การพัฒนาระบบบริหารโครงข่ายการท่องเที่ยวโดยชุมชนตำบลแม่กาษา แม่ปะและท่าสายลวด อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก

บทคัดย่อ

          งานวิจัยเรื่อง  “การพัฒนาระบบบริหารโครงข่ายการท่องเที่ยว โดยชุมชนตำบลแม่กาษาแม่ปะ ท่าสายลวด อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก” มีวัตถุประสงค์เพื่อทบทวนศักยภาพการจัดการ CBTและกำหนดกิจกรรมเส้นทางท่องเที่ยวโดยการมีส่วนร่วมของคนในชุมชนท้องถิ่น สร้างความร่วมมือระหว่างชุมชนสมาชิกภายในองค์กรเครือข่ายการท่องเที่ยวโดยชุมชน อำเภอแม่สอด และพื้นที่ใกล้เคียง   พัฒนาขีดความสามารถเครือข่ายในการบริหารจัดการ  การตลาด และการพัฒนาระบบบริหารจัดการโครงข่าย CBT  เชื่อมโยงแหล่งท่องเที่ยวชุมชนภายในเส้นทางท่องเที่ยว ตามระดับศักยภาพและกิจกรรม ที่มีความสอดคล้องสัมพันธ์กันในรูปแบบเส้นทางท่องเที่ยวแบบวงรอบ การวิจัยครั้งนี้เป็นเครื่องมือในการศึกษา และพัฒนาระบบบริหารโครงข่ายการท่องเที่ยว โดยชุมชนให้เกิดแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรม ด้วยกระบวนการงานวิจัยเพื่อท้องถิ่น (CBR)                                            ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง คือ 1) กลุ่มผู้รู้ 2) กลุ่มผู้ปฏิบัติการ 3) ผู้สนใจทั่วไป 4) กลุ่มนักท่องเที่ยวคนไทยที่เดินทางมาเที่ยวแม่สอดเพื่อศึกษาพฤติกรรมนักท่องเที่ยว สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ค่าความถี่ ค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา (Content Analysis)                                                                                   ศักยภาพชุมชนตำบลแม่ปะ แม่กาษา ท่าสายลวด สรุปออกเป็น 3 ด้าน คือ 1.ชุมชนพหุวัฒนธรรมชายแดน  ดังนี้   1.1) ชุมชนไทใหญ่  1.2) ชุมชนล้านนา 2.มีทรัพยากรอุดมสมบูรณ์ ประกอบด้วย  2.1) ทรัพยากรธรรมชาติ ป่า ถ้ำ น้ำตก 2.2) สถานที่สำคัญ วัดไทยวัฒนารามสถาปัตยกรรมสวยงาม  คอกช้างเผือก   พิพิธภัณฑ์ไม้แกะสลัก 2.3) สิ่งอำนวยความสะดวก สนามบินที่พักและร้านอาหาร  3. เป็นชุมชนจัดการตนเองด้าน 3.1) การท่องเที่ยวโดยชุมชน 3.2) การปรับตัวต่อสถานการณ์การเปลี่ยนแปลง                                                 องค์กรภาคีเครือข่ายร่วมพัฒนาประกอบด้วย 4 ส่วน ดังนี้ 1) องค์กรเครือข่ายภายใน คือ  กลุ่มแกนนำ  ผู้ประกอบการในชุมชน   ปราชญ์ชาวบ้าน  2) องค์กรหนุนเสริมภายนอก หน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน สื่อประชาสัมพันธ์  3) กลุ่มผู้ประกอบการผู้ประกอบการท่องเที่ยวและบริการ 4) กลุ่มผู้ใช้ประโยชน์จากงานวิจัย                                                                    การพัฒนาศักยภาพด้วยกระบวนการงานวิจัยเพื่อท้องถิ่น (CBR) เพื่อพัฒนาการท่องเที่ยวท่องเที่ยวโดยชุมชน   (CBT)   สามารถสร้างการเปลี่ยนแปลงในชุมชนพื้นที่ด้วยการสร้างการมีส่วนร่วม ร่วมคิดร่วมทำร่วมรับผลและร่วมประเมินผลส่งผลดีต่อการพัฒนาระบบโครงข่ายให้เกิดรูปธรรมจากการพัฒนาศักยภาพชุมชนสามารถสรุปเป็นอัตลักษณ์  คือ       “ ท่องเที่ยววิถีชุมชน มนต์เสน่ห์เมืองพหุวัฒนธรรมชายแดน ”การเชื่อมโยงโครงข่ายด้านการท่องเที่ยวขึ้นอยู่กับปัจจัย และองค์ประกอบที่สำคัญ  คือ  1) การศึกษาวิเคราะห์บริบทพื้นที่ 2) วิเคราะห์ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย 3) การค้นหาทีมกลุ่มคนที่ร่วมพัฒนาเน้นการเข้าร่วมอย่างมีอิสระ 4) การวางเป้าหมายร่วมกันที่ชัดเจน 5) พัฒนาโครงข่ายอย่างต่อเนื่อง          6) การสื่อสารอย่างสร้างสรรค์