การสร้างสรรค์ผลงานศิลปะร่วมสมัย โดยใช้แนวคิดที่ได้จากการปริวรรตพระธรรมใบลานล้านนา เรื่อง กุสสะราช

Main Article Content

พระอภิภู บุญทาหลู่
สิริรัญญา ณ เชียงใหม
ลิปิกร มาแก้ว

บทคัดย่อ

การสร้างสรรค์ผลงานจิตรกรรมร่วมสมัย โดยมุ่งเน้นการผสมผสานแนวความคิดที่ได้จากวรรณกรรมล้านนา เพื่อนำมาตีความในสร้างสรรค์ศิลปะร่วมสมัย ให้สอดคล้องกับสังคมยุคปัจจุบัน ในบทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อการปริวรรตพระธรรมใบลานล้านนา เรื่อง กุสสะราช จากอักษรล้านนาเป็นอักษรไทยวิเคราะห์เนื้อหา สรุปสาระสำคัญ แนวคิดหลักที่ปรากฏในวรรณกรรม 2) เพื่อพัฒนาแนวคิดและการตีความใหม่จากวรรณกรรมชาดก ìกุสสะราชî เชื่อมโยงแนวคิดด้านศาสนาและวัฒนธรรมล้านนาเข้ากับบริบททางสังคมร่วมสมัย ใช้เป็นแรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์ผลงานศิลปกรรม 3) เพื่อสร้างสรรค์ผลงานจิตรกรรมร่วมสมัย สะท้อนการตีความใหม่ จากวรรณกรรมล้านนา และจัดแสดงผลงานนิทรรศการศิลปะ เผยแพร่องค์ความรู้ และส่งเสริมการอนุรักษ์วัฒนธรรมล้านนา ระเบียบวิธีวิจัย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยศึกษาข้อมูลจากแหล่งข้อมูลปฐมภูมิและทุติยภูมิ เช่น พระธรรมใบลานล้านนา เรื่อง กุสสะราช จำนวน 3 ผูก ผู้ปริวรรตและผู้เชี่ยวชาญภาษาล้านนา 3 คน และ กลุ่มตัวอย่างศิลปินที่นำผลงานมาศึกษา เพื่อเป็นแนวทางในการสร้างสรรค์ 3 คน


ผลการวิจัยพบว่า 1) การปริวรรตและการวิเคราะห์เนื้อหาจากพระธรรมใบลานล้านนา ซึ่งเน้นเรื่อง ìความหลงî เป็นแนวคิดสำคัญ 2) การสร้างสรรค์ผลงานจิตรกรรมร่วมสมัยที่แสดงความเชื่อมโยงระหว่างแนวคิดวรรณกรรมล้านนากับชีวิตสมัยใหม่ โดยแบ่งผลงานออกเป็น 3 หัวข้อ หลงในความไม่มี หลงในความคิด และหลงในโลก 3) การจัดนิทรรศการเพื่อเผยแพร่ผลงานสร้างสรรค์มีจำนวนทั้งหมด 6 ชิ้นงาน ที่ได้แสดงถึงการตีความใหม่ที่เชื่อมโยงคำสอนทางพระพุทธศาสนา กับสภาพสังคมปัจจุบัน ผลงานทั้งหมดสร้างสรรค์โดยใช้เทคนิคสีอะคริลิกบนผืนผ้าใบขนาด 120x100 เซนติเมตร สื่อผ่านมุมมองของศิลปะร่วมสมัย 


 

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
บุญทาหลู่ พ., ณ เชียงใหม ส. ., & มาแก้ว ล. . (2025). การสร้างสรรค์ผลงานศิลปะร่วมสมัย โดยใช้แนวคิดที่ได้จากการปริวรรตพระธรรมใบลานล้านนา เรื่อง กุสสะราช. วารสารพุทธศิลปกรรม, 8(1), 1–24. สืบค้น จาก https://so09.tci-thaijo.org/index.php/barts/article/view/5876
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

คณาจารย์สำนักพิมพ์เลี่ยงเชียง. (2546). หนังสือ บูรณาการแผนใหม่ นักธรรมชั้นตีรวมทุกวิชา. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์เลี่ยงเชียง

ธีระพงษ์ จาตุมา. (2566). ลายเส้นพุทธศิลป์ล้านนา. พิมพ์ครั้งที่ 1. เชียงใหม่: หจก.วนิดาการพิมพ์.

