช้ประโยชน์พื้นที่บริเวณใต้ต้นไม้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมราชเลขานุการ. (ม.ป.ป.) เอกสารกรมราชเลขาธิการ รัชกาลที่ 5 กรมราชเลขานุการ รล 8.2ค/5 เรื่องต้นโพธิ์ (21 ม.ค. 123 – 23 ส.ค. 129). หอจดหมายเหตุแห่งชาติ.
จามรี อาระยานิมิตสกุล. (2558 ก). พืชพันธุ์ในงานภูมิสถาปัตยกรรม. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
จามรี อาระยานิมิตสกุล. (2558 ข). ภูมิสถาปัตยกรรมเบื้องต้น. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เต็ม สมิตินันทน์. (2547). ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย. ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานหอพรรณไม้ สำนักวิจัยการอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช กรม
อุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2556). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ 21. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ผลิธัมม์.
พุทธทาส อินทปญฺโญ. (2515). พุทธประวัติจากพระโอษฐ์. พิมพ์ครั้งที่ 8. กรุงเทพมหานคร: ธรรมทานมูลนิธิ.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
การปลูกต้นศรีมหาโพธิ์ วัดเบ็ญจมบพิตร์. ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 17, 12 สิงหาคม 2444.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2546). อนุกรมวิธานพืช อักษร ก. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: ราชบัณฑิตยสถาน.
ราชันย์ ภู่มา. (2559). สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ) เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายุ 60 พรรษา.
กรุงเทพมหานคร: สำนักงานหอพรรณไม้ สำนักวิจัยการอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.
วีระชัย ณ นคร. (2562). พุทธพฤกษ์ พรรณไม้ในพุทธประวัติ. กรุงเทพมหานคร: บริษัทอมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่งจำกัด (มหาชน).
ศศิยา ศิริพานิช. (2558). ภูมิทัศน์พื้นฐาน. พิมพ์ครั้งที่ 2. นครปฐม: คณะเกษตร กำแพงแสน และ ภาควิชาพืชสวน คณะเกษตร กำแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน.
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก. (2552). ธรรมาภิธาน พจนานุกรมคำสอนพระพุทธศาสนา. สืบค้นเมื่อ 25 มกราคม 2564, แหล่งที่มา http://www.sangharaja.org/ธรรมาภิธาน/.
สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2559). อนุกรมวิธานพืช อักษร ฆ-จ. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานราชบัณฑิตยสภา.
อุษา กลิ่นหอม. (2561). สมุนไพรในพระไตรปิฎก. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิสุขภาพไทย.
เอื้อมพร วีสมหมาย, ศศิยา ศิริพานิช, อลิศรา มีนะกนิษฐ, ณัฏฐ พิชกรรม. (2542). พรรณไม้ในงานภูมิสถาปัตยกรรม. กรุงเทพมหานคร: สมาคมภูมิสถาปนิกประเทศไทย.
เอื้อมพร วีสมหมาย และปณิธาน แก้วดวงเทียน. (2552). ไม้ป่ายืนต้นของไทย 1. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ เอช เอ็น กรุ๊ป จำกัด.
Harris, C. M. (2006). Dictionary of Architecture & Construction. Fourth Edition. New York: McGraw-Hill.
Harris, C. W. and Dines, N. T. (1998). Time-Saver Standards for Landscape Architecture: Design and Construction Data. Second Edition. U.S.A.: McGraw-Hill.
