การส่งเสริมการเมืองแบบประชาธิปไตยโดยการประยุกต์หลักพุทธธรรมของประชาชนในเทศบาลตำบลแม่จั๊วะ อำเภอเด่นชัย จังหวัดแพร่

Main Article Content

พระอธิการวิทวัส ธมฺมทสฺสี
พระครูโสภณกิตติบัณฑิต
สมจิต ขอนวงค์

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มุ่งศึกษาระดับการเมืองแบบประชาธิปไตยของประชาชนในเขตเทศบาลตำบลแม่จั๊วะ อำเภอเด่นชัย จังหวัดแพร่ รวมถึงความสัมพันธ์ระหว่างหลักสาราณียธรรมกับพฤติกรรมทางการเมือง และเสนอแนวทางการส่งเสริมการเมืองแบบประชาธิปไตยโดยการประยุกต์หลักพุทธธรรมเข้าสู่บริบทท้องถิ่น การวิจัยใช้ระเบียบวิธีแบบผสานวิธี โดยเก็บข้อมูลเชิงปริมาณจากกลุ่มตัวอย่างที่มีอายุ 18 ปีขึ้นไป จำนวน 338 คน เครื่องมือ คือ แบบสอบถาม การวิเคราะห์ใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ การหาค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สันเพื่อหาค่าความสัมพันธ์ระหว่างหลักสาราณียธรรมกับพฤติกรรมทางการเมือง และข้อมูลเชิงคุณภาพจากการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ให้ข้อมูลสำคัญจำนวน 10 รูป/คน ผลการวิจัยพบว่า ระดับการเมืองแบบประชาธิปไตยของประชาชนโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง ขณะที่หลักสาราณียธรรมมีความสัมพันธ์เชิงบวกกับการเมืองแบบประชาธิปไตยในระดับสูง แนวทางส่งเสริมประชาธิปไตยโดยประยุกต์หลักพุทธธรรม ได้แก่ 1) เมตตากายกรรม ส่งเสริมการมีส่วนร่วมและการร่วมมือพัฒนาชุมชน 2) เมตตาวจีกรรม กระตุ้นการสื่อสารเชิงสร้างสรรค์ในการอภิปรายทางการเมือง 3) เมตตามโนกรรม ส่งเสริมการใช้เหตุผลและข้อมูลในการตัดสินใจ 4) สาธารณโภคี ส่งเสริมการเสียสละเพื่อประโยชน์ส่วนรวม 5) สีลสามัญญตา ปลูกฝังการเคารพกฎหมายและแก้ไขปัญหาด้วยเหตุผล และ 6) ทิฏฐิสามัญญตา ส่งเสริมการยอมรับความคิดเห็นที่หลากหลายและการมีเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น ทั้งนี้เพื่อนำไปสู่การพัฒนาการเมืองท้องถิ่นที่มีคุณภาพและยั่งยืน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
พระอธิการวิทวัส ธมฺมทสฺสี, พระครูโสภณกิตติบัณฑิต, & ขอนวงค์ ส. (2025). การส่งเสริมการเมืองแบบประชาธิปไตยโดยการประยุกต์หลักพุทธธรรมของประชาชนในเทศบาลตำบลแม่จั๊วะ อำเภอเด่นชัย จังหวัดแพร่. วารสารภูมินิเวศพัฒนาอย่างยั่งยืน, 6(2), 32–47. สืบค้น จาก https://so09.tci-thaijo.org/index.php/AJ-SHaDa/article/view/6302
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรณัฐ ระงับทุกข์. (2564). การพัฒนาความเป็นพลเมืองในระบอบประชาธิปไตยของประชาชนที่มีผลต่อการเลือกตั้งทั่วไปในกรุงเทพมหานคร. (ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชารัฐศาสตร์). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, พระนครศรีอยุธยา.

จิตรกร ลออศรี. (2564). การสร้างจิตสำนึกทางการเมืองในระบอบประชาธิปไตยของเยาวชนในเทศบาลเมืองอโยธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. (สารนิพนธ์รัฐศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, พระนครศรีอยุธยา.

ถวิลวดี บุรีกุล และรัชวดีแสงมหะหมัด. (2557). ค่านิยม วัฒนธรรม และอุณหภูมิประชาธิปไตยไทย. กรุงเทพฯ: สำนักวิจัยและพัฒนา สถาบันพระปกเกล้า.

เทศบาลตำบลแม่จั๊ว. (2568). สภาพทั่วไป. สืบค้นเมือ 19 มีนาคม 2568, จาก https://www.maechua.go.th/condition.php

พระครูวินัยธรอธิษฐ์ สุวฑฺโฒ (สุขพานิช). (2564). การบูรณาการหลักพุทธธรรมเพื่อส่งเสริมวัฒนธรรมทางการเมืองในระบอบประชาธิปไตยของประชาชนในจังหวัดเพชรบุรี. (ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชารัฐศาสตร์). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, พระนครศรีอยุธยา.

พระครูสุวรรณธรรมาภิมณฑ์ (สมชาย เจริญผา). (2564). การประยุกต์ใช้หลักสาราณียธรรมเพื่อส่งเสริมความสมานฉันท์ในการบริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอำเภอเมือง จังหวัดสุพรรณบุรี. (วิทยานิพนธ์รัฐศาสนศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, พระนครศรีอยุธยา.

พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2543). กระบวนการเรียนรู้เพื่อพัฒนาคนสู่ประชาธิปไตย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชิวทยาลัย วัดมหาธาตุ.

พระเนาวนนท์ ชยาภินนฺโท (จ๋อมพนัส). (2562). จิตสำนึกทางการเมืองในการพัฒนาระบอบประชาธิปไตยของประชาชนในเขตเทศบาลตำบลต้นธง อำเภอเมืองลำพูน จังหวัดลำพูน. (สารนิพนธ์รัฐศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, พระนครศรีอยุธยา.

วรฉัตร เป๊กทอง. (2565). ภาวะผู้นำทางการเมืองของผู้บริหารท้องถิ่นในการแก้ไขปัญหาของการแพร่ระบาดของโรคติดต่อเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 ในเขตพื้นที่ตำบลแม่ป้าก อำเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่. (สารนิพนธ์รัฐศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, พระนครศรีอยุธยา.

ศิริสุดา แสงทอง. (2564). การจัดสวัสดิการสังคมภาครัฐที่มีต่อแรงงานข้ามชาติในภาคเหนือตอนบน. (ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชารัฐศาสตร์). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, พระนครศรีอยุธยา.

สมนึก ภัททิยธนี. (2565). การวัดผลการศึกษา. (พิมพ์ครั้งที่ 13). กาฬสินธุ์: ประสานการพิมพ์.

สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2562). ความมุ่งหมายและคำอธิบายประกอบรายมาตราของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560. กรุงเทพฯ: สำนักการพิมพ์ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

สุรพล สุยะพรหม และสุทธิรัก ศรีจันทร์เพ็ญ. (2553). ระเบียบวิธีวิจัยทางการจัดการ. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

องค์การบริหารส่วนตำบลแม่จั๊วะ อำเภอเด่นชัย จังหวัดแพร่. (2566). แผนพัฒนาท้องถิ่น

(พ.ศ. 2566-2570). แพร่: องค์การบริหารส่วนตำบลแม่จั๊วะ อำเภอเด่นชัย จังหวัดแพร่.