การประยุกต์หลักพุทธธรรมเพื่อเสริมสร้างความร่วมมือของประชาชนในการพัฒนาท้องถิ่นของเทศบาลในอำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น

Main Article Content

มนตรี พั้วลี
สุรพล พรมกุล
สุธิพงษ์ สวัสดิ์ทา

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา (1) ระดับความร่วมมือของประชาชนในการพัฒนาท้องถิ่นของเทศบาลในอำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น (2) ความสัมพันธ์ระหว่างหลักอิทธิบาท 4 กับความร่วมมือของประชาชนในการพัฒนาท้องถิ่น และ (3) แนวทางการประยุกต์หลักอิทธิบาท 4 เพื่อเสริมสร้างความร่วมมือในการพัฒนาท้องถิ่น โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสานวิธี ทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ ในการวิจัยเชิงปริมาณ เก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างประชาชน จำนวน 400 คน
ด้วยแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์ความสัมพันธ์ด้วยค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน ส่วนการวิจัยเชิงคุณภาพ ดำเนินการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ให้ข้อมูลสำคัญจำนวน 12 คน และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหาเชิงพรรณนา


ผลการวิจัยพบว่า ระดับความร่วมมือของประชาชนและการปฏิบัติตนตามหลักอิทธิบาท 4 อยู่ในระดับมาก โดยเฉพาะด้านฉันทะ และ วิมังสา สะท้อนให้เห็นถึงแรงจูงใจภายในและการตระหนักรู้ต่อบทบาทในการพัฒนาท้องถิ่น นอกจากนี้ พบว่าหลักอิทธิบาท 4 มีความสัมพันธ์ในเชิงบวกอย่างมีนัยสำคัญกับความร่วมมือของประชาชน (r=0.85, p < 0.01) ข้อเสนอจากการวิจัยชี้ให้เห็นว่า การประยุกต์หลักอิทธิบาท 4 อย่างเหมาะสมสามารถปลูกฝังจิตสำนึก เสริมสร้างแรงจูงใจ และเพิ่มพูนการมีส่วนร่วมของประชาชนในกิจกรรมท้องถิ่นได้อย่างเป็นรูปธรรม สอดคล้องกับบริบททางวัฒนธรรมของพื้นที่ และมีศักยภาพในการขับเคลื่อนการพัฒนาท้องถิ่นอย่างยั่งยืน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
พั้วลี ม., พรมกุล ส., & สวัสดิ์ทา ส. (2025). การประยุกต์หลักพุทธธรรมเพื่อเสริมสร้างความร่วมมือของประชาชนในการพัฒนาท้องถิ่นของเทศบาลในอำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น. วารสารภูมินิเวศพัฒนาอย่างยั่งยืน, 6(1), 108–120. สืบค้น จาก https://so09.tci-thaijo.org/index.php/AJ-SHaDa/article/view/6061
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ประสาน เจริญศรี, ธัชชนันท์ อิศรเดช และอภิญญา ฉัตรช่อฟ้า. (2567). การส่งเสริมการมีส่วนร่วมทางการเมืองภาคพลเมืองในจังหวัดชลบุรี โดยประยุกต์ตามหลักพุทธธรรม. วารสารวิชาการรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์, 6(1), 49–64.

ปลื้มจิต ลาภอุดมเลิศ. (2568). อิทธิบาท 4 กับการพัฒนาการปกครองท้องถิ่น: แนวทางสู่ความสุขร่วมกัน. วารสารบัณฑิตศึกษาวิชาการ, 3(1), 123–133.

พระไกรสร ศรีรีภพ และเดชชาติ ตรีทรัพย์. (2565). การประยุกต์ใช้หลักอิทธิบาท 4 ในการปฏิบัติหน้าที่ต่อสังคมของนักศึกษามหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตศรีธรรมาโศกราช. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 9(4), 496–510.

พระปลัดพิพัฒน์พงษ์ ภทฺทวํโส. (2566). บทบาทพระสงฆ์กับการพัฒนาชุมชนในปัจจุบัน. วารสารพุทธนวัตกรรมและการจัดการ, 6(3), 237–251.

พระมหาไชยา ถาวรสทฺโท, พระครูพิศาลสารบัณฑิต และสมเดช นามเกตุ. (2566). การพัฒนาชุมชนเข้มแข็งเชิงพุทธบูรณาการ: การพัฒนาชุมชนเข้มแข็งเชิงพุทธบูรณาการ. วารสารมณีเชษฐารามวัดจอมมณี, (4), 301–318.

ไพบูลย์ สุขเจตนี, ยุทธนา ปราณีต และสุรพล สุยะพรหม. (2564). ความไว้วางใจทางการเมืองของประชาชนที่มีต่อนักการเมืองระดับท้องถิ่นใน จังหวัดนนทบุรี. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 10(1), 267–276.

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560. (2560, 6 เมษายน). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม 134 ตอนที่ 40 ก.

วันดี ขันแก้ว, สายัณห์ อินนันใจ และสมจิต ขอนวงค์. (2567). การประยุกต์หลักพุทธธรรมเพื่อพัฒนาภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์ของผู้บริหารท้องถิ่นในการพัฒนาชุมชนองค์การบริหารส่วนตำบลพลงตาเอี่ยม อำเภอวังจันทร์ จังหวัดระยอง. วารสารสังคมศาสตร์และศาสตร์รวมสมัย, 5(2), 66–80.

ศักดา พลเข้ม. (2564). ประชาชนกับการมีส่วนร่วมต่อการเมืองการปกครองในท้องถิ่น. วารสารวิจัยวิชาการ. 4(2), 269-281.

Baron, J. (1993). Morality and rational choice. Springer Science & Business Media.

Thompson, R. A. (2012). Whither the preconventional child? Toward a life‐span moral development theory. Child development perspectives, 6(4), 423-429.