ปฏิบัติการของภาคประชาชนนครศรีธรรมราชเพื่อร่วมสร้างพื้นที่กลางขับเคลื่อน “นครแห่งความสุข”

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพลวัตและปฏิบัติการสร้างพื้นที่กลางของภาคประชาชนนครศรีธรรมราชเพื่อสร้างอำนาจต่อรองในการพัฒนาของภาคประชาชน เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้วิธีวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม เก็บข้อมูลจากการจัดเวทีประชาคม จำนวน 4 ครั้ง จากตัวแทนเครือข่ายภาคประชาชนจังหวัดนครศรีธรรมราช และการสัมภาษณ์เชิงลึกแกนนำภาคประชาชนจังหวัดนครศรีธรรมราช จำนวน 5 คน

ผลการศึกษาพบว่า ความเคลื่อนไหวภาคประชาชนจังหวัดนครศรีธรรมราช นับตั้งแต่ปี พ.ศ.2527 ได้ก่อตั้งกลุ่มออมทรัพย์ในระดับชุมชน ต่อมาในปี พ.ศ.2540 ได้มีการเติบโตขึ้นของภาคประชาชนในระดับพื้นที่อย่างชัดเจน โดยเฉพาะเมื่อภาคธุรกิจและอุตสาหกรรมได้รับผลกระทบจากวิกฤตเศรษฐกิจต้มยำกุ้ง จนกระทั่งในช่วงปี พ.ศ.2545–2550 เกิดกระบวนการขับเคลื่อน พระราชบัญญัติสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.2550 ทำให้ประชาชนเกิดการมีส่วนร่วมในการพัฒนาประเทศด้านสุขภาวะและการพัฒนาคุณภาพชีวิตในทุกพื้นที่ของประเทศไทย โดยพระราชบัญญัติดังกล่าวนี้ ทำให้จังหวัดนครศรีธรรมราชมีการรวมตัวของเครือข่ายภาคประชาชน ภายใต้ชื่อ “ดับบ้าน-ดับเมือง” ปัจจุบันเครือข่ายภาคประชาชนได้ร่วมมือกันเป็นคณะทำงานสมัชชาสุขภาพจังหวัดนครศรีธรรมราช จำนวน 19 เครือข่าย เพื่อร่วมขับเคลื่อน “นครแห่งความสุข” โดยใช้ปฏิบัติการ 5 ส. ได้แก่ 1) สร้างข้อมูลกลางเพื่อร่วมกันแก้ไขปัญหา 2) สร้างแกนนำภาคประชาชนรุ่นใหม่ที่มีความเชี่ยวชาญในการสร้างพลังการมีส่วนร่วม 3) ส่งเสริมให้เกิดกลไกความร่วมมือขององค์กรเครือข่ายที่เข้มแข็ง 4) สร้างสภาองค์กรชุมชนที่เข้มแข็งเป็นพลังสร้างการเปลี่ยนแปลงจากฐานระดับตำบล และ 5) สานพลังสร้างสถาบันอำนาจภาคประชาชนตามวิถีประชาธิปไตยจากฐานชุมชน