ประเสริฐ ณ นคร และปวงคำ ตุ้ยเขียว. (2562). ตำนานมูลศาสนาเชียงใหม่ เชียงตุง. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: หจก.สามลดา.

ศูนย์ศึกษาเอกสารโบราณ(ศ.อ.บ.). (2559). ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ฉบับ นักเรียน นักศึกษา และประชาชน. พิมพ์ครั้งที่ 1. เชียงใหม่: ทรีโอ แอดเวอร์ไทซิ่ง แอนด์ มีเดีย.

จรรยาภรณ์ กิตติกูลคุณานนท์, อาคม เสงี่ยมวิบูล, และวุฒิพงษ์ โรจน์เขษมศรี. (2561). จิตรกรรมร่วมสมัยไทย: แรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์จากการผสมผสานทางวัฒนธรรมกับความเป็นอัตลักษณ์ในกระแสสังคมบริโภค. ประชุมวิชาการมหาวิทยาลัยมหาสารคามวิจัย ครั้งที่ 14 “50 ปี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ผู้มีปัญญาพึงเป็นอยู่เพื่อมหาชน” , สืบค้นเมื่อ 1 ธันวาคม 2568, จาก http://research.msu.ac.th/mrc14/

พระครูกิตติวรานุวัตร, พระฉัตรชัย อธิปญฺโญ, และพระอุดมสิทธินายก. (2561). บทบาทพระสงฆ์ใน การสืบสานวัฒนธรรมไทย. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์. 5(3), 468-487.

พระครูใบฎีกาเฉลิมพล อริยวํโส. (2563). ปุพพเปตพลีที่ปรากฏในคัมภีร์ใบลานล้านนาของวัดหลวงราชสัณฐานจังหวัดพะเยา. วารสารบัณฑิตแสงโคมคำ. 1(1), 1-10.

พระณัฐพงษ์ สิริภทฺทจารี และลิปิกร มาแก้ว. (2565). คุณค่าของจิตรกรรมฝาผนังวิหารลายคำ วัดพระสิงห์วรมหาวิิหาร. วารสารพุทธศาสตร์ศึกษา. 13(1), 16-30.

ศิริศักดิ์ อภิศักดิ์มนตรี. (2563). คุณค่าวรรณกรรมพุทธประวัติต่อการสร้างสรรค์จิตรกรรมล้านนา. วารสารมนุษยศาสตร์มหาวิทยาลัยนเรศวร. 17(2), 1-14.

สุรพล มาประจักษ์ และพูนชัย ปันธิยะ. (2564). พุทธจิตรกรรมล้านนาในการสืบทอดพระพุทธศาสนา. วารสารพุทธศิลปกรรม. 4(1), 1-14.

อลงกต ยาวิละกาศ และวิสูตร โพธิ์เงิน. (2562). การศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาศิลปะเรื่อง องค์ประกอบ ศิลป์และความสามารถในการสร้างสรรค์ผลงาน ของนักเรียนชั้นประถมศึกษา ปีที่ 4 โดยใช้กิจกรรมศิลปะตามแนวคิดหมวกหกใบร่วมกับการวิเคราะห์ทางทัศนศิลป์. วารสารการวัดผลการศึกษามหาวิทยาลัยมหาสารคาม. 25(1), 287-302.

โอชนา พูลทองดีวัฒนา. (2556). สุนทรียศาสตร์ตะวันตก : พัฒนาการของการแสวงหาคำตอบเกี่ยวกับศิลปะและความงาม. Veridian E-Journal, Silpakorn University (Humanities, Social Sciences and arts). 6(4), ช-ด.