การบริหารจัดการองค์กรตามหลักพุทธธรรม

Main Article Content

ษิญาภา บัวศรี
พระมหาอุดร อุตฺตโร (มากดี)

บทคัดย่อ

บทความวิชาการเรื่องการบริหารจัดการองค์กรตามหลักพุทธธรรม เป็นบทความที่จะให้เห็นถึงนัยยะของความสำคัญในการบริหารจัดการองค์กรที่นำหลักพุทธธรรมมาประยุกต์ใช้ในการบริหารองค์กร ซึ่งคุณสมบัติเฉพาะของผู้บริหารนั้นจักต้องเป็นผู้วางแผน รวบรวม และใช้ทรัพยากรที่มีอยู่ในองค์กรมาบริหาร ดังนั้นทฤษฎีด้านการบริหารจึงเป็นแนวทางให้กับผู้บริหารในการบริหารองค์กร ขณะที่คุณธรรมและจริยธรรมก็นับว่าเป็นอีกคุณสมบัติที่ผู้บริหารพึงจักต้องมี ซึ่งผู้บริหารเองนั้นควรมีการส่งเสริมในเรื่องของการช่วยเหลือ เอื้อเฟื้อซึ่งกันและกันได้อย่างเหมาะสม รวมถึงผู้บริหารควรมีความรู้รอบคอบในทุกด้าน มีความเสียสละให้กับองค์กร มีคุณธรรมประจำใจ มีความมุ่งมั่นและมีสติในการบริหารจัดการองค์กร เพื่อที่จะสามารถนำพาองค์กรบรรลุถึงเป้าหมายและชี้ให้เห็นผลสำเร็จขององค์กร ซึ่งในบทความนี้ได้นำหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา อันได้แก่ หลักสติปัฏฐาน 4 คือการตั้งสติกำหนดพิจารณาสิ่งทั้งหลายให้รู้เห็นตามความเป็นจริงทำให้มีสมาธิและสามารถทำงาน สามารถทำให้ควบคุมตนเองได้และเข้าใจผู้อื่น ทำให้เกิดปัญญาในการแก้ไขปัญหาต่าง ๆ และการนำหลักธรรมอิทธิบาท 4 เพื่อความสำเร็จในการบริหารงานการศึกษา มี 4 อย่าง คือฉันทะ วิริยะ จิตตะ และวิมังสา มาประยุกต์ใช้เพื่อการบริหาร เพื่อให้ผู้บริหารนั้นนำพาองค์กรไปสู่ความมั่นคง และสำเร็จ

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
บัวศรี . ษ. ., & พระมหาอุดร อุตฺตโร (มากดี). (2025). การบริหารจัดการองค์กรตามหลักพุทธธรรม. วารสารวิจัยและวิชาการบวรพัฒน์, 3(1), A1073. https://doi.org/10.14456/journal-rabij.2025.9
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กมลวรรณ เจียมสกุล. (2556). การศึกษาการบริหารองค์กร และกลยุทธ์การสื่อสารของทีมพระวิทยากรธรรมะเดลิเวอรี่. (วิทยานิพนธ์วารสารศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาสื่อสารมวลชน). คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยรังสิต. (2565). มาทำความรู้จัก กระบวนการบริหาร POSDCoRB. เข้าถึงได้จาก https://rbs.rsu.ac.th/กระบวนสำหรับ-ผู้บริหาร-posdcorb/

เจษฎาภรณ์ รอดภัย. (2561). รูปแบบการบริหารการศึกษาขั้นพื้นฐานตามหลักอิทธิบาท 4 สำหรับผู้ต้องขังในเรือนจำเขต 6. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพุทธบริหารการศึกษา). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ธีรพงศ์ ประดิษฐ์กุล. (2563). ทฤษฎีองค์การและการจัดการสมัยใหม่. เข้าถึงได้จากhttps://www.thaiprint.org/2020/12/vol128/knowledge128-03/

พระเทพปริยัติเมธี. (2559). พุทธวิธีการบริหารจัดการทางรัฐประศาสนศาสตร์. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, 3(1), 1-10.

พระธรรมโกศาจารย์ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). (2549). พุทธวิธีการบริหาร. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตโต). (2543). พุทธธรรม. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2553). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวล. กรุงเทพฯ : บริษัท เอส อาร์พริ้นติ้ง แมส โปรดักส์ จํากัด.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2558). พุทธธรรม ฉบับปรับปรุงขยาย. กรุงเทพฯ : พิมพ์ผลิธัมม์.

พระมหาธีรพันธ์ ธีรกิตติ และอัญชลี จตุรานน. (2555). พุทธศาสนากับการบริหารความหมายของคําว่า การบริหาร. เชียงใหม่ : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตเชียงใหม่.

พระมหาสมบูรณ์ สุธมฺโม. (2557). บทบาทของผู้บริหารในการพัฒนาคุณภาพการศึกษา. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ฯ, 1(1), 89-102.

พระมหาอุดร อุตฺตโร. (2565). พุทธวิธีการบริหารการศึกษา. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระศรีคัมภีรญาณ (สมจินต์ สมมาปญโญ). (2559). บูรณาการพุทธธรรมเพื่อเสริมสร้างพลังบริหาร. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พุทธทาสภิกขุ. (2537). การทำงานที่เป็นสุข. กรุงเทพฯ : ธรรมสภา.

พุทธทาสภิกขุ. (2537). ฆราวาสธรรม. กรุงเทพฯ : สุขภาพใจ.

สัญญา สัญญาวิวัฒน์ และชาย สัญญาวิวัฒน์. (2550). การจัดการทรัพยากรมนุษย์แนวพุทธ การบริหารจัดการแนวพุทธ. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุดารัตน์ พิมลรัตนกานต์. (2564). องค์การและการจัดการสมัยใหม่. เข้าถึงได้จาก https://elcls.ssru.ac.th/anuch_na/pluginfile.php/26/block_html/content/ /เอกสารประกอบการสอนวิชาองค์การ%2018.11.64.pdf

อํานวย เซลามัน. (2558). มาตรการทางกฎหมายในการส่งเสริมกิจการศาสนาอิสลามในประเทศไทยตามพระราชบัญญัติการบริหารองค์กรศาสนาอิสลาม พ.ศ. 2540. (ดุษฎีนิพนธ์นิติศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชานิติศาสตร์). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยรามคําแหง.

Bemard, C. I. (1970). The Function of the Executive. Cambridge : Harvard University Press.

Gulick, Luther. & Urwick, L. (1973). Papers on the Science of Administration. New York : Institute of Public Administration.