บทบาทของสภากาแฟกับการเมืองไทยในมิติชุมชน กรณีศึกษาอำเภอบ้านนาเดิม จังหวัดสุราษฎร์ธานี

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งศึกษาบทบาทของ “สภากาแฟ” ในฐานะพื้นที่ของการเมืองภาคประชาชน ผ่านกรณีศึกษาอำเภอบ้านนาเดิม จังหวัดสุราษฎร์ธานี โดยใช้กรอบแนวคิดเวทีสาธารณะของ Jürgen Habermas “ทุนทางสังคม” ของ Robert Putnam และแนวคิดการมีส่วนร่วมแบบไม่เป็นทางการ เพื่อวิเคราะห์ว่าสภากาแฟ ซึ่งเป็นกิจวัตรประจำวันของชาวบ้าน กลับมีความสำคัญในการเปิดพื้นที่ให้ประชาชนได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นทางสังคมและการเมืองในลักษณะที่ไม่ขึ้นกับโครงสร้างทางการ ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าสภากาแฟทำหน้าที่เป็นเวทีสาธารณะในระดับชุมชน ที่เอื้อต่อการสื่อสาร การวิพากษ์วิจารณ์นโยบายสาธารณะ และการรวมตัวกันของประชาชนเพื่อแสดงออกทางการเมือง แม้จะไม่มีสถานะหรือโครงสร้างทางการอย่างชัดเจน แต่สภากาแฟสามารถสะท้อนเจตจำนงของชุมชน และเป็นกลไกสำคัญในการเสริมสร้างประชาธิปไตยแบบมีส่วนร่วมในระดับท้องถิ่น