การศึกษาวิเคราะห์เสขิยวัตรที่มีต่อมารยาทไทย

Main Article Content

พระสำรอง สญฺญโต (แสงทอง)

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งศึกษาการศึกษาวิเคราะห์เสขิยวัตรที่มีต่อมารยาทไทย ผลการศึกษาพบว่า เสขิยวัตร เป็นหมวดที่ 7 ในสิกขาบท 227 ของพระภิกษุ มี 75 สิกขาบท แบ่งเป็น 4 หมวด หมวด 1 สารูป มี 26 สิกขาบท ว่าด้วยความเหมาะสมแก่สมณเพศในการประพฤติปฏิบัติต่อชุมชน หมวด 2 โภชนปฏิสังยุต มี 30 สิกขาบท ว่าด้วยการฉันอาหาร หมวด 3 ธัมมเทสนาสังยุต มี 16 สิกขาบท ว่าด้วยการแสดงธรรม หมวด 4 ปกิณณกะ มี 3 สิกขาบท เป็นหมวดเบ็ดเตล็ด เสขิยวัตรที่มีต่อมารยาทไทย พบว่าในพระวินัยปิฎก หมวดเสขิยวัตรมีข้อบัญญัติและคำสอนเกี่ยวกับเรื่องของมารยาทไว้ ซึ่ง มีคุณค่าอย่างมากในด้านมารยาทไทย เพราะส่วนใหญ่มารยาทที่คนไทยได้นำมาใช้ในปัจจุบันนี้ทั้งมารยาททางกาย คือ การเดิน การนั่ง การแสดงความเคารพ การรับประทานอาหาร การแต่งกาย และมารยาททางวาจา เช่นการพูดสนทนาในโอกาสต่างๆ กัน ล้วนมีพื้นฐานมาจากคำสั่งสอนในพระพุทธศาสนา ผู้นับถือได้นำเอาหลักของเสขิยวัตร ธรรมเนียมเกี่ยวกับมารยาท มาประยุกต์ใช้เป็นต้นแบบมารยาทไทย รู้จักวิธีการกราบ การไหว้ การเดิน การนั่ง ที่ถูกต้องและเหมาะสม การกระทำทางกายและวาจาเป็นไปในทางที่ถูกที่ควร เหมาะสมกับกาลเทศะ และไม่เบียดเบียนให้เป็นที่เดือดร้อนแก่ตนเองและผู้อื่น ทำให้คนทั่วโลกมองเห็นว่า คนไทยเป็นคนมีสัมมาคารวะ มีกิริยามารยาทเรียบร้อย มีความอ่อนน้อมถ่อมตน สามารถอยู่ร่วมกับบุคคลอื่นในสังคมได้อย่างสงบสุขและร่มเย็น

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
สญฺญโต (แสงทอง) พ. (2022). การศึกษาวิเคราะห์เสขิยวัตรที่มีต่อมารยาทไทย. วารสารโพธิศาสตร์ปริทัศน์, 2(1), 49–60. สืบค้น จาก https://so09.tci-thaijo.org/index.php/BRJ/article/view/4594
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

จํานงค์ ทองประเสริฐ. (2543). พระพุทธเจ้ากับการปฏิวัติสังคม. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2528). พจนานุกรมศัพท์พุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2539). ความสําคัญของพระพุทธศาสนาในฐานะศาสนาประจําชาติ. กรุงเทพฯ: สหธรรมิก.

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2539). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2540). พระพุทธศาสนาในอาเซีย. กรุงเทพฯ: ธรรมสภา.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2557). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลศัพท์. (พิมพ์ครั้งที่ 22). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระราชธรรมนิเทศ (ระแบบ ฐิตญาโณ). (2538). สารัตถะแห่งพระสุตตันตปิฎก เล่ม 4. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเนื่องในโอกาส พระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 7 รอบ 5 ธันวาคม 2554. กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน.

สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (จวน อุฏฐายี). (2542). มงคลในพระพุทธศาสนา. กรุงเทพฯ: โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพิมพ์เผยแพร่เป็นธรรมทาน.

สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ. (2550). หนังสือมารยาทไทย. กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.

เสถียรพงศ์ วรรรณปก. (2543). คำบรรยายในพระไตรปิฎก. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: ธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรม.

อำไพพร สุทธิธง, (2546). เอกสารประกอบการสอนรายวิชามารยาท และการสมาคม. ลำพูน: วิทยาลัยเทคนิคลำพูน.