สำนักงานพัฒนาชุมชนกับการขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากในยุคดิจิทัล
คำสำคัญ:
เศรษฐกิจฐานราก, การพัฒนาชุมชน, ดิจิทัลบทคัดย่อ
บทความนี้มุ่งศึกษาแนวทางการขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากในยุคดิจิทัล โดยสำนักงานพัฒนาชุมชน (พช.) ในฐานะหน่วยงานหลักด้านการพัฒนาชุมชน เศรษฐกิจฐานรากมีความสำคัญต่อการสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจและสังคม เนื่องจากเป็นแหล่งรายได้หลักของประชาชนส่วนใหญ่และเป็นกลไกสำคัญในการลดความเหลื่อมล้ำ การส่งเสริมเศรษฐกิจฐานรากโดย พช. ครอบคลุมการสนับสนุนกองทุนหมู่บ้าน การส่งเสริมอาชีพและการรวมกลุ่ม โครงการ OTOP และการพัฒนาผู้นำชุมชน ในยุคดิจิทัล เทคโนโลยีได้กลายเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้ชุมชนเข้าถึงตลาดและโอกาสใหม่ ๆ เช่น การค้าออนไลน์ สื่อสังคมออนไลน์ การเรียนรู้ออนไลน์ และการใช้ Big Data อย่างไรก็ตาม การขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากด้วยดิจิทัลยังเผชิญกับอุปสรรคหลายด้าน อาทิ ความเหลื่อมล้ำทางดิจิทัล ข้อจำกัดด้านทักษะดิจิทัลของประชาชน และโครงสร้างพื้นฐานที่ไม่ทั่วถึง บทความนี้เสนอแนวทางการพัฒนา ได้แก่ การพัฒนาทักษะดิจิทัลของประชาชนและผู้นำชุมชน การสร้างเครือข่ายความร่วมมือระหว่างภาครัฐ เอกชน และสถาบันการศึกษา การลงทุนด้านโครงสร้างพื้นฐาน และการบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่นกับเทคโนโลยี การขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากในยุคดิจิทัลจำเป็นต้องดำเนินการอย่างบูรณาการ โดยมี พช. เป็นกลไกสำคัญในการประสานความร่วมมือและสนับสนุนให้ชุมชนสามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างมั่นคงและยั่งยืน ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงของเศรษฐกิจและสังคมโลก
เอกสารอ้างอิง
กรมการพัฒนาชุมชน. (2566). รายงานประจำปี 2566. กรุงเทพฯ: กรมการพัฒนาชุมชน.
เกศินี นาคเสน. (2565). การพัฒนาสินค้า OTOP และเศรษฐกิจชุมชนในยุคดิจิทัล. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
เกษม จันทร์แก้ว. (2561). เศรษฐกิจพอเพียงกับการพัฒนาอย่างยั่งยืน. กรุงเทพฯ: สำนักวิชาการ.
ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2565). รายงานเศรษฐกิจและการเงินประจำปี 2565. กรุงเทพฯ: ธนาคารแห่งประเทศไทย.
ปัญญา มหาชัย. (2563). ทุนทางสังคมกับการพัฒนาชุมชนไทย. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
พงศ์พันธ์ ศิริบูรณ์. (2564). เศรษฐกิจฐานรากกับการพัฒนาดิจิทัล. กรุงเทพฯ: สำนักวิชาการ.
ศิริพร วัชรินทร์รัตน์. (2564). ความเหลื่อมล้ำและการพัฒนาที่ยั่งยืน. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สมชาย ภคภาสน์วิวัฒน์. (2565). เศรษฐกิจดิจิทัลกับความเปลี่ยนแปลงของสังคมไทย. กรุงเทพฯ: มติชน.
สมพร จิตเป็นธม. (2562). การพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากในสังคมไทย. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
สำนักงานกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ. (2565). รายงานผลการดำเนินงานกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมือง. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ.
สำนักงานพัฒนาชุมชน. (2566). การพัฒนาชุมชนไทยในยุคดิจิทัล. กรุงเทพฯ: สำนักงานพัฒนาชุมชน.
สุภาวดี อมรเวช. (2564). การสร้างเครือข่ายความร่วมมือเพื่อพัฒนาชุมชน. นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร.
อมรรัตน์ จงอุดมการณ์. (2564). เศรษฐกิจฐานรากและความมั่นคงทางสังคม. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
วราภรณ์ อินทรสถิตย์. (2565). E-Commerce กับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัย รามคำแหง.
Candy, P. (2002). Lifelong learning and information literacy. White House Conference on School Libraries. Washington, D.C.: U.S. Government Printing Office.
Daniel, B. (2015). Big Data and analytics in higher education: Opportunities and challenges. British Journal of Educational Technology, 46(5), 904–920.
Etzkowitz, H., & Leydesdorff, L. (2000). The dynamics of innovation: From National Systems and “Mode 2” to a Triple Helix of university–industry–government relations. Research Policy, 29(2), 109–123.
Hashem, I. A. T., Yaqoob, I., Anuar, N. B., Mokhtar, S., Gani, A., & Khan, S. U. (2015). The rise of “big data” on cloud computing: Review and open research issues. Information Systems, 47, 98–115.
Kaplan, A. M., & Haenlein, M. (2010). Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media. Business Horizons, 53(1), 59–68.
Kotler, P., & Keller, K. L. (2016). Marketing management (15th ed.). London: Pearson Education.
Mayer-Schönberger, V., & Cukier, K. (2013). Big data: A revolution that will transform how we live, work, and think. London: John Murray.
Organisation for Economic Co-operation and Development. (2020). Bridging the digital divide. Paris: OECD Publishing.
United Nations. (2015). Transforming our world: The 2030 Agenda for Sustainable Development. New York: United Nations.
United Nations Development Programme. (2021). Human development report 2021/2022. New York: UNDP.
UNESCO. (2020). Leveraging ICTs to achieve education 2030. Paris: UNESCO.
Van Dijk, J. (2020). The digital divide. Cambridge: Polity Press.
Mayer-Schönberger, V., & Cukier, K. (2013). Big data: A revolution that will transform how we live, work, and think. London: John Murray.
Organisation for Economic Co-operation and Development. (2020). Bridging the digital divide. Paris: OECD Publishing.
United Nations. (2015). Transforming our world: The 2030 Agenda for Sustainable Development. New York: United Nations.
United Nations Development Programme. (2021). Human development report 2021/2022. New York: UNDP.
UNESCO. (2020). Leveraging ICTs to achieve education 2030. Paris: UNESCO.
Van Dijk, J. (2020). The digital divide. Cambridge: Polity Press.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 ราชสีมาปริทัศน์
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
