การพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุให้มีศักยภาพในการพึ่งตนเองของกรุงเทพมหานคร

Main Article Content

รัชพล ศิลาวิเศษฤทธิ์
กมลพร กัลยาณมิตร
สถิตย์ นิยมญาติ
ทัศนีย์ ลักขณาภิชนชัช

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ประเมินสถานการณ์การพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ 2) ศึกษาปัญหาและอุปสรรคของการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ และ 3) เสนอแนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุให้มีศักยภาพในการพึ่งตนเองของกรุงเทพมหานคร เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ ผู้บริหารและบุคลากรภาครัฐผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง ประธานชมรมผู้สูงอายุ และผู้สูงอายุ จำนวน 20 คน โดยการคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย  ได้แก่ แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง ทำการวิเคราะห์ข้อมูลและนำเสนอแบบพรรณนาความ  


ผลการวิจัยพบว่า 1) การพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุให้มีศักยภาพในการพึ่งตนเอง ได้แก่ การส่งเสริมสุขภาพให้ผู้สูงอายุดูแลตนเอง การป้องกันการเจ็บป่วย การตรวจพัฒนาระบบประกันสุขภาพ ใช้สื่อต่าง ๆ ในการเผยแพร่ความรู้และข้อมูลข่าวสารที่จำเป็น มีการจัดการเรียนการสอนและการฝึกอบรมทักษะที่จำเป็น ส่งเสริมการทำงานและการหารายได้ในหลายรูปแบบ เปิดโอกาสทางสังคมให้ผู้สูงอายุมีบทบาทมากขึ้น มีการรณรงค์ให้สังคมเห็นถึงความสำคัญของผู้สูงอายุ และดำเนินการสร้างและปรับปรุงที่อยู่อาศัยและสภาพแวดล้อมทางกายภาพให้เอื้อต่อผู้สูงอายุ 2) ปัญหาและอุปสรรคของการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ พบว่า งบประมาณ บุคลากรมีจำกัด ขาดความรู้ความเข้าใจในเรื่องผู้สูงอายุ ขาดความตระหนักถึงคุณค่าและความสำคัญของผู้สูงอายุ ผู้สูงอายุมีปัญหาในด้านสุขภาพ และไม่ได้รับการส่งเสริมการประกอบอาชีพเท่าที่ควรและ 3) แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุให้มีศักยภาพในการพึ่งตนเองของกรุงเทพมหานคร พบว่า ควรพัฒนากลไกบริหารจัดการสาธารณสุข  สนับสนุนการจ้างงานผู้สูงอายุ ส่งเสริมการพัฒนาทักษะอาชีพ สร้างสภาพแวดล้อมชุมชนที่เป็นมิตรต่อผู้สูงอายุ ปรับปรุงที่อยู่อาศัยให้เหมาะสม และสร้างทัศนคติที่ดีเกี่ยวกับผู้สูงอายุในสังคม 

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ศิลาวิเศษฤทธิ์ ร., กัลยาณมิตร ก., นิยมญาติ ส. ., & ลักขณาภิชนชัช ท. (2025). การพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุให้มีศักยภาพในการพึ่งตนเองของกรุงเทพมหานคร. วารสารธรรมวัตร, 6(1), 65–79. สืบค้น จาก https://so09.tci-thaijo.org/index.php/tmwj/article/view/4292
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรมการปกครอง. (2566). 10 อันดับจังหวัดที่มีผู้สูงอายุมากที่สุดในประเทศไทย. ค้นเมื่อ 5 ตุลาคม 2566, จาก https://www.thairath.co.th/lifestyle/lifestyle45plus/2731867

กรมกิจการผู้สูงอายุ. (2564). การดูแลผู้สูงอายุ. สืบค้นเมื่อ 22 มิถุนายน 2566. ค้นเมื่อ https://www.dop. go.th/th/know/15/741

กรมกิจการผู้สูงอายุ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. (2558). สิทธิผู้สูงอายุ สหประชาชาติ. สืบค้นเมื่อ 27 มิถุนายน 2566. ค้นเมื่อ https://www.dop.go.th/download /laws/

จิราภรณ์ ลิ้มสุวรรณ. (2563). การส่งเสริมคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุโดยการประยุกต์ใช้แนวคิดพุทธธรรมแบบองค์รวม. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 28(1), 41–58.

ชุติมา งามพิพัฒน์. (2564). การประยุกต์ใช้หลักธรรมทางพระพุทธศาสนาในการเสริมสร้างสุขภาพจิตของผู้สูงอายุในชุมชน. วารสารพัฒนาสังคม, 23(2), 113–128.

นิติวัฒน์ ไทพิทักษ์. (2556). คุณภาพชีวิตของนักศึกษาหลักสูตรตรี-โท (สองภาษา) คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่(การค้นคว้าอิสระปริญญามหาบัณฑิต). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ปภัสสิริ ไชยวุฒิ. (2556). คุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในเขตเทศบาลตำบลหนองช้างคืน อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน. (การค้นคว้าอิสระปริญญามหาบัณฑิต). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ประภาส ปิ่นตบแต่ง. (2560). พุทธจิตวิทยากับการเสริมสร้างพลังชีวิตในผู้สูงอายุ. วารสารวิชาการธรรมศาสตร์, 24(2), 89–102.

เบญจมาศ อรุณพงศ์ศิริ. (2557). การพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ องค์การบริหารส่วนตำบลท่าศาลา อำเภอมัญจาคีรี จังหวัดขอนแก่น. (วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต). วิทยาลัยการปกครองท้องถิ่น : มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

อมรา ชัยเวช. (2562). ความเชื่อและการพึ่งตนในผู้สูงอายุชนบทภาคอีสาน. วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ, 13(3), 128–140.

อรนิษฐ์ แสงทองสุข. (2562). การศึกษาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในประเทศไทย กรณีศึกษาเขตกรุงเทพมหานคร ปทุมธานี และนนทบุรี. มหาวิทยาลัยศรีปทุม.

สายพิณ นิลสุวรรณ. (2561). การพึ่งตนเองทางจิตวิญญาณกับสุขภาวะของผู้สูงอายุในเขตชานเมือง. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์, 38(1), 75–89.