การเสริมสร้างพลังใจด้วยการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐาน ตามแนวของหลวงปู่ทอง สิริมงฺคโล

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐาน 2) ศึกษากระบวนการเสริมสร้างพลังใจด้วยการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐาน 3) วิเคราะห์การเสริมสร้างพลังใจด้วยการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานตามแนวของหลวงปู่ทอง สิริมงฺคโล เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ศึกษาข้อมูลจากเอกสารและภาคสนาม โดยสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 25 รูป/คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยการพรรณนาเนื้อหา 

ผลการวิจัยพบว่า 1) การปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐาน มีหลักการและวิธีปฏิบัติตามพระไตรปิฎก อรรถกถา ฎีกา และปกรณ์วิเสส สอดคล้องกับหลักพุทธศาสนาเถรวาท 2) กระบวนการเสริมสร้างพลังใจด้วยการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐาน มีการสอนที่เป็นขั้นตอน สอนและสอบอารมณ์แบบเดี่ยว 3) วิเคราะห์การเสริมสร้างพลังใจด้วยการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐาน ประเด็นหลัก ผู้ปฏิบัติสามารถสร้างพลังใจด้วยตนเอง มีจิตใจเข้มแข็ง เข้าใจชีวิตและธรรมชาติมากขึ้น ประเด็นรอง 6 ข้อ (1) การเสริมสร้างพลังใจโดยใช้หลักพละ 5 ได้ผลดีในการเสริมสร้างความเชื่อที่ถูกต้อง ความเพียรในการปฏิบัติกิจต่างๆ การระลึกรู้ จิตใจแน่วแน่ในอารมณ์เดียว และ การเสริมสร้างความรู้เท่าทันกิเลส (2) ความคาดหวังของการมาปฏิบัติคือ ความสุขสงบในชีวิต (3) วิธีและผลการปฏิบัติ ใช้ความเพียรพิจารณากาย เวทนา จิต ธรรม รู้ตัวทั่วพร้อม ผลการปฏิบัติแตกต่างกัน ทั้งด้านสุขภาพร่างกาย สุขภาพจิต อารมณ์ และสติปัญญา (4) ผลต่อสภาพร่างกายและจิตใจ สุขภาพแข็งแรงขึ้น จิตใจเข้มแข็ง มีพลังใจมากขึ้น (5) สามารถนำมาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน การทำงาน การเรียน เป็นผลดีต่อตนเองและสังคม (6) ทัศนคติต่อการปฏิบัติดี มีพลังใจ