รูปแบบการดูแลสุขภาวะเชิงพุทธของผู้ป่วยโรคเบาหวาน โรงพยาบาลท่าวังผา อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาวิจัยเรื่อง “รูปแบบการดูแลสุขภาวะเชิงพุทธของผู้ป่วยโรคเบาหวาน โรงพยาบาลท่าวังผา อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน” โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการดูแลสุขภาวะของผู้ป่วยโรคเบาหวานตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา 2) ศึกษาการดูแลสุขภาวะของผู้ป่วยโรคเบาหวานตามหลักการแพทย์แผนปัจจุบัน 3) เสนอรูปแบบการดูแลสุขภาวะเชิงพุทธของผู้ป่วยโรคเบาหวานโรงพยาบาลท่าวังผา อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน
ผลการศึกษาวิจัยพบว่าโรคเบาหวานเป็นโรคไม่ติดต่อเรื้อรังที่รักษาไม่หายขาด แต่สามารถควบคุมโรคได้เพื่อไม่ให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่เป็นอันตรายจนเป็นภาระให้กับครอบครัว ชุมชน การดูแลสุขภาวะเชิงพุทธของผู้ป่วยโรคเบาหวานเป็นการนำเอาหลักธรรมทางพระพุทธศาสนามาปรับใช้ในการดำรงชีวิตประจำวัน
ของผู้ป่วยโรคเบาหวานให้มีความสามารถในการดำเนินชีวิตให้มีสุขภาวะที่ดีทั้ง 4 มิติคือ สุขภาวะทางกาย ทางจิต ทางสังคม และทางปัญญา การดูแลสุขภาวะผู้ป่วยเบาหวานไม่ได้มีแต่การรักษาด้วยตัวยาทางการแพทย์เท่านั้นต้องควบคู่กับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดำรงชีวิตประจำวันด้วยคือ พฤติกรรมการบริโภคอาหาร การออกกำลังกาย การใช้ยาอย่างถูกต้องตามแผนการรักษาของแพทย์ การเข้ารับบริการอย่างต่อเนื่องตามแผนการรักษาของแพทย์ การป้องกันตนเองจากภาวะแทรกซ้อน การป้องกันตนเองจากภาวะเครียด การติดตามและประเมินผลระดับน้ำตาลในเลือดด้วยตนเอง หลักธรรมทางพระพุทธศาสนาที่เหมาะสมสำหรับผู้ดูแลผู้ป่วย(แพทย์ พยาบาล) ได้แก่ 1) พรหมวิหาร 4 2) มรรค 8 3) สังคหวัตถุ 4 4) กัลยาณมิตรธรรม 7 5) จรรยาบรรณวิชาชีพ การแพทย์ และ พยาบาล และหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวานได้แก่ 1) การภาวนา 4 2) การเจริญภาวนา 3) ไตรสิกขา 4) เบญจศีล 5) การเดินจงกรม
6) อริยสัจ 4 7) โภชเนมัตตัญญุตา 8) อิทธิบาท 4 9) สังคหวัตถุ 4 การนำหลักธรรมทางพระพุทธศาสนามาประยุกต์ใช้ในการดำรงชีวิตประจำวันร่วมกับการจัดการแบบ มีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย ชุมชน ครอบครัว โดยใช้กระบวนการการพัฒนาศักยภาพความรอบรู้ด้านสุขภาพ จะทำให้ผู้ป่วยโรคเบาหวานสามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กมลวรรณ หวังสุข และคณะ. (2554). การให้ความรู้เพื่อจัดการโรคเบาหวานด้วยตนเอง (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร : บริษัทนิวธรรมดาการพิมพ์.
กรรณิการ์ ปัญญาวงศ์ และนายแพทย์พนัส พฤกษ์สนันท์. (2555). เอกสารประกอบการเรียน SE40001 วิชาการดูแลสุขภาพแบบองค์รวม Holistic Health Care. สมุทรสงคราม : สถาบันการเรียนรู้เพื่อปวงชน.
กองสุขศึกษา กรมสนับสนุนบริการ กระทรวงสาธารณสุข. (2558). การประเมินและ การสร้างเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพ (Health Literacy). กรุงเทพมหานคร : ม.ป.ท.
คมสันต์ ชื่นรัมย์. (2559). การพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพตนเองในผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดไม่พึ่งอินซูลินของโรงพยาบาลสุศิริน ด้วยเทคนิคการวางแผนแบบมีส่วนร่วม (AIC). วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้, 3(3),179.
ธัญทิพย์ วิภาพงศ์ศานต์. (2553). ศึกษาการดูแลตนเองของผู้ป่วยเบาหวานตามแนวอริยสัจ4. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระครูอินทสารวิจักษ์ อินฺทสโร (กิจโร่). (2551). ศึกษาการรักษาโรคด้วยยาสมุนไพรและธรรมโอสถที่ปรากฏในคัมภีร์พระพุทธศาสนา. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดีสุรเตโช). (2550). ศัพท์วิเคราะห์. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร : เลี่ยงเชียง.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2543). พุทธธรรม. กรุงเทพมหานคร : มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระธรรมปิฎก. (2552). การแพทย์ยุคใหม่ในพุทธทัศน์. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร : บริษัท ธรรมสาร จำกัด.
พระธรรมปิฎก. (2543). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลศัพท์. กรุงเทพมหานคร : มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระปลัดสมชาย ปโยโค. (2556). พุทธบูรณาการการดูแลผู้ป่วยโรคเรื้อรังในสังคมไทย. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 3(2).
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตโต). (2551). สุขภาวะองค์รวมแนวพุทธ. (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพมหานคร : บริษัทสหพริ้นติ้งแอนด์พับลิสซิ่ง.
พระพุทธโฆสะเถระ สมเด็จพระพุฒาจารย์ (อาจ อาสภมหาเถร) แปลและเรียบเรียง. (2548). คัมภีร์วิสุทธิมรรค. (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพมหานคร : ธนาเพลส.
พระมหาบุญเพียร ปุญญวิริโย (แก้ววงศ์น้อย). (2544). แนวคิดและวิธีขัดเกลาทางสังคมในสถาบันครอบครัวแนวพระพุทธศาสนา. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาอุเทน ปัญญาปริทัศน์. (2545). พระไตรปิฎกร่วมสมัย 1. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์ธรรมดา.
พินิจ ลาภธนานนท์. (2556). ประเด็นสุขภาวะในพระไตรปิฎก. กรุงเทพมหานคร: บริษัท จรัลสนิทวงศ์การพิมพ์ จำกัด.
พุทธทาสภิกขุ. (2551). แก่นพุทธศาสน์. (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพมหานคร: สานักพิมพ์สุขภาพใจ.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย. ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร : มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
แม่ชีสุนันทา เชียงแหลม. (2555). พุทธปัญญา : วิธคิดแบบโยนิโสมนสิกาสู่การประยุกต์ใช้. วารสารบัณทิตศึกษาปริทรรศน์ มจร. 8 (ฉบับพิเศษเนื่องในโอกาสฉลองพุทธชยันตี 2600 ปี แห่งการตรัสรู้พระพุทธเจ้า), 618-630.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2546). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน 2542. กรุงเทพมหานคร :นานมีบุคส์พับลิเคชั่นส์.
Kieffer, C. Citizen empowerment: a developmental perspective. In (eds.) J. Rappaport, C. Swift and R. Hess. (1984).Studies in empowerment: Steps toward understandingand action. Binghamton: The Haworth Press.
Rappaport, J. (1984 ). Studies in Empowerment: Introduction to the Issue. Prevention inHuman Services.
