การศึกษาออกแบบกิจกรรมนันทนาการบนฐานทรัพยากรประเภทถ้ำ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเสนอแนะแนวทางการจัดการถ้ำและภูมิประเทศเขาหินปูน ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติ เพื่อการท่องเที่ยว โดยใช้วิธีการประเมินระดับศักยภาพ (ERRP), มาตรฐานคุณภาพ, ช่วงชั้นโอกาสด้านนันทนาการ (ROS) และขีดความสามารถในการรองรับได้ด้านกายภาพ (PCC) เพื่อศึกษารูปแบบกิจกรรมนันทนาการ ของถ้ำต้นแบบนำร่อง 22 แห่ง ในพื้นที่10 อุทยานแห่งชาติ ท้องที่ 9 จังหวัด ครอบคลุม 4 ภูมิภาคของประเทศไทย ผลการวิจัย พบว่า ถ้ำต้นแบบนำร่องส่วนใหญ่ ร้อยละ 50 มีรูปแบบ การท่องเที่ยวเชิงนิเวศ (ET) ที่มีระดับศักยภาพปานกลาง (M) มีมาตรฐานคุณภาพอยู่ในระดับดี () ซึ่งอยู่ในเขตธรรมชาติกึ่งสันโดษใช้ยานยนต์ (SPM) โดยแนวทางการจัดการเพื่อพัฒนาพื้นที่สำหรับรองรับกิจกรรมนันทนาการ นั้นจะต้องคำนึงถึงเขตช่วงชั้นโอกาสด้านนันทนาการ (ROS) และขีดความสามารถในการรองรับได้ด้านกายภาพ (PCC) ซึ่งมีความสอดคล้องกับเขตการจัดการพื้นที่ (Zoning) ตามแผนการบริหารจัดการพื้นที่อุทยานแห่งชาติแห่งนั้น สำหรับด้านการท่องเที่ยว หากทุกคนมีความรับผิดชอบและปฏิบัติตามแนวทางและมาตรการตามหลักการสากลของการท่องเที่ยววิถีใหม่ (New Normal) โดยคำนึงถึงมาตรฐานความปลอดภัยด้านสุขอนามัยเพื่อการท่องเที่ยวตามที่ทางราชการกำหนดก็จะสามารถท่องเที่ยว ในแหล่งนันทนาการประเภทถ้ำและภูมิประเทศเขาหินปูน รวมถึงแหล่งนันทนาการประเภทต่าง ๆ ในอุทยานแห่งชาติ ได้อย่างปลอดภัยและยั่งยืน